Yeni PCR testinde geri sayım! Mühlet yarı yarıya düşecek
Pandeminin başından beri Türkiye genelinde teşhis merkezlerinin kurulması ve teşhis, ilaç, aşı üzere en hayati konulardaki AR-GE faaliyetlerinin yürütülmesinde büyük katkı sağlayan Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) bünyesinde geliştirilen yerli PCR testi DiaKit’in AR-GE çalışmaları tamamlandı, piyasaya çıkması için gün sayılıyor. Kitin üretimi, Ankara’daki TÜSEB Aziz Sancar Araştırma Merkezi bünyesinde gerçekleştirilecek, öncelik Türkiye’nin muhtaçlığına yönelik olsa da, gerekirse etraf ülkelere de ihracatı mümkün olacak. TÜSEB Lider Yardımcısı ve Türkiye Biyoteknoloji Enstitüsü Lideri Doç. Dr. Rabia Çakır Koç, Demirören Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, yeni PCR teşhis kitinin tüm özelliklerini birinci sefer anlattı.
“AR-GE’Sİ TAMAMLANMAK ÜZERE, PİYASAYA SÜRÜLMEYE HAZIR”
TÜSEB’in aslında pandeminin başından itibaren yalnızca teşhis kiti değil aşı ve ilaç konusunda da proje takviyeleri verdiğini anlatarak “aynı vakitte şahsen süreçlerin ortasında bulundu. Pandeminin başlangıcından itibaren, teşhis merkezlerinin fazlaca süratli bir biçimde kurulması ve ülkede teşhis kapasitesinin artırılması noktasında değerli faaliyetlerde bulundu. Bu merkezlerin kurulması, sarf gereçlerinin temini, aygıtların kurulması ve eğitim işçisinin buralarda istihdam edilmesini sağladı. Biyoteknoloji Enstitüsü bünyesinde de yerli teşhis kiti geliştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapıldı. TÜSEB olarak AR-GE faaliyetlerini tamamlamak üzere olduğumuz teşhis kitimiz piyasaya sürülmeye hazır hale geldi” dedi.
MUTASYONLARDAN ETKİLENMİYOR, MÜHLET YARIYA İNİYOR MALİYETİ DÜŞÜRÜYOR
Yeni teşhis kitinin mevcut muadillerine nazaran bir fazlaca avantajı olduğuna işaret eden. Doç. Dr. Koç, “Tanı kitlerinde tahlil müddeti epey değerlidir. Tahlil mühletinin kısa olması, hem kritik durumlarda hastaya çabuk yanıt verebilmek için, tıpkı vakitte mevcut altyapı ile daha fazla teşhis konulabilmesi ve kapasitenin artırılması için pek değerli. Bunun haricinde bir kıymetli avantajı da varyantlardan etkilenmiyor oluşu. Yaptığımız moleküler dizaynın, mutasyonlarda etkilenmeyen bir bölgede olması niçiniyle, şu ana kadar görülen varyantlarda, doğruluktan rastgele bir sapma olmadan olumluların müspet, negatiflerin de negatif olduğunu gösterdi. Ayrıyeten maliyetinin düşük olması, ülke için kıymetli bir yarar sağlayacak. Mevcut olanlara göre önemli oranda düşürüyor maliyeti. Her gün yüzbinlerce şahsa test yapıldığını düşündüğümüzde, ülkeye önemli bir ekonomik yarar sağlaması da kıymet taşıyor” diye konuştu.
“YÜKSEK DOĞRULUK ORANI PANDEMİ İDARESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ”
TÜSEB bünyesinde geliştirilen DiaKit’in doğruluk oranının da pek yüksek olduğuna işaret eden Doç. Dr. Koç, kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Yüzde 98, yüzde 100 aralığında diyebiliriz doğruluk oranını da. Doğruluğun bu kadar yüksek olmasının niçini, mutasyonlardan epey fazla etkilenmeyen bir alanın seçilmiş olması. PCR kitimiz bu dizaynı yardımıyla şu ana kadar karşılaştığımız tüm varyantların teşhisinde olumluluğu yakalayabildi. Alışılmış hastalığın teşhisinin yanlışsız bir biçimde konulması, çabucak sonrasındasında hastalığının tedavisi ve pandemi idaresi açısından da pek değerli olacağı için yüksek doğrulukta olması, önemli bir avantaj. Biyoinformatik tahliller çerçevesinde de gelecek varyantlardan, yeni mutasyonlardan da etkilenmesini beklemiyoruz.”
“VARYANTI BELİRLEYECEK YENİ KİTLER DE GELİŞTİRİYORUZ”
Yeni PCR kitinin hastada hangi varyantın bulunduğunu tespit etmediğini vurgulayan Doç. Dr. Koç, “Belli bir noktadan daha sonra olumlu şahısta hangi varyantın olduğu konusunda bir bilgi istendiğinde de, bununla ilgili AR-GE çalışmaları devam eden farklı projelerimiz var. Bir hastanın yalnızca müspet ya da negatif olması değil, olumlu olan hastanın hangi varyant ile enfekte olduğunun bilinmesi için yeni varyasyonlar, yeni teşhis kitleri geliştiriyoruz. AR-GE çalışmaları tamamlandıktan daha sonra üretimine yönelik planlamalarını da gerçekleştirdik. bu biçimdelikle A’dan Z’ye, yani geliştirmeden üretime kadarki tüm etapları TÜSEB bünyesinde gerçekleştirilecek. Hem ülkemizin gereksinimini tıpkı vakitte tahminen etraf ülkelere bu kiti gönderebilecek kapasitelerde üretmemiz mümkün” dedi.
“TÜSEB BÜNYESİNDE FİYATSIZ EĞİTİMLER VERECEĞİZ”
Pandeminin başından beri biroldukca yerli firmanın teşhis kiti geliştirdiğine ve hala de bu konularda çalıştığına değinen Doç. Dr. Koç, kelamlarını şöyleki noktaladı: “Bu çalışmaların tamamı aslında epeyce değerli ülkemiz için. Zira gelecek pandemilerde, yeni enfeksiyon casuslarının ortaya çıkması kelam konusu olduğunda bir bilgi birikimi ve tecrübe oldu hem kamu kurumlarında, hem TÜSEB ve bu firmalarımızda. Bizim TÜSEB olarak kurduğumuz bir alt yapımız daha var. Bu altyapıda biyoteknolojik ilaçlar ve aşılara yönelik hem AR-GE merkezi olarak kullanılabilecek, tıpkı vakitte eğitimler verilebilecek. Bu eğitimler bilhassa lisans mezunlarına, lisans öğrencilerine, yüksek lisans ve doktora öğrencilerimize yönelik ve büsbütün fiyatsız olarak uzmanlar tarafınca verilecek eğitimlerdir.”
KAYNAK: DHA
Pandeminin başından beri Türkiye genelinde teşhis merkezlerinin kurulması ve teşhis, ilaç, aşı üzere en hayati konulardaki AR-GE faaliyetlerinin yürütülmesinde büyük katkı sağlayan Türkiye Sıhhat Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) bünyesinde geliştirilen yerli PCR testi DiaKit’in AR-GE çalışmaları tamamlandı, piyasaya çıkması için gün sayılıyor. Kitin üretimi, Ankara’daki TÜSEB Aziz Sancar Araştırma Merkezi bünyesinde gerçekleştirilecek, öncelik Türkiye’nin muhtaçlığına yönelik olsa da, gerekirse etraf ülkelere de ihracatı mümkün olacak. TÜSEB Lider Yardımcısı ve Türkiye Biyoteknoloji Enstitüsü Lideri Doç. Dr. Rabia Çakır Koç, Demirören Haber Ajansı’na yaptığı açıklamada, yeni PCR teşhis kitinin tüm özelliklerini birinci sefer anlattı.
“AR-GE’Sİ TAMAMLANMAK ÜZERE, PİYASAYA SÜRÜLMEYE HAZIR”
TÜSEB’in aslında pandeminin başından itibaren yalnızca teşhis kiti değil aşı ve ilaç konusunda da proje takviyeleri verdiğini anlatarak “aynı vakitte şahsen süreçlerin ortasında bulundu. Pandeminin başlangıcından itibaren, teşhis merkezlerinin fazlaca süratli bir biçimde kurulması ve ülkede teşhis kapasitesinin artırılması noktasında değerli faaliyetlerde bulundu. Bu merkezlerin kurulması, sarf gereçlerinin temini, aygıtların kurulması ve eğitim işçisinin buralarda istihdam edilmesini sağladı. Biyoteknoloji Enstitüsü bünyesinde de yerli teşhis kiti geliştirilmesi ile ilgili çalışmalar yapıldı. TÜSEB olarak AR-GE faaliyetlerini tamamlamak üzere olduğumuz teşhis kitimiz piyasaya sürülmeye hazır hale geldi” dedi.
MUTASYONLARDAN ETKİLENMİYOR, MÜHLET YARIYA İNİYOR MALİYETİ DÜŞÜRÜYOR
Yeni teşhis kitinin mevcut muadillerine nazaran bir fazlaca avantajı olduğuna işaret eden. Doç. Dr. Koç, “Tanı kitlerinde tahlil müddeti epey değerlidir. Tahlil mühletinin kısa olması, hem kritik durumlarda hastaya çabuk yanıt verebilmek için, tıpkı vakitte mevcut altyapı ile daha fazla teşhis konulabilmesi ve kapasitenin artırılması için pek değerli. Bunun haricinde bir kıymetli avantajı da varyantlardan etkilenmiyor oluşu. Yaptığımız moleküler dizaynın, mutasyonlarda etkilenmeyen bir bölgede olması niçiniyle, şu ana kadar görülen varyantlarda, doğruluktan rastgele bir sapma olmadan olumluların müspet, negatiflerin de negatif olduğunu gösterdi. Ayrıyeten maliyetinin düşük olması, ülke için kıymetli bir yarar sağlayacak. Mevcut olanlara göre önemli oranda düşürüyor maliyeti. Her gün yüzbinlerce şahsa test yapıldığını düşündüğümüzde, ülkeye önemli bir ekonomik yarar sağlaması da kıymet taşıyor” diye konuştu.
“YÜKSEK DOĞRULUK ORANI PANDEMİ İDARESİ AÇISINDAN ÖNEMLİ”
TÜSEB bünyesinde geliştirilen DiaKit’in doğruluk oranının da pek yüksek olduğuna işaret eden Doç. Dr. Koç, kelamlarını şu biçimde sürdürdü: “Yüzde 98, yüzde 100 aralığında diyebiliriz doğruluk oranını da. Doğruluğun bu kadar yüksek olmasının niçini, mutasyonlardan epey fazla etkilenmeyen bir alanın seçilmiş olması. PCR kitimiz bu dizaynı yardımıyla şu ana kadar karşılaştığımız tüm varyantların teşhisinde olumluluğu yakalayabildi. Alışılmış hastalığın teşhisinin yanlışsız bir biçimde konulması, çabucak sonrasındasında hastalığının tedavisi ve pandemi idaresi açısından da pek değerli olacağı için yüksek doğrulukta olması, önemli bir avantaj. Biyoinformatik tahliller çerçevesinde de gelecek varyantlardan, yeni mutasyonlardan da etkilenmesini beklemiyoruz.”
“VARYANTI BELİRLEYECEK YENİ KİTLER DE GELİŞTİRİYORUZ”
Yeni PCR kitinin hastada hangi varyantın bulunduğunu tespit etmediğini vurgulayan Doç. Dr. Koç, “Belli bir noktadan daha sonra olumlu şahısta hangi varyantın olduğu konusunda bir bilgi istendiğinde de, bununla ilgili AR-GE çalışmaları devam eden farklı projelerimiz var. Bir hastanın yalnızca müspet ya da negatif olması değil, olumlu olan hastanın hangi varyant ile enfekte olduğunun bilinmesi için yeni varyasyonlar, yeni teşhis kitleri geliştiriyoruz. AR-GE çalışmaları tamamlandıktan daha sonra üretimine yönelik planlamalarını da gerçekleştirdik. bu biçimdelikle A’dan Z’ye, yani geliştirmeden üretime kadarki tüm etapları TÜSEB bünyesinde gerçekleştirilecek. Hem ülkemizin gereksinimini tıpkı vakitte tahminen etraf ülkelere bu kiti gönderebilecek kapasitelerde üretmemiz mümkün” dedi.
“TÜSEB BÜNYESİNDE FİYATSIZ EĞİTİMLER VERECEĞİZ”
Pandeminin başından beri biroldukca yerli firmanın teşhis kiti geliştirdiğine ve hala de bu konularda çalıştığına değinen Doç. Dr. Koç, kelamlarını şöyleki noktaladı: “Bu çalışmaların tamamı aslında epeyce değerli ülkemiz için. Zira gelecek pandemilerde, yeni enfeksiyon casuslarının ortaya çıkması kelam konusu olduğunda bir bilgi birikimi ve tecrübe oldu hem kamu kurumlarında, hem TÜSEB ve bu firmalarımızda. Bizim TÜSEB olarak kurduğumuz bir alt yapımız daha var. Bu altyapıda biyoteknolojik ilaçlar ve aşılara yönelik hem AR-GE merkezi olarak kullanılabilecek, tıpkı vakitte eğitimler verilebilecek. Bu eğitimler bilhassa lisans mezunlarına, lisans öğrencilerine, yüksek lisans ve doktora öğrencilerimize yönelik ve büsbütün fiyatsız olarak uzmanlar tarafınca verilecek eğitimlerdir.”
KAYNAK: DHA