Varis, toplumun büyük bir kısmında görülen en yaygın hastalıklar içinde yer alıyor. Halk içinde yanlış bir inanışla yalnızca kozmetik bir sorun olarak algılanıyor olsa da, ileri derece varisler riskli bir hastalık haline gelebiliyor. Tedavi seçeneği ise varislerin şiddetine bağlı olarak değişkenlik gösteriyor.
Varis toplardamarların ortasındaki kapakçık sisteminin bozulmasına bağlı, olağanda üst gerçek gitmesi gereken kanın aşağı kaçarak yüzeyel damarlarda farklı çap ve imajda toplardamar oluşumlarına yol açmasıdır. Varis, bilinenin tersine yalnızca bacaklarda görülmez. Örneğin hemoroid de bir cins varistir zira bir toplardamar genişlemesidir. Birebir biçimde erkeklerde testislerde görülen varikosel bir toplardamar genişlemesidir. Yemek borusunun etrafında özofagus varisleri görülebilmektedir. Bunların hepsi birer varis cinsidir. Lakin varis hastalığı dendiğinde bunlar değil bacaklarda oluşan toplardamar genişlemeleri kastedilmektedir.
Varisler şiddetine göre 3 kümeye ayrılıyor
Bacakta görülen varisler değişik çapta ve manzarada olabilmektedir. Şayet 1-2 mm kalınlığında ise bunlara “telenjektazik varisler” ismi verilmektedir. kimi vakit yüzümüzde de kırmızımsı, ince damarlar halinde görülebilmektedir. Bedenin değişik yerlerinde çıkabilmektedir.
Şayet varislerin çapı 3-4 mm’ye ulaştıysa “retiküler varis” ismi verilmektedir. Bunlar da cilt altında ciltten epey kabarık olmayan mavimsi damarlar formundadır. Tek başına ya da örümcek ağı üslubunda olabilir.
Daha ileri varisler ise yaklaşık serçe parmak kalınlığında, ciltte dışa hakikat kabarmaya başlamış, “pake” ismi verilen solucanvari imajlara sahip büyük varislerdir. Genelde diz altında olabildiği üzere düz üstünde de yüzeyel toplardamar sisteminin farklı yerlerinde çıkabilmektedir.
Toplardamar kanının bacaklarda birikmesine bağlı olarak bilhassa akşamları diz altında hissedilen dolgunluk, şişkinlik, ağrı üzere şikayetler oluşturmaktadır. Çok ileri evrede de gece kramplarıyla hastaları uyandırmaktadır. Variste de hastalarda ayağını sabit tutamama, daima üst kaldırma hissi olduğu için bu rahatsızlık huzursuz bacak sendromuyla karıştırılmaktadır. Hastalar varisten dolayı bacaklarında hissettikleri rahatsızlıkları huzursuz bacak sendromu sanarak sıhhat kuruluşlularına başvurabilmektedir.
İnce ve yüzeyel varisler pratik bir biçimde tedavi edilebiliyor
Tedavi sistemi varislerin çapına göre değişmektedir. Telenjektazik varisler yani ince kılcal varisler genelde önemli ağrı, dolgunluk, huzursuzluk hissine niye olmaz. Genelde kozmetik bir sorundur. Süratli kilo alımı, hamilelik, doğum daha sonrası sık görülebilir. Tedavisi “skleroterapi” ismi verilen metottur. Damarların içine damar duvarında tepki oluşturan ilaç kılcal iğnelerle enjekte edilmektedir. Telenjektazik varislerde kimi vakit iğne ile girilemeyecek kadar küçük oluşumlar var ise ve bu durum hastayı kozmetik olarak rahatsız ediyorsa dermatoloji uzmanı tarafınca yüzeyel lazer tedavileri yapılabilmektedir.
3-4 mm’lik orta şiddette, mavimsi, epey kabarık olmayan retiküler varislerde hastalarda şikayetler oluşmaya başlamaktadır. Ağrı, dolgunluk ve huzursuzluk hissi görülmektedir. Lakin gece krampları bu hastalarda hayli fazla olmaz. Bilhassa akşama gerçek ayağı yüksek bir yere uzatma isteği yaşanır.
Damarda kaçak var ise “endovenöz lazer” gerekiyor
Retiküler varisler oluşmaya başladığında hastalarda yüzeyel damarlarda önemli kaçaklar olabilmektedir. Bu niçinle evvela kesinlikle venöz doppler ultrason yapılmaktadır. Ayak bileğinin iç yüzünden başlayarak kasığa kadar giden büyük safen damarında ya da ayak bileğinin dış kenarından başlayarak diz çukuruna kadar giden küçük safen damarında kaçaklar oluşabilmektedir. Ya da yüzeyel sistemle derin toplardamar sistemini birleştirici perforan damar kaçakları olabilmektedir. Doppler ile bu sorunların olup olmadığı denetim edilir. Şayet kaçak var ise “endovenöz lazer” süreci yapılmaktadır. Lakin kaçak yoksa köpük skleroterapi uygulanmaktadır. Köpük skleroterapide olağanda skleroterapide kullanılan ilacın hava ile karıştırılıp daha az ilaçla daha fazla yüzeye ulaşılması amaçlanır. Beyaz bir köpük elde edilerek damar içine enjekte edilmektedir.
Daha büyük varislerin tedavisi ise cerrahidir. Doppler kararı ana damarda kaçaklar mevcutsa ve pakeler görünür hale geldiyse bu varisler küçük kesilerle temizlenmektedir. Bu sürece “miniflebektomi” ismi verilmektedir. Bu metotta dikiş atılmaz. Damar yerinin ultrason ile tespit edilmesinin akabinde ana damardaki kaçak, endovenöz lazer tedavisiyle bir iğne deliğinden girilerek özel bir kataterin damar boyunca yollanarak damarı lazer yad a radyofrekans ışınlarıyla kimi vakit de glue ya da zamk tedavisi ismi verilen metotla yapıştırarak tedavi edilmektedir. Bu süreçler ameliyathane ortamında gerçekleşmektedir. Damarın çapına göre uygulanacak tedavi tekniği değişmektedir.
Bütün hastalarda varis tedavisinin kıymetli bir modülü da uygun basınçlı basınç çorabı giyilmesidir. Varisin şiddetine göre değişen basınçlarda çoraplardır. kimi vakit yalnızca telenjektazik varisleri olan hastalarda, ana damarlarda kaçak olmayan yalnızca kozmetik süreç gerektiren hastalarda ya da mesleksel olarak risk faktörü taşıyan hastalarda kesinlikle günlük hayatta kollayıcı çoraplar tercih edilmelidir. Varis çorabı varis tedavisinin epeyce kıymetli bir modülüdür. Kıymetli olan ayak bileğindeki basıncı düşürerek kanın üst dönüşünü kolaylaştırmaktır.
Varis toplardamarların ortasındaki kapakçık sisteminin bozulmasına bağlı, olağanda üst gerçek gitmesi gereken kanın aşağı kaçarak yüzeyel damarlarda farklı çap ve imajda toplardamar oluşumlarına yol açmasıdır. Varis, bilinenin tersine yalnızca bacaklarda görülmez. Örneğin hemoroid de bir cins varistir zira bir toplardamar genişlemesidir. Birebir biçimde erkeklerde testislerde görülen varikosel bir toplardamar genişlemesidir. Yemek borusunun etrafında özofagus varisleri görülebilmektedir. Bunların hepsi birer varis cinsidir. Lakin varis hastalığı dendiğinde bunlar değil bacaklarda oluşan toplardamar genişlemeleri kastedilmektedir.
Varisler şiddetine göre 3 kümeye ayrılıyor
Bacakta görülen varisler değişik çapta ve manzarada olabilmektedir. Şayet 1-2 mm kalınlığında ise bunlara “telenjektazik varisler” ismi verilmektedir. kimi vakit yüzümüzde de kırmızımsı, ince damarlar halinde görülebilmektedir. Bedenin değişik yerlerinde çıkabilmektedir.
Şayet varislerin çapı 3-4 mm’ye ulaştıysa “retiküler varis” ismi verilmektedir. Bunlar da cilt altında ciltten epey kabarık olmayan mavimsi damarlar formundadır. Tek başına ya da örümcek ağı üslubunda olabilir.
Daha ileri varisler ise yaklaşık serçe parmak kalınlığında, ciltte dışa hakikat kabarmaya başlamış, “pake” ismi verilen solucanvari imajlara sahip büyük varislerdir. Genelde diz altında olabildiği üzere düz üstünde de yüzeyel toplardamar sisteminin farklı yerlerinde çıkabilmektedir.
Toplardamar kanının bacaklarda birikmesine bağlı olarak bilhassa akşamları diz altında hissedilen dolgunluk, şişkinlik, ağrı üzere şikayetler oluşturmaktadır. Çok ileri evrede de gece kramplarıyla hastaları uyandırmaktadır. Variste de hastalarda ayağını sabit tutamama, daima üst kaldırma hissi olduğu için bu rahatsızlık huzursuz bacak sendromuyla karıştırılmaktadır. Hastalar varisten dolayı bacaklarında hissettikleri rahatsızlıkları huzursuz bacak sendromu sanarak sıhhat kuruluşlularına başvurabilmektedir.
İnce ve yüzeyel varisler pratik bir biçimde tedavi edilebiliyor
Tedavi sistemi varislerin çapına göre değişmektedir. Telenjektazik varisler yani ince kılcal varisler genelde önemli ağrı, dolgunluk, huzursuzluk hissine niye olmaz. Genelde kozmetik bir sorundur. Süratli kilo alımı, hamilelik, doğum daha sonrası sık görülebilir. Tedavisi “skleroterapi” ismi verilen metottur. Damarların içine damar duvarında tepki oluşturan ilaç kılcal iğnelerle enjekte edilmektedir. Telenjektazik varislerde kimi vakit iğne ile girilemeyecek kadar küçük oluşumlar var ise ve bu durum hastayı kozmetik olarak rahatsız ediyorsa dermatoloji uzmanı tarafınca yüzeyel lazer tedavileri yapılabilmektedir.
3-4 mm’lik orta şiddette, mavimsi, epey kabarık olmayan retiküler varislerde hastalarda şikayetler oluşmaya başlamaktadır. Ağrı, dolgunluk ve huzursuzluk hissi görülmektedir. Lakin gece krampları bu hastalarda hayli fazla olmaz. Bilhassa akşama gerçek ayağı yüksek bir yere uzatma isteği yaşanır.
Damarda kaçak var ise “endovenöz lazer” gerekiyor
Retiküler varisler oluşmaya başladığında hastalarda yüzeyel damarlarda önemli kaçaklar olabilmektedir. Bu niçinle evvela kesinlikle venöz doppler ultrason yapılmaktadır. Ayak bileğinin iç yüzünden başlayarak kasığa kadar giden büyük safen damarında ya da ayak bileğinin dış kenarından başlayarak diz çukuruna kadar giden küçük safen damarında kaçaklar oluşabilmektedir. Ya da yüzeyel sistemle derin toplardamar sistemini birleştirici perforan damar kaçakları olabilmektedir. Doppler ile bu sorunların olup olmadığı denetim edilir. Şayet kaçak var ise “endovenöz lazer” süreci yapılmaktadır. Lakin kaçak yoksa köpük skleroterapi uygulanmaktadır. Köpük skleroterapide olağanda skleroterapide kullanılan ilacın hava ile karıştırılıp daha az ilaçla daha fazla yüzeye ulaşılması amaçlanır. Beyaz bir köpük elde edilerek damar içine enjekte edilmektedir.
Daha büyük varislerin tedavisi ise cerrahidir. Doppler kararı ana damarda kaçaklar mevcutsa ve pakeler görünür hale geldiyse bu varisler küçük kesilerle temizlenmektedir. Bu sürece “miniflebektomi” ismi verilmektedir. Bu metotta dikiş atılmaz. Damar yerinin ultrason ile tespit edilmesinin akabinde ana damardaki kaçak, endovenöz lazer tedavisiyle bir iğne deliğinden girilerek özel bir kataterin damar boyunca yollanarak damarı lazer yad a radyofrekans ışınlarıyla kimi vakit de glue ya da zamk tedavisi ismi verilen metotla yapıştırarak tedavi edilmektedir. Bu süreçler ameliyathane ortamında gerçekleşmektedir. Damarın çapına göre uygulanacak tedavi tekniği değişmektedir.
Bütün hastalarda varis tedavisinin kıymetli bir modülü da uygun basınçlı basınç çorabı giyilmesidir. Varisin şiddetine göre değişen basınçlarda çoraplardır. kimi vakit yalnızca telenjektazik varisleri olan hastalarda, ana damarlarda kaçak olmayan yalnızca kozmetik süreç gerektiren hastalarda ya da mesleksel olarak risk faktörü taşıyan hastalarda kesinlikle günlük hayatta kollayıcı çoraplar tercih edilmelidir. Varis çorabı varis tedavisinin epeyce kıymetli bir modülüdür. Kıymetli olan ayak bileğindeki basıncı düşürerek kanın üst dönüşünü kolaylaştırmaktır.