Tam 41 yıl geçti! 650 bin kişi gözaltına alındı, 14 bin kişi vatandaşlıktan çıkarıldı…

baboli

Global Mod
Global Mod
Tam 41 yıl geçti! 650 bin kişi gözaltına alındı, 14 bin kişi vatandaşlıktan çıkarıldı…
Periyodun Genelkurmay Lideri Orgeneral Kenan Cihan öncülüğünde gerçekleşen ve izleri yıllardır silinmeyen darbede 650 bin kişi gözaltına alındı, 7 binden çok kişi hakkında idam cezası istendi.

14 BİN KİŞİ VATANDAŞLIKTAN ÇIKARILDI

Siyasi partileri lağveden darbenin akabinde kıymetli kanunların tamamına yakını değiştirilirken darbe sürecinde açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı. Darbeciler, 14 bin kişiyi vatandaşlıktan çıkardı.

BİR SAĞDAN BİR SOLDAN

İdareye el koyan cuntacı askerler, acısı senelerca sürecek idamların sonucunı da verdi.

Darbeden daha sonra birinci idamlar, 8 Ekim 1980’de gerçekleşti. birinci vakit içinderda sol görüşlü Necdet Adalı, akabinde ülkücü Mustafa Pehlivanoğlu idam edildi.


17 YAŞINDA İDAM EDİLDİ

Darbeci Kenan Cihan’ın, yaşını büyüterek 17 yaşında astırdığı Erdal Eren için söylemiş olduği “Asmayalım da besleyelim mi?” sözü ise senelerca unutulmadı.


PEK ÇOK HAYATI KARARTTI

Askeri darbe binlerce insanın hayatında travmalar yaratırken, bugün avukatlık yapan Vejdet Ersoy’un öyküsü de darbe günlerinin acımasızlığını ortaya koyan bir örnek oldu.


11 YIL CEZAEVİNDE KALDI 94’TE FAKÜLTEYİ BİTİRDİ

12 Eylül darbesinde 22 yaşında iken MHP davasından cezaevine giren Ersoy, 11 yıl cezaevinde yattıktan daha sonra onur problemi yaparak 1994’te fakülteyi bitirdi ve stajını tamamladı. Birebir yıl avukatlık ruhsatını alarak yarım bıraktığı hayalini tamamlamayı başardı.

POLİTİKLER ADETA REHİN ALINDI

Politikler adeta rehin alınarak milletvekillikleri düşürüldü ve aylarca mahkeme salonlarında olmak zorunda bırakıldı.


BAŞBAKAN MİSAFİRHAniçin ALINARAK ASKERİYEYE GETİRİLDİ!

12 Eylül askeri darbesiyle milletvekilliği sona eren ve gözaltına alınan Başbakan Süleyman Demirel (sağda) ve CHP Genel Lideri Bülent Ecevit (solda ) eşleri Nazmiye Demirel (sağ 2) ve Rahşan Ecevit (sol 2) ile bir arada kaldıkları Çanakkale Gelibolu Hamzaköy’deki Türk Silahlı Kuvvetleri misafirhanesinden 11 Ekim 1980’de alınarak Etimesgut Askeri Havaalanı’na getirildi.


DARBE NASIL GERÇEKLEŞTİ?

Türkiye Cumhuriyeti tarihinin buyruk komuta zinciri ortasında gerçekleştirilen son askeri darbesi 12 Eylül, idam, berbat muamele ve insan hakları ihlalleriyle zihinlerdeki yerini koruyor.

TRT Radyosunda 12 Eylül sabahı İstiklal Marşı’nın akabinde çalınan Harbiye Marşı ve devrin Genelkurmay Lideri Orgeneral Kenan Cihan imzalı Ulusal Güvenlik Kurulu “bir numaralı” bildirisinin okunmasıyla, demokrasiye vurulan darbe resmen ilan edilmiş oldu.

12 Eylül karanlığına giden sürecin hazırlıkları Haziran 1980’den itibaren Genelkurmay Başkanlığı Karargahı’nda yapılmaya başlandı. Kod adı “Bayrak Harekatı” olarak belirlenen darbe planının uygulanması için ordu kumandanlarına 11 Temmuz saat 04.00’te harekete geçilmesi buyruğu verildi.


Süleyman Demirel’in başbakanlığındaki hükümetin 2 Temmuz’da güvenoyu almasıyla darbeciler bu planı erteledi.

Tarihler 12 Eylül’ü gösterdiğinde plan, birebir isimle sabaha karşı uygulandı ve darbeciler ülke idaresine el koydu.

Emir-komuta zinciri ortasında gerçekleştirilen bu darbe, 27 Mayıs 1960 darbesi ve 12 Mart 1971 muhtırasının akabinde Silahlı Kuvvetlerin idareye üçüncü sefer açık müdahalesi olarak tarihteki yerini aldı.

MECLİS LAĞVEDİLDİ

Darbeciler Genelkurmay Lideri Orgeneral Kenan Cihan, Kara Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Kumandanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Deniz Kuvvetleri Kumandanı Oramiral Nejat Tümer ve Jandarma Genel Kumandanı Orgeneral Sedat Celasun’dan oluşan Ulusal Güvenlik Kurulu, bütün yetkileri ele aldı..

Anayasayı uygulamadan kaldıran darbeciler, akabinde TBMM’yi lağvederek antidemokratik faaliyetlerine devam etti.


Ülke genelinde sıkıyönetim ilan edildikten daha sonra sivil toplum kuruluşlarını gaye alan darbeciler, Türk Hava Kurumu, Çocuk Esirgeme Kurumu ve Kızılay haricindeki derneklerin faaliyetlerini durdurdu.

Siyasi partilerin kapısına kilit vuran darbeciler, Süleyman Demirel ile Bülent Ecevit’i Hamzakoy’a, Necmettin Erbakan ile Alparslan Türkeş’i ise Uzunada’ya sürgüne göndererek siyasi yasaklar getirdi.

“ASMAYALIM DA BESLEYELİM Mİ?”

Ülkeye karanlık günler yaşatan darbeciler, acısı senelerca hafızalardan silinmeyecek idam kararlarının da mimarı oldu.

Darbeden daha sonra birinci idamlar, 9 Ekim 1980’de gerçekleşti. Sol görüşlü Necdet Adalı, akabinde ülkücü Mustafa Pehlivanoğlu idam edildi.

Darbe öncesinde bir askeri inzibat erini öldürdüğü nedeni öne sürülerek karar giyen 17 yaşındaki Erdal Eren, 19 Mart 1980’de idama mahkum edildi.


Darbeci Kenan Cihan’ın 17 yaşında astırdığı Erdal Eren için söylemiş olduği “Asmayalım da besleyelim mi?” sözü ise hafızalardaki yerini koruyor.

Eren’in idam sonucu, Yargıtay tarafınca iki defa iptal edilmesine karşın, Ulusal Güvenlik Konseyince onaylanan kararla ve yaşı büyütülerek 13 Aralık 1980’de Ankara Ulucanlar Cezaevi’nde infaz edildi.

Kanlı uygulamaların yanı sıra demokrasinin askıya alındığı süreçte 650 bin kişi gözaltına alındı, açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı, 7 binden çok kişi için de idam cezası istendi. 517 kişinin “ölüm cezasına” çarptırıldığı süreçte, 50 kişi idam edildi.

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından 14 bin kişinin çıkarıldığı bu vakitte, yaklaşık 100 bin kişi “örgüt üyesi olma” suçundan yargılandı, 30 bin kişi ise “sakıncalı” olduğu teziyle işlerinden edildi.

Kültür ve sanat hayatının da maksat alındığı bu vakitte, yaklaşık bin sinema bir daha sakıncalı bulunduğu için yasaklandı, 4 bine yakın öğretmen ve yüzlerce üniversite bakılırsavlisinin işine son verildi. Onlarca gazeteci hakkında binlerce yıla varan mahpus cezaları istendi.

İnsanlık onurunu hiçe sayan uygulamaların mimarları kelamda Ulusal Güvenlik Kurulu üyesi darbeci generallerin belirlediği İstişare Meclisinin hazırladığı anayasa, 1982’de “güdümlü” referandumla yüzde 92’lik “evet” oyu aldı.

Darbenin baş aktörü Cihan ve öbür darbecilerin ömür uzunluğu yargılanmasını engelleyen “geçici 15’inci madde” de darbe anayasasına dahil edilmişti.


DARBECİLER HAKKINDA DAVA

“Milli Güvenlik Kurulu üyelerinin yargılanamayacağı”
na dair anayasanın süreksiz 15’inci unsuru, 12 Eylül 2010’daki referandumun akabinde kaldırıldı.

Akabinde Türkiye’nin dört bir tarafınca, darbenin sorumluları ile bu bireylerin buyruk ve talimatlarını uygulayanlar hakkında kabahat duyuruları yapıldı.

O periyot hayatta olan Cihan ile eski Hava Kuvvetleri Kumandanı Tahsin Şahinkaya hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma başlatıldı.

Cihan ve Şahinkaya hakkında hazırlanan iddianamenin Ankara 12’nci Ağır Ceza Mahkemesince 10 Ocak 2012’de kabul edilmesiyle, Türkiye tarihinde birinci kere bir darbenin sorumluları yargı önüne çıkarıldı.

İki darbeci, ”Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın tamamını yahut bir kısmını değiştirmeye yahut ortadan kaldırmaya ve anayasa ile teşekkül etmiş olan Türkiye Büyük Millet Meclisini ortadan kaldırmaya yahut bakılırsavini yapmasına pürüz olmaya cebren teşebbüs etmek” ile suçlandı.


Sıhhat sebebi öne sürülerek duruşmalara katılmayan Cihan ve Şahinkaya, telekonferans aracılığıyla yaptıkları savunmalarında suçlamaları kabul etmedi, kurucu iktidar olduklarını, mevcut mahkemelerin kendilerini yargılayamayacağını öne sürdü.

Devam eden davada, Ankara 12’nci Ağır Ceza Mahkemesi maddeyle kapatılınca belge Ankara 10’uncu Ağır Ceza Mahkemesine devredildi.

Mahkeme, 18 Haziran 2014’te Cihan ve Şahinkaya’yı, 1979’da verdikleri muhtırayla “anayasa ve TBMM’yi ortadan kaldırmaya ve vazifesini yapmasını engellemeye teşebbüs”, 1980’de de cebren “anayasayı tağyir, tebdil yahut ilgaya ve bu kanun ile teşekkül eden TBMM’yi ıskat ve cebren men” suçundan ağırlaştırılmış müebbet mahpus cezasına çarptırdı.

Mahkeme, takdiri indirimle cezayı müebbet mahpusa çevirdi.

Cihan ve Şahinkaya hakkında, Askeri Ceza Kanunu’nun “askeri rütbelerin sökülmesi”ne ait 30’uncu unsurunun de uygulanmasına karar verildi.

Kararın akabinde sanık avukatları, sonucu temyiz etti. Evrak Yargıtaydayken Cihan, 10 Mayıs 2015’te 98 yaşında, Şahinkaya ise 9 Temmuz 2015’te 90 yaşında öldü.

Yargıtay 16’ncı Ceza Dairesi, temyiz incelemesinde, sanıkların vefatları niçiniyle davanın düşürülmesine karar verdi.


YARGITAYIN İKİNCİ BOZMA KARARI

Belgeyi bir daha görüşen mahallî mahkeme, karara uyarak düşme sonucu verdi ve evrak tekrar Yargıtay 16’ncı Ceza Dairesine geldi. Daire, lokal mahkemenin sonucunı bu kere de tarz tarafından bozdu..

Bozma sonucunda, mahallî mahkemenin öne sürülen nedeninde lehe olan kanunun 765 sayılı Türk Ceza Kanunu (TCK) kararları olduğu belirtilmesine rağmen, karar fıkrasında 5237 sayılı TCK ve Ceza Muhakemesi Kanunu kararları uyarınca karar verilmesi suretiyle münasebet ile karar içinde karışıklığa niye olunmasının kanuna alışılmamış olduğu açıklandı..

Ceza dairesinin bozma sonucuna uyan mahkeme, Cihan ve Şahinkaya hakkındaki kamu davasının mevt niçiniyle “ortadan kaldırılmasına” karar verdi..


Yargıtay 16’ncı Ceza Dairesinin sanıklar hakkında verilen kararı adap tarafından bozmasının akabinde 12 Mayıs 2019’da bir daha yargılama yapan Ankara 10’uncu Ağır Ceza Mahkemesi, bu kere Cihan ile Şahinkaya hakkında “kamu davasının ortadan kaldırılmasına” karar verdi..

Ayrıyeten Cihan ve Şahinkaya’nın mal varlıklarına el konulması ve sanıkların TSK’den çıkarılması ile rütbelerinin geri alınmasına yer olmadığına hükmedildi.

KAYNAK: TAKVİM
 
Üst