Muhendis
New member
Sceintific American’da yayımlanan bir araştırma toplumdaki sahtekarlığın insan davranışları üstündeki tesirini ortaya koydu. Buna göre bir yerde beşerler rüşvete ve palavraya başvuruyorsa öteki ahlaklı kesim de bu davranışları göstermeye meyilli hale geliyor.
Kaynak: https://twitter.com/drsevdasarikaya/s…
Nörolog Sevda Sarıkaya’nın Twitter üzerinden paylaştığı flood çok dikkat çekti.
Duke Üniversitesi Psikoloji kısmı Profesör ve Davranış Ekonomisti Dan Ariely tarafınca yapılan bir araştırma toplumda ahlaksızlık biliniyorsa ahlaklı bireylerin de sahtekarlık yapmaya meyilli olabileceğini ortaya koydu.
Araştırmacının öncelikli emeli rüşvetin yaygın olduğu toplumlarda, bu durumun insan davranışlarına nasıl tesiri olduğunu öğrenmekti.
2008 yılında yayımlanan araştırmada iştirakçiler üzerinden deney kümeleri oluşturuluyor. birinci vakit içinderda katılımcılardan zar atmaları isteniyor. Birkaç sefer zar attıktan daha sonra çıkan sonuçlara nazaran yüksek zar atanların para mükafatı alacaklarını söylüyorlar.
Katılımcılardan kimilerinin daha fazla para alabilmek için sonuçları yanlış söylemiş olduği gözlemleniyor.
Sarıkaya, Dr. Ariely’nin müşahedelerini şu sözlerle aktarıyor: ‘Bunu yapanların birçoklarının ‘kendi ahlaki kıymetlerini korumak için’, davranışlarını yalnızca kendilerine bir ölçü avantaj sağlayabilecek seviyede ayarladığı saptanıyor.’
daha sonrasında iPad üzerinden oynanan bir zar atma oyunu oynamaları isteniyor.
Katılımcılardan akıllarından zarın üst ya da alt yüzünden birisini tutmaları isteniyor. Oyun bittikten daha sonra hangi yüzü tuttuklarını söylemeleri gerekiyor.
Katılımcıların çoğunluğunun daha fazla para kazanabilmek için sayının yüksek geldiği yüzü söylemiş oldukleri gözlemlendi.
‘Örneğin; atılan zarın üst yüzü 2 alt yüz 5 gelmiş olsun. Birden fazla alt yüzü tuttuğunu söyleyerek para mükafatını almak istiyor’ diyen Sarıkaya, katılımcıların iki farklı kümeye ayrıldığını ve para ödülünün arttırıldığını belirtiyor.
“İkisine de birebir oyun oynatılıyor fakat bir kümeye verilen ödül başkasından 10 kat daha fazla olarak düzenleniyor.”
İki kümeye ayrılan iştirakçilerin birinin daha yüksek para alacağı öğrenilince, düşük ödül alacak olanlara rüşvet verirlerse öteki kümeye geçebilecekleri söyleniyor. Buna nazaran, ‘Rüşveti kabul etmeyen kümenin, hiç rüşvetten haberi olmayan kümeye göre %14 daha fazla sahtekarlık yaptığı gözleniyor.’
“Toplumda, ahlaklıların oranı ne kadar yüksek olursa olsun, toplum içerisinde ahlaksızlık yapıldığı biliniyorsa bu başkalarını de etkiliyor.”
‘Bu hakikaten insan davranışlarıyla ilgili hayli kıymetli ve üzerinde düşünülmesi gereken bir konu’ sözlerini kullanan Sarıkaya, toplumdaki ahlaklı şahısların oranı ne kadar yüksek olursa olsun, şayet toplum içerisinde ahlaksızlık yapıldığı biliniyorsa bu durumun başkalarını de etkileyebileceğinin altını çiziyor.
Kaynak: https://twitter.com/drsevdasarikaya/s…
Nörolog Sevda Sarıkaya’nın Twitter üzerinden paylaştığı flood çok dikkat çekti.
Duke Üniversitesi Psikoloji kısmı Profesör ve Davranış Ekonomisti Dan Ariely tarafınca yapılan bir araştırma toplumda ahlaksızlık biliniyorsa ahlaklı bireylerin de sahtekarlık yapmaya meyilli olabileceğini ortaya koydu.
Araştırmacının öncelikli emeli rüşvetin yaygın olduğu toplumlarda, bu durumun insan davranışlarına nasıl tesiri olduğunu öğrenmekti.
2008 yılında yayımlanan araştırmada iştirakçiler üzerinden deney kümeleri oluşturuluyor. birinci vakit içinderda katılımcılardan zar atmaları isteniyor. Birkaç sefer zar attıktan daha sonra çıkan sonuçlara nazaran yüksek zar atanların para mükafatı alacaklarını söylüyorlar.
Katılımcılardan kimilerinin daha fazla para alabilmek için sonuçları yanlış söylemiş olduği gözlemleniyor.
Sarıkaya, Dr. Ariely’nin müşahedelerini şu sözlerle aktarıyor: ‘Bunu yapanların birçoklarının ‘kendi ahlaki kıymetlerini korumak için’, davranışlarını yalnızca kendilerine bir ölçü avantaj sağlayabilecek seviyede ayarladığı saptanıyor.’
daha sonrasında iPad üzerinden oynanan bir zar atma oyunu oynamaları isteniyor.
Katılımcılardan akıllarından zarın üst ya da alt yüzünden birisini tutmaları isteniyor. Oyun bittikten daha sonra hangi yüzü tuttuklarını söylemeleri gerekiyor.
Katılımcıların çoğunluğunun daha fazla para kazanabilmek için sayının yüksek geldiği yüzü söylemiş oldukleri gözlemlendi.
‘Örneğin; atılan zarın üst yüzü 2 alt yüz 5 gelmiş olsun. Birden fazla alt yüzü tuttuğunu söyleyerek para mükafatını almak istiyor’ diyen Sarıkaya, katılımcıların iki farklı kümeye ayrıldığını ve para ödülünün arttırıldığını belirtiyor.
“İkisine de birebir oyun oynatılıyor fakat bir kümeye verilen ödül başkasından 10 kat daha fazla olarak düzenleniyor.”
İki kümeye ayrılan iştirakçilerin birinin daha yüksek para alacağı öğrenilince, düşük ödül alacak olanlara rüşvet verirlerse öteki kümeye geçebilecekleri söyleniyor. Buna nazaran, ‘Rüşveti kabul etmeyen kümenin, hiç rüşvetten haberi olmayan kümeye göre %14 daha fazla sahtekarlık yaptığı gözleniyor.’
“Toplumda, ahlaklıların oranı ne kadar yüksek olursa olsun, toplum içerisinde ahlaksızlık yapıldığı biliniyorsa bu başkalarını de etkiliyor.”
‘Bu hakikaten insan davranışlarıyla ilgili hayli kıymetli ve üzerinde düşünülmesi gereken bir konu’ sözlerini kullanan Sarıkaya, toplumdaki ahlaklı şahısların oranı ne kadar yüksek olursa olsun, şayet toplum içerisinde ahlaksızlık yapıldığı biliniyorsa bu durumun başkalarını de etkileyebileceğinin altını çiziyor.