Yemen’deki çatışmalarda 2021’in en sıcak cephesi petrol zengini Marib oldu

YingYang

New member
İç savaş öncesi Yemen’in biroldukça kentine elektrik sağlayan değerli bir santral nazaranvi nazarann Marib, 2021’in başından bu yana hükümet güçleri ile Husiler içindeki şiddetli çatışmaların en sıcak cephesi haline geldi.

Husiler, başşehir Sana’nın 173 kilometre kuzeydoğusunda yer alan Marib’e akınlarını Şubat 2021’de ağırlaştırmaya başladı.

Şubat ayından itibaren kentte şiddeti her geçen gün daha da artarak devam eden çatışmalar ağır kayıplara niye olurken, en ağır yüke bir daha siviller maruz kaldı.

Hem hükümet güçlerinin tıpkı vakitte Husilerin ağır insani ve maddi kayıplar vermesine niye olan sıcak çatışmaların merkezi Marib’de on binlerce kişi yerinden edildi. Husiler, petrol ve doğal gaz yataklarının bulunduğu Marib’i ele geçirmek için tüm yıl boyunca ağır taarruzlar düzenledi.

Marib’in nüfuz haritası

Şiddetli çatışmalara sahne olan Marib’in nüfuz haritası son periyotta Husiler lehine değişmeye başladı.

Husiler, Marib’e şubat ayında başlattıkları taarruzlarını eylül ayında had safhaya taşıdı. Bu akınlar sonucunda Husiler, Marib’in güneyinde yer alan Harib, Cebel Murad, El-Cube ve Abdiyye üzere biroldukça bölgeyi ele geçirdi.

Husiler, Marib’in merkez kenti ile petrol ve doğal gaz yataklarının bulunduğu El-Vadi ilçesi hariç öteki tüm ilçelerinde denetimi sağladıklarına dair açıklamalarda bulundu.

Yemen hükümetine bağlı askeri kaynaklar ise ordu güçlerinin Sarvah, El-Cube ve Rağvan ilçelerindeki varlığını koruduğunu belirterek Husilerin kelam konusu açıklamalarını yalanladı.

Ağır taarruzlarına karşın Husilerin, Marib kırsalında elde ettikleri kimi kazanımlar haricinde, stratejik ve hayati kıymete sahip noktalarda bir ilerleme katedemediği söyleniyor.

Yemen krizinin en değerli gündem unsuru “Marib”

Gerek stratejik değeri gerekse barındırdığı kalabalık nüfus ötürüsıyla Marib belgesi, ülke ortasında ve haricinde Yemen krizinin en değerli gündem unsuru olmaya devam ediyor.

Artan çatışmalarla eş vakitli olarak son aylarda ilgili milletlerarası kuruluşlar, taraflara bilhassa Marib’deki çatışmaların durdurulması için davetler yapıyor.

BM, Marib’deki çatışmaların devam etmesi durumunda kentte yaşayan bir milyonu aşkın sığınmacının hayatının tehlikede olduğu ikazında bulundu.

BMGK da Husilere insani açıdan dehşetli sonuçları olacağı ikazında bulunarak Marib’e yönelik taarruzlarını durdurmaya çağırdı.

Bu bağlamda Marib evrakı, ABD’nin Yemen Özel Temsilcisi Tim Lenderking ile BM Yemen Özel Temsilcisi Hans Grundberg’in ülkedeki iç savaşın bitmiş oldurilmesi için gerçekleştirdikleri diplomatik tiplerde ele aldıkları en kıymetli problemlerden biri oldu.

Marib’deki çatışmaların niye olduğu insani kayıplar

Marib’de aralıksız olarak devam eden çatışmalar, ülkede daha evvel görülmemiş biçimde büyük kayıplara niye oluyor.

Lokal basında çıkan haberlere göre son aylarda hükümet güçlerinden ve Husi milislerden ortalarında üst seviye kumandanların da yer aldığı binlerce kişi öldü.

Son olarak 13 Aralık’ta Marib’deki çatışmalarda Husilerle aktif gayret yürüten Savunma Bakanlığı Askeri Operasyonlar Dairesi Lideri Tümgeneral Nasır ez-Zeybani’nin hayatını yitirdiği bildirildi.

Tümgeneral Zeybani’nin ömrünü kaybettiği haberinden yalnızca birkaç gün evvel, Marib’deki çatışmalara liderlik eden Husilerin üst seviye “komutanı” Ali Alvan’ın öldüğü kaydedilmişti.

Husiler, yaptıkları açıklamalarla Marib’deki çatışmaları vilayetin ve hatta Yemen’in tamamını ele geçirinceye kadar sürdürme niyetinde olduklarını ortaya koydu.

Yemen’deki iç göçmen nüfusun yarısı Marib’de

Marib’deki çatışmaların bir öteki boyutu da ömür kurallarını derinden etkilemesi oldu. Çatışmalar niçiniyle Marib’de yerinden olanların sayısının artmasıyla dünyanın en makus insani krizlerinden biri yaşanıyor.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin (UNHCR) raporuna bakılırsa, Marib’de 1 milyondan fazla iç göçmen bulunuyor.

Yemen hükümeti ise Marib’deki iç göçmen sayısının 2 milyonu aştığını ve ülkede iç göçmen durumuna düşen bireylerin (4 milyonun üzerinde) yarısının bu kentte bulunduğunu varsayım ediyor.

Yemen hükümetine bağlı Mülteci Kampları Yönetimi Yürütme Ünitesine göre, Husilerin, Marib’in güney bölgelerinde tırmandırdığı askeri gerginlik niçiniyle eylül ayından bu yana kentte 100 binden çok kişi yerinden edildi.

Marib’de gelir düzeyi esasen epey düşük olan iç göçmenler, çatışmaların şiddetlenmesiyle kuralların daha da zorlaşması niçiniyle büyük bir insani dram yaşıyor.

Marib Vali Yardımcısı Abdurabbu Miftah, kasım ayı ortalarında yaptığı bir açıklamada, “Marib’in güneyindeki ilçelerde yakın vakitte Husiler tarafınca yerinden edilen binlerce aile bulunuyor. Bu aileler hala bir çatı olmadan; açık alanda, onurlu bir hayatın en temel ihtiyaçlarından mahrum biçimde yaşıyor.” sözlerini kullandı.

BM Memleketler arası Göç Örgütünün, 24 Aralık’taki açıklamasında, “Marib’deki 137 iç göçmen merkezinde Eylül 2021’den bu yana kıymetli bir artışa şahit olunduğu” bildirildi.

Yemen’deki iç savaş

Uzun müddettir siyasi istikrarsızlığın karar sürdüğü Yemen’de, İran takviyeli Husiler Eylül 2014’ten bu yana başşehir Sana ve birtakım bölgelerin denetimini elinde bulunduruyor.

Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçleri ise Mart 2015’ten bu yana Husilere karşı Yemen hükümetine takviye veriyor.

BM, Yemen’de 7 yıldır süren iç savaşın direkt yahut dolaylı tesirleriyle ömrünü kaybedenlerin sayısının 2021 yılı sonuna kadar 377 bine ulaşmasından telaş ediyor.

BM’ye nazaran, dünyanın en makus insani ve ekonomik krizlerinden birinin yaşandığı Yemen’deki iç savaş, ülke iktisadında şimdiye kadar 126 milyar dolarlık ziyana yol açtı.
 
Üst