İsrail’in ‘aile birleşimi’ yasağı: Kudüs’te doğup büyüyen çocuklar yasa dışı sayılıyor

YingYang

New member
İşgal ve abluka altındaki topraklarda yaşayan Filistinliler için en büyük telaş kaynaklarından biri “aile birleşimi” konusu.

Batı Şeria’daki Ramallah merkezli Filistin idaresi ile Gazze’deki Hamas yönetiminin, doğum ve mevt kayıtları ile şahsi kimlik kartlarının değiştirilmesi haricinde Filistinlilerin nüfus kayıtlarında değişiklik yapma yetkisi bulunmuyor. Kelam konusu yetki yalnızca Tel Aviv idaresinin elinde.

Batı Şeria ile Gazze’ye “geçici” yahut “turist” müsaadeleriyle giren birtakım aile fertleri ile yabancı asıllı biriyle evlenen ve “aile birleşimi” hakkı alamayan Filistinliler bu hususta önemli külfet yaşıyor.

İsrail bu şahısları “yasa dışı sakinler” olarak kabul ediyor. Bunlardan seyahat etmek zorunda kalanlar, aileleriyle yaşamak için geri dönemiyor.

Çok sağcı İçişleri Bakanı öncülük ediyor

yıllardır binlerce Filistinli ailenin birliğini tehdit eden tartışmalı yasanın uzatılmasında geçen sene başarısız olan İsrail idaresi bir daha harekete geçti.

Çok sağcı İçişleri Bakanı Ayelet Şaked’in öncülük ettiği ve 7 Şubat’ta İsrail parlamentosuna sunulan aile birleşimini yasaklayan kanun tasarısı, oylamanın birinci etabında kabul edildi. Şaked, yasanın yine yürürlüğe girmesi için gerekli ikinci ve üçüncü oylamaların da tamamlanması için süreci hızlandırmaya çalışıyor.

Şaked, birinci oylamanın akabinde Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “Siyonizm kazandı” yorumunda bulundu.

Hepsi Filistinli fakat statüleri farklı

İsrail maddeleri, işgal altındaki Doğu Kudüs’te yaşayan yaklaşık 360 bin Filistinliye daimi oturum hakkı tanıyarak vatandaşlık kapsamına girmeyen bir İsrail kimliği veriyor. İsrail’deki yaklaşık 1 milyon 800 bin Filistinli Arap ise İsrail vatandaşlığına sahip. İşgal altındaki Batı Şeria ve abluka altındaki Gazze sakinleri ise Filistin vatandaşı olarak Filistin İçişleri Bakanlığının verdiği kimliği taşıyorlar.

İsrail, 1990’ların başından beri Gazze Şeridi ve Batı Şeria’daki Filistinlilerin, işgal altındaki Doğu Kudüs ve İsrail’e girişini özel müsaadeye tabi tutarak önemli kısıtlamalar getirdi.

İsrail’de yahut işgal altındaki Doğu Kudüs’te yaşayan bir Filistinli, Batı Şeria ve Gazze’deki bir Filistinliyle evlenmeye karar verdiğinde eşiyle birlikte kendi ikamet ettiği yerde yaşamak için yasal pürüzlerle karşılaşıyor.

Kudüs’te Mescid-i Aksa’nın da yer aldığı Eski Kent’teki St. Yves Vakfı, Filistinli ailelerin oturumu ve insan haklarına ait tüzel konularda fiyatsız danışmanlık hizmeti veren kurumlardan biri.

Filistinli Katolik bir kuruluş olan vakfın genel merkezine, her gün onlarca Filistinli, oturum müracaatlarında yardım almak için geliyor.



Vakfın Müdürü, Avukat Raffoul Rofa, İsrail’de ve işgal altındaki topraklarda yaşayan Filistinli ailelerin yaşadıkları oturum ıstırabına ait açıklamalarda bulundu.

Rofa, “aile birleşimi” konusunu şöyleki deklare etti:

“Örneğin, Kudüslü bir Filistinli erkek, Ramallah’taki (Batı Şeria) Filistinli bir bayanla evlenmek isterse ve bu çift Kudüs’te yaşamak isterse, Kudüslü eş evlilik için aile birleşimi müracaatında bulunmak zorundadır. Birebir durum, Kudüslü bir bayan Batı Şerialı bir Filistinli erkekle evlenmek istediğinde de geçerli.”

İsrail’in 1990’ların ortalarından itibaren aile birleşimini etaplı hale getirdiğini kaydeden Rofa, buna göre, evvel 15 aylık oturum müsaadesi, daha sonra 12 aylık oturum müsaadesi, akabinde süreksiz oturum, daha sonrasında da daimi oturum hakkı verildiğini kaydetti.

Rofa, “O devirde aile birleştirme müracaatları kolay gerçekleşmiyordu. Fakat 2002’de aile birleşimi süreci donduruldu ve işler daha karmaşık hale geldi.” diye konuştu.

Aileler dağılıyor, eşler farklı yaşıyor

Avukat Rofa, şu biçimde devam etti:

“2003’te Knesset (İsrail meclisi), Kudüslüler ve İsrail vatandaşlığına sahip olanlar ile Batı Şeria, Gazze, Lübnan, Suriye, Irak ve İranlı eşler içinde aile birleşimini yasaklayan kanunu çıkardı. Bu kanun da Temmuz 2021’e kadar geçerli kaldı.”

Rofa, aile birleşiminin yasaklandığı 2003-2021 yılları içinde birfazlaca ailenin dağıldığına ve eşlerden birinin bir bölgede ötekininse diğer bir bölgede yaşamak zorunda kaldığına dikkati çekti.

Kudüs’te doğup büyüyen çocuklar yasa dışı sayılıyor

Bu eşlerin çocukların da durumdan olumsuz etkilendiğini kaydeden avukat,

“Aile birleşimini yasaklayan kanun, çocukların Kudüs’te nüfus kaydını engelliyor. Kudüs’te doğup büyüyen çocuklar var lakin kayıtlı değiller ve İsrail onların kentteki varlığını yasa dışı sayıyor.” dedi.

İsrail idaresi, 2003’ten itibaren her yıl devam eden aile birleşimi yasağını, Temmuz 2021’de parlamentodan geçirmekte başarısız oldu.

Lakin İsrailli ve Filistinli insan hakları örgütlerine bakılırsa, çok sağcı İçişleri Bakanı Şaked, yasanın tekrar yürürlüğe girmesi için uygun fırsatı bekleyerek, sunulan aile birleşimi müracaatlarını onaylamayı reddetti.

İsrail parlamentosunun aile birleşimini yasaklayan kanunu uzatmayı reddetmesinin “bir fırsat yarattığını” kaydeden Rofa, mevcut yasal durumun 2003 öncesine döndüğünü, bu niçinle Filistinlilere İsrail İçişleri Bakanlığına başvurarak aile taleplerini iletmeleri için davet yaptıklarını söylemiş oldu.

Rofa, İçişleri Bakanı’nın geçen hafta, sadece 51 yaşını aşmış ve 5 yıl ya da daha uzun müddettir müracaatta bulunmuş bireyler için aile birleşimine müsaade veren talimat yayımladığını kaydetti.

Filistinli avukat, “Geçen günlerde yüzlerce kişi bize ulaştı. İsrail İçişleri Bakanlığının bu talepleri reddedeceğini düşünüyoruz. Fakat ret durumunda yasal yolları kullanarak yetkili mahkemeye gidebiliriz. Çünkü bu müracaatların sunulduğu periyotta yasağa ait bir kanun bulunmuyordu.” dedi.

15 yıldır oturum müsaadesi alamıyorlar

İşgal altındaki Doğu Kudüs’te 2007’den beri eşi için daimi oturum almaya çalışan Filistinli Abdulvehhab Şuveyki’nin ailesi de bu ailelerden biri.

Şuveyki, işgal altındaki Batı Şeria’nın kuzeyindeki Nabluslu eşi İylin’e Doğu Kudüs’te daimi oturum dokümanı almak için 15 yıldır uğraşsa da gayretleri sonuç vermiyor.

Evlendikleri 2007’den bu yana Abdulvehhab Şuveyki ile İylin çiftinin üç çocuğu oldu ve çocukların hepsi Kudüs’te daimi oturma müsaadesi aldı.

Lakin Şuveyki, İsrail’in aile birleşimini önleyen kanunu niçiniyle hala Doğu Kudüs’te daimi oturum sahibi olamayan eşi İylin için her yıl bürokratik süreçlerle uğraşarak eşinin oturumunu yenilemek zorunda.

Müracaatları reddedilen ve hatta değerlendirmeye bile alınmayan binlerce Filistinliden daha şanslı durumdaki Şuveyki, eşi için kalıcı oturum almayı umuyor.

Şuveyki, şunları söylemiş oldu:

“Evlendikten ve 2008’de birinci çocuğum olduktan daha sonra eşim için oturma müsaadesi aldık ve her yıl yeniledik. Her yıl İçişleri Bakanlığına elektrik ve su faturası, sıhhat raporu ve emlak vergisi üzere biroldukça evrakla gidiyorum. Hasta olduğum için tekraren eşim için iki yıllık oturum müsaadesi almaya çalıştım. Zira yaşlı ve kısmi felçli biri olarak her yıl Bakanlığa gitmek benim için güç bir durum.”



İlerleyen yaşı ve eşinin daimi oturumu olmaması niçiniyle endişelendiğini lisana getiren Şuveyki, “78 yaşındayım, ölürsem eşimle ve üç çocuğumla kim ilgilenecek? Bu yüzden bu (oturum) konusu beni korkutuyor.” diye konuştu.

Onları da kimliklerini de istemiyoruz

Şuveyki’nin eşi İylin de, “Gelecekte ne olacağını düşünüyorum. Kocama bir şey olursa çocuklarıma bakmak için çalışabilmeliyim. Burada kimsemiz yok. Yalnızca kendime güvenebilirim.” tabirlerini kullandı.

Sorunun temelinde İsrail işgalinin yattığına işaret eden İylin, reaksiyonunu şöyleki lisana getirdi:

“İsrail işgali başımızdan gitsin ve özgürce hareket edebilelim, öteki bir şey istemiyorum. Onları da kimliklerini de istemiyoruz. İstediğim budur.”
 
Üst