Yargıtay’dan emsal niteliğinde sağlıkçıları üzen haber!
Yargıtay, sıhhat çalışanlarını yakından ilgilendiren emsal nitelikte bir karara imza attı.
Yüksek Mahkeme; icap (ev) nöbetinde geçen müddetin haftalık fazla çalışma mühletinin belirlenmesinde hangi biçimde değerlendirileceği konusunda kıymetli bir karar verdi. İcap nöbetinde geçen müddetin tamamının mesai sayılmayacağına dikkat çekildi.
Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi’nde bilgi süreç nazaranvlisi olarak çalışan işçi, iş mukavelesine haklı bir sebep bulunmaksızın patron tarafınca son verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile bir kısım başka personellik alacaklarının davalılardan tahsili talebiyle İş Mahkemesi’ne başvurdu.
Mahkemede tabir veren davalı kurum, davanın reddine karar verilmesini istedi. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne hükmetti. sonucu davalı kurum temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.
İÇTİHAT METNİ NİTELİĞİNDDE KARAR
İçtihat metni niteliğindeki kararda; icap nöbetinde geçen müddetin fazla çalışma sayılıp sayılmayacağına açıklık getirildi. Mahkemece karara temel alınan eksper raporunda; davacı şahit anlatımlarından hareketle, davacının haftanın 5 günü saat 08.00-17.00 saatleri içinde çalıştığı, bir günü ise saat 17.00’den daha sonra sabah 8.00′ e kadar icap nöbeti tuttuğu, buna nazaran davacının haftanın 4 günü 08.00-17.00 saatleri içinde bir saat orta dinlenme ile bir günü ise 24 saat çalışarak haftada 11 saat fazla çalışma yaptığı kabulüne bakılırsa hesaplama yapıldığı hatırlatıldı. 24 saatlik çalışmadan orta dinlenme mühleti düşülmediği hatırlatıldı.
Dosya çerçevesindeki dokümanlara göre, davacının icap nöbeti tuttuğunda kaç defa vazifeye geldiği ve misyonun kaç saat sürdüğü net olarak tespit edilememekte olup fiili olarak davacının nöbetlerde iş başında geçirdiği mühletin belirlenmesi ve buna bağlı olarak haftalık ne kadar fazla mesai yaptığının tespiti mümkün gözükmediğine dikkat çekildi.
Davacının icap nöbeti sırasında işyerinde olmadığı konutunda yahut tercih ettiği öteki bir yerde vaktini geçirdiği, çağrılması durumunda vazifeye gittiği ötürüsıyla çağrılmadığı vakit içinderda imkanı ölçüsünde hür hareket edebildiği vurgulandı.
Yapılan işin niteliği gereği icap nöbeti esnasında yalnızca çağrılma durumunda iş yerine gidiliyor olunsa da geri kalan vakti çalışanın büsbütün özgür hareket ederek geçirmesi de beklenemeyeceğinin altı çizildi.
Yargıtay sonucunda şu sözlere yer verildi:
“Zira personel çağrılmaya hazır olarak beklemektedir ve işverence çağrıldığında makul bir süre içerisinde nazaranvi başında olmak zorundadır. Bu manada personel icap nöbeti esnasında kent dışına çıkamaz yahut işyerine uzak bir yere gidemez. Ne var ki; gereksinim duyulduğunda işyerine gidilmek zorunda olması icap nöbetinde geçen tüm mühletin çalışma müddetinden sayılmasını gerektirmez. Davacının nöbet sırasında işyerine giderek gerçekleştirdiği çalışma sebebiyle geçen müddet, çalışma mühletinden sayılacaktır. İşyerine gitmesini gerektirecek bir durumun ortaya çıkmaması durumunda ise, uygun bir müddetnin çalışma müddetinden sayılması hakkaniyet gereğidir.
Tüm bu konular dikkate alınarak yerleşik hale gelen içtihatlar ile icap nöbetinde fiilen daha fazla çalışıldığı kanıtlanmadığı takdirde, icap nöbetinde geçen müddetin 1/8’nin çalışma müddetinden sayılması gerektiği kararına varılmıştır. Elbet davacı tarafınca kanıtlanan fiili çalışma müddeti daha fazla ise bu mühlet haftalık çalışma mühletine eklenecektir. Somut uyuşmazlıkta ise; Mahkemece karara temel alınan eksper raporunda icap nöbetinde geçen tüm çalışma müddeti hesaplanmıştır.
Şu biçimde; az üstte açıklanan prensip doğrultusunda kıymetlendirme yapıldığında; davacının saat 8.00-17.00 saatleri içinde 5 gün çalıştığı, 1 gün 17.00-08.00 ortası icap nöbeti tuttuğu, icap nöbeti tutulan müddetin haftada 15 saat olduğu ve bu mühletin 1/8’inin haftalık 40 saat çalışmaya eklendiğinde 45 saati aşan çalışma bulunmadığı kararına varılmaktadır. Açıklanan sebepler ile, mahkemece usulünce ispatlanamayan fazla çalışma fiyatı alacağı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde kabulüne karar verilmesi yanlışlı olup bozmayı gerektirmiştir.”
İCAP NÖBETİ NEDİR, KİM FİYAT?
İcap nöbeti (ev nöbeti); Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinde tanımlanmış , sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri çalışanı tarafınca konutta nöbet halinde ifa edilen bir nöbet çeşidi olarak tanımlanıyor. Kurum tarafınca aylık icap nöbet listesi hazırlanmakta; bu listeye nazaran, sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri sınıfı işçisi kuruma çağırıldıklarında bu davete uyarak çalıştıkları kuruma gelmek zorunda kalıyor.
Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sıhhati merkezleri, aile sıhhati merkezleri, toplum sıhhati merkezleri ve 112 acil sıhhat hizmetlerinin yürütüldüğü yerlerde memurlar ile kontratlı statüde nazaranv yapan sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri sınıfı işçisi tarafınca ifa ediliyor.
KAYNAK: İHA
Yargıtay, sıhhat çalışanlarını yakından ilgilendiren emsal nitelikte bir karara imza attı.
Yüksek Mahkeme; icap (ev) nöbetinde geçen müddetin haftalık fazla çalışma mühletinin belirlenmesinde hangi biçimde değerlendirileceği konusunda kıymetli bir karar verdi. İcap nöbetinde geçen müddetin tamamının mesai sayılmayacağına dikkat çekildi.
Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi’nde bilgi süreç nazaranvlisi olarak çalışan işçi, iş mukavelesine haklı bir sebep bulunmaksızın patron tarafınca son verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile bir kısım başka personellik alacaklarının davalılardan tahsili talebiyle İş Mahkemesi’ne başvurdu.
Mahkemede tabir veren davalı kurum, davanın reddine karar verilmesini istedi. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne hükmetti. sonucu davalı kurum temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi.
İÇTİHAT METNİ NİTELİĞİNDDE KARAR
İçtihat metni niteliğindeki kararda; icap nöbetinde geçen müddetin fazla çalışma sayılıp sayılmayacağına açıklık getirildi. Mahkemece karara temel alınan eksper raporunda; davacı şahit anlatımlarından hareketle, davacının haftanın 5 günü saat 08.00-17.00 saatleri içinde çalıştığı, bir günü ise saat 17.00’den daha sonra sabah 8.00′ e kadar icap nöbeti tuttuğu, buna nazaran davacının haftanın 4 günü 08.00-17.00 saatleri içinde bir saat orta dinlenme ile bir günü ise 24 saat çalışarak haftada 11 saat fazla çalışma yaptığı kabulüne bakılırsa hesaplama yapıldığı hatırlatıldı. 24 saatlik çalışmadan orta dinlenme mühleti düşülmediği hatırlatıldı.
Dosya çerçevesindeki dokümanlara göre, davacının icap nöbeti tuttuğunda kaç defa vazifeye geldiği ve misyonun kaç saat sürdüğü net olarak tespit edilememekte olup fiili olarak davacının nöbetlerde iş başında geçirdiği mühletin belirlenmesi ve buna bağlı olarak haftalık ne kadar fazla mesai yaptığının tespiti mümkün gözükmediğine dikkat çekildi.
Davacının icap nöbeti sırasında işyerinde olmadığı konutunda yahut tercih ettiği öteki bir yerde vaktini geçirdiği, çağrılması durumunda vazifeye gittiği ötürüsıyla çağrılmadığı vakit içinderda imkanı ölçüsünde hür hareket edebildiği vurgulandı.
Yapılan işin niteliği gereği icap nöbeti esnasında yalnızca çağrılma durumunda iş yerine gidiliyor olunsa da geri kalan vakti çalışanın büsbütün özgür hareket ederek geçirmesi de beklenemeyeceğinin altı çizildi.
Yargıtay sonucunda şu sözlere yer verildi:
“Zira personel çağrılmaya hazır olarak beklemektedir ve işverence çağrıldığında makul bir süre içerisinde nazaranvi başında olmak zorundadır. Bu manada personel icap nöbeti esnasında kent dışına çıkamaz yahut işyerine uzak bir yere gidemez. Ne var ki; gereksinim duyulduğunda işyerine gidilmek zorunda olması icap nöbetinde geçen tüm mühletin çalışma müddetinden sayılmasını gerektirmez. Davacının nöbet sırasında işyerine giderek gerçekleştirdiği çalışma sebebiyle geçen müddet, çalışma mühletinden sayılacaktır. İşyerine gitmesini gerektirecek bir durumun ortaya çıkmaması durumunda ise, uygun bir müddetnin çalışma müddetinden sayılması hakkaniyet gereğidir.
Tüm bu konular dikkate alınarak yerleşik hale gelen içtihatlar ile icap nöbetinde fiilen daha fazla çalışıldığı kanıtlanmadığı takdirde, icap nöbetinde geçen müddetin 1/8’nin çalışma müddetinden sayılması gerektiği kararına varılmıştır. Elbet davacı tarafınca kanıtlanan fiili çalışma müddeti daha fazla ise bu mühlet haftalık çalışma mühletine eklenecektir. Somut uyuşmazlıkta ise; Mahkemece karara temel alınan eksper raporunda icap nöbetinde geçen tüm çalışma müddeti hesaplanmıştır.
Şu biçimde; az üstte açıklanan prensip doğrultusunda kıymetlendirme yapıldığında; davacının saat 8.00-17.00 saatleri içinde 5 gün çalıştığı, 1 gün 17.00-08.00 ortası icap nöbeti tuttuğu, icap nöbeti tutulan müddetin haftada 15 saat olduğu ve bu mühletin 1/8’inin haftalık 40 saat çalışmaya eklendiğinde 45 saati aşan çalışma bulunmadığı kararına varılmaktadır. Açıklanan sebepler ile, mahkemece usulünce ispatlanamayan fazla çalışma fiyatı alacağı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde kabulüne karar verilmesi yanlışlı olup bozmayı gerektirmiştir.”
İCAP NÖBETİ NEDİR, KİM FİYAT?
İcap nöbeti (ev nöbeti); Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliğinde tanımlanmış , sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri çalışanı tarafınca konutta nöbet halinde ifa edilen bir nöbet çeşidi olarak tanımlanıyor. Kurum tarafınca aylık icap nöbet listesi hazırlanmakta; bu listeye nazaran, sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri sınıfı işçisi kuruma çağırıldıklarında bu davete uyarak çalıştıkları kuruma gelmek zorunda kalıyor.
Yataklı tedavi kurumları, seyyar hastaneler, ağız ve diş sıhhati merkezleri, aile sıhhati merkezleri, toplum sıhhati merkezleri ve 112 acil sıhhat hizmetlerinin yürütüldüğü yerlerde memurlar ile kontratlı statüde nazaranv yapan sıhhat ve yardımcı sıhhat hizmetleri sınıfı işçisi tarafınca ifa ediliyor.
KAYNAK: İHA