Sokağa çıkma yasakları uygulamasında çalışamayan personel için ücretlendirme konusunda oldukça büyük bir yanlış anlaşılmanın söz konusu olduğu açık ve fikrimce açıklığa kavuşturulması gereken çok önemli bir detay… Öncelikli olarak, bazı kavramların üzerinden tekrar geçmekte ve yorumlamakta fayda var… İş Kanunu’muzun 32. Maddesi ücretin tanımını yapar ve der ki; “MADDE 32. - Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır. ….” Yani, çalışan ücreti iş görme karşılığında almaktadır. Ücretin iş karşılığında ödenmesi kuralının yanı sıra çalışana iş karşılığı olmaksızın yapılan bazı ödemeler de vardır ki buna sosyal ücret denir. Ancak sosyal ücret kavramının söz konusu olabilmesi için sözleşmede düzenlenmiş olması gerekmektedir. Zorlayıcı nedenler ortaya çıktığında işin yerine getirilmesi imkânı bulunmamaktadır. Esasen iş görme borcunu yerine getiremeyen işçiye ücret ödenmemesi gerekmekle birlikte zorlayıcı nedenlere bağlı iş görmenin imkânsız olduğu durumlara özgü bir madde öngörülmüştür. İstisnai olan bu durumun geçtiği İş Kanunu’muzun 40. Maddesi der ki; “MADDE 40. - 24 ve 25’inci maddelerin (III) numaralı bentlerinde gösterilen zorlayıcı sebepler dolayısıyla çalışamayan veya çalıştırılmayan işçiye bu bekleme süresi içinde bir haftaya kadar her gün için yarım ücret ödenir.” Tüm bunlarla birlikte, Türk Borçlar Kanunu’nun 409. Maddesi der ki; “Uzun süreli bir hizmet ilişkisinde işçi, hastalık, askerlik veya kanundan doğan çalışma ve benzeri sebeplerle kusuru olmaksızın, iş gördüğü süreye oranla kısa bir süre için iş görme edimini ifa edemezse işveren, başka bir yolla karşılanmadığı takdirde, o süre için işçiye hakkaniyete uygun bir ücret ödemekle yükümlüdür.” Tüm bu bilgiler ışığında şu yorum yapılabilir hale gelmektedir; Öncelikli yapılabilecek yorum; çalışanın korunması gerekmektedir. Sonrasında ise sokağa çıkma yasağı gibi ne işverenin ne de çalışanın mesul tutulabileceği zorlayıcı nedenin bir haftadan az sürdüğü durumlarda, çalışana fikrimce tam ücretin ödenmesi gerektiğidir. Bir haftadan fazla süren zorlayıcı nedenler karşısında ise ki mevcut kanunumuzun düzenlediği bir haftaya kadar yarım ücret kuralı ortadadır. Ancak; yine fikrimce ve kanaatimce çözüm; ne işverenin ne de çalışanın mesul tutulabileceği bu durumlar karşısında çalışanın azami miktarda korunması için işverenin özveri göstermesi gerektiğidir.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.