Dünya’nın Tek Doğal Uydusu ve Güneş Sistemi İçerisinde Yer Alan Beşinci Büyük Doğal Uydu Olan Ay’ın Evreleri

Muhendis

New member
Ay, Dünya’nın tek doğal uydusudur. Bu uydu, Güneş’ten aldığı ışığı yansıtır. Yani bir ışık kaynağı değildir. Kendinden ışık vermeyen ve Güneş’ten aldığı ışığı yansıtan Ay, her gün farklı bir biçimde görünür. Bunun sebebi ise bir tarafının aydınlık kalırken öbür tarafının karanlık kalmasıdır. kimi vakit Ay’ın tamamını bakılırsabilirken kimi vakit epey az bir kısmını gorebilirsiniz. Buna da Ay’ın evreleri ismi verilir. Her evre, kendi ortasında özelliğe sahiptir ve her ayın aşikâr günlerinde aşikâr formlarda görülmektedir. Bu içeriğimizde Dünya’nın tek doğal uydusu Ay hakkında bilgi edinebilir; Ay’ın evrelerini öğrenebilirsiniz.


Ay Nedir?


Ay, Dünya’nın tek doğal uydusudur. beraberinde Güneş sistemi içerisindeki beşinci büyük doğal uydudur. Dünya ile Ay içindeki ortalama merkezden merkeze uzaklık 384.403 kilometredir. Ay’ın çapı 3.474 km olarak bilinir.

İnsanların üzerine iniş yaparak yürüdüğü bir gök cismi olan Ay’ın Dünya’dan kısa bir süre önce Dünya ile Theia isimli Mars büyüklüğündeki var iseyımsal bir cismin çarpışmasıyla oluştuğu düşünülür. Dünya’nın yörüngesinde eş vakitli olarak hareket eden Ay’ın her vakit tıpkı yüzü Dünya’ya dönüktür.


Ay’ın Evreleri


Ay’ın evreleri yahut fazları, Ay’ın aydınlık yüzünün karanlık yüzüne oranını gösterir. Genel olarak Dünya’dan bakan bir gözlemci, aşikâr periyotlarda Ay’ın aşikâr bir aydınlık yüzünü bakılırsabilir.

Ay, Dünya üzere kendinden ışık vermeyen bir gök cismidir. Güneş’ten aldığı ışıkla geceleri Dünya’yı aydınlatır. Bu niçinle de Ay’ın Dünya ve Güneş’e bakılırsa pozisyonuna bakılırsa aşikâr bir kısmı aydınlık görülürken aşikâr bir kısmı da karanlıkta kalır.

Ay’ın tüm yüzeyinin aydınlık görünen evresi dolunaydır. Bu evre, Ay’ın Dünya’ya dönük yüzü Güneş’in karşısına geldiği vakit içinderda görülebilir. Ay tam olarak Güneş ile Dünya’nın içindeyken ise aydınlık yüzü hiç görülmez. Buna yeni ay ismi verilir. Birinci yeni aydan 29.5 gün daha sonra yeniden yeni ay oluşur ve bu döngü bu türlü devam eder.

Ay’ın ana evreleri olarak bilinen evreler şunlardır:


  • Yeni Ay


  • İlk Dördün


  • Dolunay


  • Son Dördün
Ay’ın orta evreleri ise şunlardır:


  • Hilal (C)


  • Şişkin Ay


  • Hilal (Ters C)
Yeni Ay


Ay’ın evrelerinin birinci etabı olan Yeni Ay, ana evrelerden biridir. Yeni ay evresi, Ay’ın aydınlık olmayan tarafının Dünya’ya dönük olduğu evredir. Bu evrede Ay, Dünya’dan açık seçik bir biçimde görülemez. Tek görülebildiği vakit Güneş Tutulması sırasındadır.


Hilal


Ay’ın Güneş’in doğusunda kaldığı evredir. Ay – Yer – Güneş ortası açı 90 dereceden daha küçük olur.

Bu kozmosun müşahede mühleti çok kısadır. Güneş battıktan daha sonra batı ufkuna yakın bir biçimde gözlenebilir. Bu evreyi döngü boyunca C ve aksi C formunda görmek mümkündür.


İlk Dördün


Ay, yeni ay evresinden bir hafta kadar daha sonra yarım daire biçiminde görülür. Daha hayli ‘D’ harfine misal bir biçimdedir.

Bu basamakta Ay’ın Güneş’e nazaran açısal uzaklığı 90 derecedir. Birinci dördünde Ay’ın sağ yarısını aydınlık halde bakılırsabilirsiniz.


Şişkin Ay


İlk dördün safhasından daha sonra şişkin ay evresi meydana gelir. Şişkin ay, Ay’ın uzanım açısının 90° ile 180° içinde olduğunda görülür.

Bu evrede Ay’ın büyük bir kısmını görmek mümkündür. sonrasındasındasında tamamı görülür ve buna da dolunay ismi verilir. Ay’ın epeyce az bir kısmı haricinde tüm kısmı adındanda anlaşılabileceği üzere şişkin bir halde görülebilir.


Dolunay


Dolunay, Ay’ın tam bir daire olarak görüldüğü evredir. Ay, bu evrede dolgun ve parlak bir halde görülebilir.

Dolunay, birinci dördün evresinde yaklaşık 7 gün daha sonra görülebilir. Yeni ay evresinden de yaklaşık 2 hafta daha sonra dolunayı gökyüzünde seçebilirsiniz. Dolunay evresinde ay, Güneş’e bakılırsa Dünya’nın aykırı tarafında kalır.


Son Dördün


Son dördün, Ay’ın Dünya’dan sol yarısının görüldüğü evredir. Bu evre, dolunaydan yaklaşık olarak 7 gün daha sonra görülebilmektedir.

Bu evreden daha sonra döngü bir daha yeni ay ile bir arada başlar ve son dördüne kadar devam eder. Bu döngü 29.5 gün sürmektedir.
 
Üst