Astımın etrafımızda bulunan alerjen ve çevresel faktörlerle akciğerlerin hava yollarında oluşan hasar kararı çok bir hassasiyet ve bu hassasiyetle yenidenlayan öksürük, nefes darlığı, hırlama üzere belirtilerle görülen kıymetli bir hastalık olduğunu belirten Altınbaş Üniversitesi Birinci ve Acil Yardım Program Lideri Öğr. Gör. Hasret Karagöl, “Hem çocukları birebir vakitte yetişkinleri etkileyebilen bu hastalıkta, hava kalitesi düşük kentlerde yaşayanlar, sigara içenler yahut sigara dumanına maruz kalanlar, alerjisi olanlar ve ailesinde astım hastası yahut alerjik bireyler bulunan bireyler risk altında bulunuyor” açıklamasını yaptı.
Astım ataklarına karşı en kollayıcı tedbirin hastaların ilaçlarını her şartta yanlarında bulundurmaları olduğunu vurgulayan Öğr. Gör. Hasret Karagöl, astım atakları ve yapılacak birinci yardım müdahaleleri hakkında bilgi verdi.
Tetikleyici etkenlerden uzak durun
Astımın tetikleyicileri faktörlerini, polenler, evcil hayvanlar, toz akarları, antrenman, duman, çok sıcak ve çok soğuk hava şartları, hava kirliliği, kimyasal kokular yahut dumanlar, obezite, gerilim ve duygudurum bozuklukları (depresyon gibi), kimi viral hastalıklar, ilaçlar ve işlenmiş yiyecek ve içeceklerde sülfitler ve kollayıcı unsurlar olarak sıralayan Öğr. Gör. Hasret Karagöl, “Astım atağında hava yolu tıkanıklığını mümkün olan en kısa müddette düzeltip teneffüs işlevlerini olağana döndürmek gerekir. Oksijen yetersizliğini düzeltmek, hasta eğitimi, uygun ve kâfi önleyici tedavi ile sonrasındasında oluşabilecek atakları önlemek, atakta hastanın nasıl davranması, hangi ilaçları kullanımı, ne vakit hastaneye başvurması gerektiği konusunda hastayı aydınlatmak ehemmiyet arz eder” açıklamasını yaptı.
Astım ataklarına birinci müdahalede neler yapılmalı?
Astımın en kıymetli belirtilerinin, nefes almakta zorlanma, alınan nefesin kâfi olmadığının tabir edilmesi, süratli nefes alıp verme ve öksürme, nefes verirken ıslık ya da hırıltı sesi çıkarma ve göğüste sıkışma yahut ağrı hissetme olduğunu söyleyen Öğr. Gör. Karagöl, ilaç alınmasına karşın belirtilerin artması, şiddetli nefes darlığı, olağan konuşmanın bozulması (cümle kuramama), terleme, solukluk, kaygı ve panik hali, dudakların ve tırnak yataklarının gri-mavi tonu alması ve şuur kaybının astım atağında durumun ciddileştiğini gösteren belirtiler olduğuna dikkat çekti. Astım ataklarına gerçek birinci müdahalenin yaşamsal değere sahip olduğunu sahip olduğunu vurgulayan Öğr. Gör. Hasret Karagöl, astım ataklarına birinci yardımda son olarak şu ayrıntıları verdi: “Sakin olun ve hastaya inançta olduğunu anlatın. En rahat olduğu konumu almasına yardım edin. Zorla yatırmaya çalışmayın. Pencereleri açın ve sıkı giysileri gevşetin. Kendi ilaçlarını (inhaler, hava) almasına yardım edin. İlaçları aldıktan daha sonra 5 (beş) dakika ortasında durumda düzelme şayet olmazsa 112 acil yardım numarasını arayın ya da aratın. 112 acil yardım takımı gelinceye kadar yanından ayrılmayın ve denetim edin.”
Astım ataklarına karşı en kollayıcı tedbirin hastaların ilaçlarını her şartta yanlarında bulundurmaları olduğunu vurgulayan Öğr. Gör. Hasret Karagöl, astım atakları ve yapılacak birinci yardım müdahaleleri hakkında bilgi verdi.
Tetikleyici etkenlerden uzak durun
Astımın tetikleyicileri faktörlerini, polenler, evcil hayvanlar, toz akarları, antrenman, duman, çok sıcak ve çok soğuk hava şartları, hava kirliliği, kimyasal kokular yahut dumanlar, obezite, gerilim ve duygudurum bozuklukları (depresyon gibi), kimi viral hastalıklar, ilaçlar ve işlenmiş yiyecek ve içeceklerde sülfitler ve kollayıcı unsurlar olarak sıralayan Öğr. Gör. Hasret Karagöl, “Astım atağında hava yolu tıkanıklığını mümkün olan en kısa müddette düzeltip teneffüs işlevlerini olağana döndürmek gerekir. Oksijen yetersizliğini düzeltmek, hasta eğitimi, uygun ve kâfi önleyici tedavi ile sonrasındasında oluşabilecek atakları önlemek, atakta hastanın nasıl davranması, hangi ilaçları kullanımı, ne vakit hastaneye başvurması gerektiği konusunda hastayı aydınlatmak ehemmiyet arz eder” açıklamasını yaptı.
Astım ataklarına birinci müdahalede neler yapılmalı?
Astımın en kıymetli belirtilerinin, nefes almakta zorlanma, alınan nefesin kâfi olmadığının tabir edilmesi, süratli nefes alıp verme ve öksürme, nefes verirken ıslık ya da hırıltı sesi çıkarma ve göğüste sıkışma yahut ağrı hissetme olduğunu söyleyen Öğr. Gör. Karagöl, ilaç alınmasına karşın belirtilerin artması, şiddetli nefes darlığı, olağan konuşmanın bozulması (cümle kuramama), terleme, solukluk, kaygı ve panik hali, dudakların ve tırnak yataklarının gri-mavi tonu alması ve şuur kaybının astım atağında durumun ciddileştiğini gösteren belirtiler olduğuna dikkat çekti. Astım ataklarına gerçek birinci müdahalenin yaşamsal değere sahip olduğunu sahip olduğunu vurgulayan Öğr. Gör. Hasret Karagöl, astım ataklarına birinci yardımda son olarak şu ayrıntıları verdi: “Sakin olun ve hastaya inançta olduğunu anlatın. En rahat olduğu konumu almasına yardım edin. Zorla yatırmaya çalışmayın. Pencereleri açın ve sıkı giysileri gevşetin. Kendi ilaçlarını (inhaler, hava) almasına yardım edin. İlaçları aldıktan daha sonra 5 (beş) dakika ortasında durumda düzelme şayet olmazsa 112 acil yardım numarasını arayın ya da aratın. 112 acil yardım takımı gelinceye kadar yanından ayrılmayın ve denetim edin.”