Son dakika: Dünyaca ünlü mecmua haberi duyurdu: Türkler buldu…
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinde bakılırsavli bilim insanları, “yaş”, “kan grubu”, “kronik hastalık” ve “gen yapısı” olmak üzere 4 farklı bilgiyi dikkate alarak kimlerin Kovid-19 niçiniyle ağır hasta olacağını, kimlerin asemptomatik biçimde hastalığı geçireceğini hesaplayabilen modelleme sistemi geliştirdi.
İşte Türk bilim insanlarının koronavirüse karşı geliştirdiği öncü ölçüm çalışmasının detayları:
DÜNYACA ÜNLÜ MECMUADA YAYIMLANDI
Dünya genelinde Kovid-19 virüsünün insanları niye farklı etkilediği tarafındaki araştırmalar sürerken Ankara Üniversitesinde vazifeli bilim insanlarınca bu bahiste yapılan çalışmanın sonuçları, memleketler arası bilimsel mecmua Immunogenetics’te yayımlanarak dünyaya duyuruldu.
PROF. DR. BEKSAÇ AÇIKLADI
Bilim Akademisi üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meral Beksaç, çalışmanın sonuçlarını AA muhabirine anlattı.
4 FARKLI DATAYI KULLANARAK KOVİD-19’U NASIL GEÇİRECEĞİNİZİ ÖLÇÜYOR
Çalışmayı, hastanede izledikleri Kovid-19’u belirtisiz atlatan ve ağır bakım muhtaçlığına sahip 130 hasta ile 440 sağlıklı kişi üzerinde yürüttüklerini tabir eden Beksaç, virüsün herkesi farklı etkilemesinin niçinleri olarak yaş, kan kümesi, kronik rahatsızlık ve genetik faktörler olmak üzere 4 farklı parametre belirlediklerini belirtti.
A KÜMESİNİ GÖZETİCİ OLARAK GÖRDÜK
Kan kümesine ait dünya genelinde de farklı çalışmalar bulunduğunu hatırlatan Beksaç, “Biz ‘A’ kan kümesini esirgeyici olarak gördük. Kronik rahatsızlığın hastalığın seyrini etkilediği de aslına bakarsanız biliniyor. Çalışmamızın özgün kısmı ise bağışıklığı belirleyen genlerden KIR genlerinin kalıpları üzerine. Anniçin, babadan aktarılan ve toplumda çevresel faktörlerin tesiriyle seçilerek bizlere kadar ulaşan bu genlerin, bağışıklık sistemine ve ortalarında Kovid-19 dahil hastalıklara karşı bedenin vereceği yansıda de değerli bir faktör olduğunu keşfettik.
Araştırmamız kararında telomerik AA haplotipine sahip olanların enfeksiyonu ağır geçirdiğini, telomerik AB1 özelliğinde olanların ise enfeksiyona daha dirençli olduğunu gösterdik.” diye konuştu.
FEVKALADE ORANLAR
Beksaç, Kovid-19 ağır bakım gereksinimi mümkünlüğünü hesaplayabilen prosedüre “www.immunogenetic.org” internet adresi üzerinden girilebildiğini bildirerek, “Hesaplama formülü ile 4 farklı parametre koyduğumuz vakit belirtisiz hastalık riskinin yüzde 90’dan fazla, ağır bakım muhtaçlığının da yüzde 70’den daha fazla bir güçle gösterebildiğimizi ortaya çıkardık.” tabirlerini kullandı.
Beksaç, çalışmalarına ait şu ayrıntıları verdi:
“Geliştirdiğimiz model, enfeksiyon ile çabucak hemen tanışmamış ve Kovid-19 bulaşı halinde hastalığın nasıl atlatılacağını evvelinde hesaplayabiliyor. Şu anda dünyada olan mevcut skor sistemleri, enfeksiyon başladıktan daha sonrakilere dayanıyor. Çalışmamızın avantajı kimlerin daha epeyce korunması gerektiği doğrultusunda. Bu modelin yalnızca Kovid-19 için değil, daha diğer enfeksiyonlar için de yararlı olacağını düşünüyoruz. Modelimiz şu an hala patent kıymetlendirme sürecinde.”
KIR genotipinin lakin hastanelerde yapılabileceğine işaret eden Beksaç, “Bu test Türkiye’de yapılabiliyor. SGK kapsamında kök hücre nakli olacak hastalar için karşılanıyor. Fakat ileride elde ettiğimiz bu datalar geniş ortamlarda, platformda bilimsel yayınlarla teyit edilecek olursa bu biçimde bir geri ödeme özelliği de kazanabilir. Onun için sistemin kullanılmasını ve olabildiğince öbür araştırmacılar ve bağımsız araştırıcılar tarafınca da teyit edilmesini bekliyoruz.” biçiminde konuştu.
Geliştirdikleri sistemin yüzde 90 ve yüzde 70 üzerinde olasılıkları hesaplayabildiğini lakin yüzde 100 sonuçlara ulaşmak için projelerinin devam ettiğini ve elde ettikleri yeni gen araştırmaları ile bu olasılıkları daha da üste çıkarmaya çalıştıklarını aktaran Beksaç, “Yeni genler üzerine de çalışıyoruz, yakın bir gelecekte, bu çalışmamızın sonuçlarını da kamuoyu ile paylaşmayı hedefliyoruz.” dedi.
Prof. Dr. Meral Beksaç, Kovid-19 aşılarına ait şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bundan daha sonraki süreçte kişinin aşıya vereceği bağışıklık karşılığının da bu genetik özelliklerden etkilenmesini bekliyoruz. Sonuç prestijiyle AA haplotipine sahip olan şahıslar enfeksiyonu güç geçiriyorlar ve bu şahısları aşılamak bu zorluğu bir ölçü azaltabilir.
BU KÜMELER AŞIDAN DAHA FAZLA YARARLANACAK
Lakin öbür yandan AB1 üzere kollayıcı özelliğe sahip olanlar aşıdan daha da hayli yararlanacakları için ağır bakım muhtaçlığı daha da azalacaktır. Onun için modellerin umarım öteki araştırıcılar tarafınca aşı daha sonrasındaki enfeksiyon açısından da araştırılması yapılır.”
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesinde bakılırsavli bilim insanları, “yaş”, “kan grubu”, “kronik hastalık” ve “gen yapısı” olmak üzere 4 farklı bilgiyi dikkate alarak kimlerin Kovid-19 niçiniyle ağır hasta olacağını, kimlerin asemptomatik biçimde hastalığı geçireceğini hesaplayabilen modelleme sistemi geliştirdi.
İşte Türk bilim insanlarının koronavirüse karşı geliştirdiği öncü ölçüm çalışmasının detayları:
DÜNYACA ÜNLÜ MECMUADA YAYIMLANDI
Dünya genelinde Kovid-19 virüsünün insanları niye farklı etkilediği tarafındaki araştırmalar sürerken Ankara Üniversitesinde vazifeli bilim insanlarınca bu bahiste yapılan çalışmanın sonuçları, memleketler arası bilimsel mecmua Immunogenetics’te yayımlanarak dünyaya duyuruldu.
PROF. DR. BEKSAÇ AÇIKLADI
Bilim Akademisi üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi İç hastalıkları Anabilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meral Beksaç, çalışmanın sonuçlarını AA muhabirine anlattı.
4 FARKLI DATAYI KULLANARAK KOVİD-19’U NASIL GEÇİRECEĞİNİZİ ÖLÇÜYOR
Çalışmayı, hastanede izledikleri Kovid-19’u belirtisiz atlatan ve ağır bakım muhtaçlığına sahip 130 hasta ile 440 sağlıklı kişi üzerinde yürüttüklerini tabir eden Beksaç, virüsün herkesi farklı etkilemesinin niçinleri olarak yaş, kan kümesi, kronik rahatsızlık ve genetik faktörler olmak üzere 4 farklı parametre belirlediklerini belirtti.
A KÜMESİNİ GÖZETİCİ OLARAK GÖRDÜK
Kan kümesine ait dünya genelinde de farklı çalışmalar bulunduğunu hatırlatan Beksaç, “Biz ‘A’ kan kümesini esirgeyici olarak gördük. Kronik rahatsızlığın hastalığın seyrini etkilediği de aslına bakarsanız biliniyor. Çalışmamızın özgün kısmı ise bağışıklığı belirleyen genlerden KIR genlerinin kalıpları üzerine. Anniçin, babadan aktarılan ve toplumda çevresel faktörlerin tesiriyle seçilerek bizlere kadar ulaşan bu genlerin, bağışıklık sistemine ve ortalarında Kovid-19 dahil hastalıklara karşı bedenin vereceği yansıda de değerli bir faktör olduğunu keşfettik.
Araştırmamız kararında telomerik AA haplotipine sahip olanların enfeksiyonu ağır geçirdiğini, telomerik AB1 özelliğinde olanların ise enfeksiyona daha dirençli olduğunu gösterdik.” diye konuştu.
FEVKALADE ORANLAR
Beksaç, Kovid-19 ağır bakım gereksinimi mümkünlüğünü hesaplayabilen prosedüre “www.immunogenetic.org” internet adresi üzerinden girilebildiğini bildirerek, “Hesaplama formülü ile 4 farklı parametre koyduğumuz vakit belirtisiz hastalık riskinin yüzde 90’dan fazla, ağır bakım muhtaçlığının da yüzde 70’den daha fazla bir güçle gösterebildiğimizi ortaya çıkardık.” tabirlerini kullandı.
Beksaç, çalışmalarına ait şu ayrıntıları verdi:
“Geliştirdiğimiz model, enfeksiyon ile çabucak hemen tanışmamış ve Kovid-19 bulaşı halinde hastalığın nasıl atlatılacağını evvelinde hesaplayabiliyor. Şu anda dünyada olan mevcut skor sistemleri, enfeksiyon başladıktan daha sonrakilere dayanıyor. Çalışmamızın avantajı kimlerin daha epeyce korunması gerektiği doğrultusunda. Bu modelin yalnızca Kovid-19 için değil, daha diğer enfeksiyonlar için de yararlı olacağını düşünüyoruz. Modelimiz şu an hala patent kıymetlendirme sürecinde.”
KIR genotipinin lakin hastanelerde yapılabileceğine işaret eden Beksaç, “Bu test Türkiye’de yapılabiliyor. SGK kapsamında kök hücre nakli olacak hastalar için karşılanıyor. Fakat ileride elde ettiğimiz bu datalar geniş ortamlarda, platformda bilimsel yayınlarla teyit edilecek olursa bu biçimde bir geri ödeme özelliği de kazanabilir. Onun için sistemin kullanılmasını ve olabildiğince öbür araştırmacılar ve bağımsız araştırıcılar tarafınca da teyit edilmesini bekliyoruz.” biçiminde konuştu.
Geliştirdikleri sistemin yüzde 90 ve yüzde 70 üzerinde olasılıkları hesaplayabildiğini lakin yüzde 100 sonuçlara ulaşmak için projelerinin devam ettiğini ve elde ettikleri yeni gen araştırmaları ile bu olasılıkları daha da üste çıkarmaya çalıştıklarını aktaran Beksaç, “Yeni genler üzerine de çalışıyoruz, yakın bir gelecekte, bu çalışmamızın sonuçlarını da kamuoyu ile paylaşmayı hedefliyoruz.” dedi.
Prof. Dr. Meral Beksaç, Kovid-19 aşılarına ait şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bundan daha sonraki süreçte kişinin aşıya vereceği bağışıklık karşılığının da bu genetik özelliklerden etkilenmesini bekliyoruz. Sonuç prestijiyle AA haplotipine sahip olan şahıslar enfeksiyonu güç geçiriyorlar ve bu şahısları aşılamak bu zorluğu bir ölçü azaltabilir.
BU KÜMELER AŞIDAN DAHA FAZLA YARARLANACAK
Lakin öbür yandan AB1 üzere kollayıcı özelliğe sahip olanlar aşıdan daha da hayli yararlanacakları için ağır bakım muhtaçlığı daha da azalacaktır. Onun için modellerin umarım öteki araştırıcılar tarafınca aşı daha sonrasındaki enfeksiyon açısından da araştırılması yapılır.”