Salah Birsel, 14 Kasım 1919 tarihinde Balıkesir‘in Bandırma ilçesinde doğmuştur. Babası Hafız Talât Bey, yedi kuşak İzmirli bir aileye mensup üzüm tüccarıdır. Annesi ise Bandırmalıdır. Salâh Birsel’in doğumundan altı ay sonra aile İzmir‘e taşınır; İzmir’in Karşıyaka, Bayraklı semtlerinde ve Soğukkuyu Caddesi’nde otururlar. Asıl adı Ahmet Selâhaddin olan Salâh Birsel, İlkokulu1931 yılında İzmir’de Saint-Policarpe Fransız İlkokulu’nda, ortaokulu 1934 yılında Saint-Joseph Fransız Koleji’nde bitirdi. Saint Joseph’in lise kısmı yalnızca İstanbul’da olduğu için İstanbul’a gönderilmeyen Salah Birsel, öğrenimine İzmir Erkek Lisesi’nde devam etti. Ardından hukuk öğrenimi görmek için İstanbul’a gitti. Hem üniversiteye devam etti, hem de Sümerbank’ta memur olarak çalıştı. Yazar Mehmet Güreli ablası Şehbal Hanımın oğludur. Salah Birsel, Hukuk Fakültesi’nin ikinci sınıfındayken okulu bırakarak İzmir‘e döndü ve 1938-1939 ders yılında İzmir Alsancak Gazi Ortaokulu’nda tarih ve yazı öğretmenliği görevinde bulundu. Bir süre sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ne girdi. Bir taraftan da İş Bankası Bahçekapı şubesinde çalışlıştı. Aynı zamanda üniversite öğrencisi iken 1943-1949 arasında İstanbul Nişantaşı Ortaokulu’nda Fransızca öğretmenliği yaptı. Felsefe öğrenimi sırasında uzmanlık alanı olarak Avrupa resim sanatını seçen Salâh Birsel, 1948 yılında mezun oldu. 1943 yılında Burhan Arpad ile birlikte AB Neşriyat adıyla bir yayınevi kurarlar. Daha sonra İhsan Devrim de ortak olunca Cağaloğlu Yokuşu’nda ABC Kitabevi’ni açarlar. Ne yazık ki 4 Aralık 1946‘da “Tan Olayı” sırasında kitabevi yağmalanır ve yıkılır. Üniversiteden mezun olduktan sonra öğretmenlik, 1953-1956 yılları arasında iş müfettişliği, 1956-1960 yılları arasında Edebiyat Fakültesi Kütüphane Müdürlüğü, Ankara Üniversitesi Basımevi Müdürlüğü gibi görevlerde bulunan Birsel 1960-1973 yılları arasında 13 yıl süreyle Türk Dil Kurumu Yayın Kolu Başkanlığı da yaptı. 1972 yılında devlet memurluğu görevinden emekliye ayrılarak İstanbul’a yerleşti ve edebiyat çalışmaları üzerinde yoğunlaştı. İlk şiirleri 1937 yılında Gündüz dergisinde yayınlandı. 1940 -1950 yılları arasında şiirleri İnkılapçı Gençlik, Sokak, İnsan, Seçilmiş Hikayeler gibi dergilerde görülen şair Yenilik, İnsan, Sokak ve Nokta dergilerinin yayın çalışmalarına da katıldı. Asıl ününü 1970‘den sonra yayımladığı 1001 Gece Denemeleri ve Salâh Bey Tarihi olarak adlandırdığı dizi kitapları ve günlükleriyle elde etti. Günlük konuşma dilinde pek az bilinen sözcük ve deyimlerden başka, kendi yarattığı ilginç deyişleri de sıkça kullandığı ve anlatımına egemen kıldığı alaycı tavrıyla bu denemelerde özgün bir üslup yarattı. “Salâh Bey Tarihi”ni oluşturan “Kahveler Kitabı”, “Ah Beyoğlu, Vah Beyoğlu”, “Boğaziçi Şıngır Mıngır”, “Sergüzeşt-i Nono Bey”, “Elmas Boğaziçi” ve “İstanbul-Paris” kitaplarında, geçmişin İstanbul kahvelerini, Beyoğlu ve Boğaziçi’nin sanat çevrelerini anlattı. 1990’larda büyük bir coşkuyla tekrar şiire döndü. İroni ve humor özellikleri taşıyan şiirleriyle modern şiirimizi tema ve dil bakımından demokratlaştırdı, geliştirdi. Şiir ve denemelerinin yanısıra çevirileri de bulunan Salah Birsel, daha çok aklın ve zekânın egemenliğini ön planda tutan, şairanelikten uzak, yergici şiirlere ağırlık verdi. 1972 yılında 30 yıldan fazla süren devlet memurluğu görevinden emekliye ayrıldı ve İstanbul’a yerleşerek edebiyat çalışmalarına devam etti. Salâh Birsel, 1962 yılında tiyatro sanatçısı Jale Hanım’la evlendi. Salah Birsel, 10 Mart 1999 tarihinde İstanbul’da bir kalp krizi sonucunda 80 yaşında ölmüştür. Ödülleri:1970 – TRT Deneme Sanat Ödülü (Keçi Çobanı, Kuzu Çobanı)1976 – TDK Deneme Ödülü (Şiir ve Cinayet)1986 – Sedat Simavi Edebiyat Ödülü (Yaşlılık Günlüğü)1994 – Necatigil Şiir Ödülü (Varduman) Eserleri :Şiir:1947 – Dünya İşleri1955 – Hacivat’ın Karısı1960 – Ases1961 – Kikirikname1972 – Haydar Haydar1981 – Köçekçeler1986 – Bütün Şiirleri1993 – Varduman (Son dönem şiirleri) (Necatigil Şiir Ödülü)1994 – Yalelli (, Adam)1995 – İnce Donanma1995 – Rumba da Rumba1995 – Yaşama Sevinci1996 – Çarleston1997 – Baş ve Ayak1997 – Sevdim Seni Ey İnsan1997 – Seçme Şiirler1998 – Nardenk Deneme:1952 – Şiirin İlkeleri1957 – Sen Beni Sev1969 – Kendimle Konuşmalar 1001 Gece Denemeleri adı altında yayınlanan denemeleri:1975 – Şiir ve Cinayet1979 – Kurutulmuş Felsefe Bahçesi1981 – Halley Kimi Kurtarır1981 – Paf ve Puf1983 – Amerikalı Tolstoy1985 – Bir Zavallı Sarı At1985 – Yapıştırma Bıyık1986 – Şişedeki Zenci1987 – Asansör1988 – Kediler1989 – Seyirci Sahneye Çıkıyor1991 – Hafiyeler Önde Gider1993 – Gandhi ya da Hint Kirazının Gölgesinde1994 – Gece Mavisi Salâh Bey Tarihi adı altında yayınlanan denemeleri:1975 – Kahveler Kitabı1976 – Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu1980 – Boğaziçi Şıngır Mıngır1982 – Sergüzeşt-i Nono Bey ve Elmas Boğaziçi1983 – İstanbul-Paris Günlük:1955 – Günlük1976 – Kuşları Örtünmek1982 – Hacivat Günlüğü (Günlük ve Kuşları Örtünmek ikisi bir arada)1986 – Yaşlılık Günlüğü1988 – Aynalar Günlüğü1990 – Bay Sessizlik1991 – Nezleli Karga1991 – Geceyarısı Mektupları1992 – Yalnızlığın Fırınlanmış Kokusu1995 – Yanlış Parmak1995 – Papağanname Roman:1961 – Dört Köşeli Üçgen Biyografi:1956 – Rüştü Onur İnceleme:1967 – Fransız Resminde İzlenimcilik1972 – Goethe Gezi:1987 – Kıbrıs’a Selam
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.