PAZARTESİ SOHBETİ - EBRU AKARPAT ALANYA Ayak Sağlığı Merkezi’nde Alanya halkına hizmet veren Podoloji Uzmanı Semra Tokaç, Pazartesi Sohbeti’nin bu haftaki konuğu oldu. Ülkemizde bilgi ve beceri yönünden donanımlı podologların sayısının az olduğunu vurgulayan Tokaç, ayak sağlığının herkes için önemli olduğunu vurgularken diyabet hastalarının ayak sağlığı konusunda çok dikkatli olmaları gerektiğini aksi halde uzuv kaybının gerçekleşebileceğini aktardı. Podoloji Uzmanı Semra Tokaç röportajından öne çıkan başlıklar şöyle: - Semra Hanım, Pazartesi Sohbeti’ne hoş geldiniz. Kendinizden bahseder misiniz?1972 Alanya doğumluyum. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulundan mezun olduktan sonra 2016 yılında Alanya Ayak Sağlığı Merkezi'ni bölge halkına ve turistlere hizmet vermek için açtım Kocaeli Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu mezunu Zeynep Tokaç ile birlikte çalışıyoruz. Uzun yıllardır tek klinikte verdiğimiz hizmeti yakın zamanda 2. kliniğimizi de açarak daha geniş kitlelere sunmaya hazırlanıyoruz. ‘SAĞLIKLI BİR AYAK İÇİN GEREKLİ OLAN TÜM HİZMETLERİ SUNUYORUZ’- Alanya’nın ilk ve tek Ayak Sağlığı Merkezi olan Podoloji Kliniği'nde uzun süredir Alanya ve bölge halkına sağlık hizmeti veriyorsunuz. Podolojiyi ve klinikte verdiğiniz hizmetleri anlatır mısınız?Bedenin sağlıklı bir şekilde ayakta durması ve adım atabilmesi için ayak sağlığı çok önemli. Bu nedenle de pek çok alanda ayak sağlığı için hizmet verebiliyoruz. Bunlar podolojik ayak muayenesi, pedogram ile dinamik ve statik yürüme analizi, alt ekstremite nabızlarının değerlendirilmesi, vibrasyon testi ile nöropati (his kaybı) değerlendirilmesi. Yanısıra ayak tabanındaki lezyon bölgelerinin görüntülenmesi, diyabetik yaranın nasıl oluştuğunun değerlendirilmesi, planlaması ve hasta eğitimi, ayakta oluşan çatlakların bakım ve korunma yöntemleri ile tekrar oluşmaması açısından eğitimi, batık tırnak için uygulanan batık tırnak teli, ayağın değişik yerlerindeki nasırların çıkarılması ve sonrasında oluşmaması için korunması, kalınlaşmış, sararmış tırnakların inceltilmesi ve nedenlerinin ortadan kaldırılması, kalınlaşmış tırnak mantarı uygulamaları ve mekanik temizlikleri verdiğimiz hizmetlerin bir bölümü. Kliniğimizde ayak yük dağılımına göre özel tabanlık ve ortez-protezlerin kişiye özel el yapımı hazırlanmaları, ayaktaki doğumsal ya da edinsel ayak rahatsızlıklarının belirlenmesi ve tabanlıklar (düz taban, çukur taban, içe basma, dışa basma vb.), çatlak topuk bakımı korunması medikal, diyabetik, sporcu ve yaşlı ayak bakımı ile klasik ayak masajı hizmetlerini tüm hijyen kurallarına uyarak hastalarımıza sunuyoruz. ‘AYAK SAĞLIĞI HERKESİN İHTİYACI’- Podolojiyi bize tanımlar mısınız? En çok kimlerin ayak bakımına ihtiyacı oluyor?Podoloji, başta diyabetik ayak yaralarının önlenmesi olmak üzere, ayakta meydana gelen konjenital (doğum öncesi) ya da edinsel biyomekanik değişiklikleri ve yürüme anomalilerini değerlendiren, bu değişimlere ve anomalilere uygun ortezler, tabanlıklar üreterek ayakta normal yük dağılımını sağlamaya yönelik girişimlerde bulunan, bu değişimlere bağlı olarak ayak derisi ve yumuşak dokularda meydana gelebilecek patolojik değişimleri (nasırlar, çatlaklar, ülserasyonlar vb.) önlemeyi hedef alan, ayak deri ve tırnak hastalıklarının önlenmesine yönelik girişimlerde bulunan ve tedavisine katılan, bazı tırnak hastalıklarında kullanılan tırnak teli gibi tedavi yöntemlerini uygulayan meslek alanımız.Ayak sağlığı, çocukluktan yaşlılığa kadar her dönemde bireyin yaşam kalitesini etkilemekte. O nedenle herkesin ayak bakımına ihtiyacı olabilir ama özellikle diyabet hastalığı ve dolaşım bozukluklarında, hem hayatı tehdit eden komplikasyonların hem de maddi ve manevi kayıpların önlenmesi bakımından, tıbbi ayak bakımıyla ayak sağlığının korunması zorunlu. Tıbbi ayak bakımı, doğuştan ya da kazanılmış ortopedik bozuklukların tedavisinde de önemli bir yere sahip. ‘HİJYEN KURALLARINA ÇOK DİKKAT EDİYORUZ’- Bir Podoloji Uzmanı olarak, Alanya Ayak Sağlığı Merkezine gelen hastalarınıza hangi uygulamaları yapıyorsunuz? Bu uygulamaları yaparken nelere dikkat ediyorsunuz?En dikkat ettiğimiz konu, hijyen. Diyabetliler gibi hassas bir grupla da çalıştığımızdan, podoloji merkezimizdeki tüm uygulamaları, uygulama sürecinde kullanılan tüm ekipmanları, sedyelerimizi de dahil ederek dezenfekte ediyoruz. Özellikle pandemi süreci ile birlikte, randevu saatlerimizi özenle hazırlayarak kliniğe yalnızca hastayı alıyor, hasta yakınlarını dışarıda beklemelerini rica ediyoruz. İşimiz, direkt sağlıkla ilgili olduğundan sosyal hayatımıza bile dikkat ederek, hastalarımızı koronavirüse karşı korumak için maksimum çaba harcıyoruz. Podoloji alanındaki uygulamalarını gerçekleştirirken, eğitim sürecinde almış olduğumuz bilgiler ışığında uygulama araç-gereçlerini, görsel ve nesnel kaynaklarla destekleyerek gerçekleştiriyoruz. Bu uygulamaların tüm basamaklarını özenle takip ederek hekimin müdahale etmesi gereken hastalıkları ilgili hekime yönlendiriyoruz.Koruyucu ve önleyici yaklaşımlarla, ilgili disiplinlerle (Dermatoloji, Ortopedi, Nöroloji, Endokrinoloji vb.) ortak çalışarak tam iyileşme için hastalarımıza destek oluyoruz.Hastanın hastalık geçmişi ve şikayetini kayıt altına alarak tedavinin takibini sağlıyoruz.Podoloji alanında görevli bir birey olarak görev hak ve sorumlulukları ile ilgili yasa, yönetmelik ve mevzuata uygun hareket ederek ekip çalışmasının sorumluluk bilincinde etik değerlere uyuyoruz. ‘UZUV KAYBINA NEDEN OLABİLİR’- Siz Podoloji Uzmanlarının, diyabetik hastalar için önemi nedir?Vücudumuzun birçok noktasında olumsuz etki bırakabilen ve ömür boyu bedende kalabilen bir hastalık diyabet. Günümüzde gün geçtikçe sayısının arttığını gözlemlediğimiz diyabet hastalığı, en büyük komplikasyonlarını ayak sağlığı üzerinde gösteriyor. 2015 yılı itibari ile ülkemizde her 3 diyabet hastasından 2'sinde diyabete bağlı ayak sorunlarının yaşandığı gözlemleniyor. Bunun sebebi olarak diyabet hastalığının vücudun savunma mekanizmasını düşürmesi ve ayakların vücudun en çok temas halinde olan, en çok baskı ve travmalara maruz kalan organın olduğunu, buna bağlı diyabetik yara risk faktörlerinin bu bölgede çoğunlukta geliştiğini söyleyebiliriz. Diyabete bağlı gelişen ateroskleroz (damar sertleşmesi), periferik nöropati (his kaybı) gibi komplikasyonların en çok etkilediği temel organ ayaklar. Bu komplikasyonlara bağlı olarak ayak dolaşımının bozulması, ağrı duyusunun bozulması ve otonomik kontrolün bozulması sonucunda ayak yaraları gelişmekte. Diyabetik ayak yaraları diyabetik hastaların önemli morbidite ve mortalite (istatistiksel bir ölçüm terimi, belirli bir nüfusta belirli bir zaman dilimi içerisinde hastalığa tutulanların sayısının sağlıklı kalmış nüfusa oranı) sebeplerinden biri. Dünyada bu konuda yapılan çalışmalar, podoloji uygulamaları ile diyabete bağlı amputasyonları yani uzuv kayıplarını yüzde 45-85 oranında önlenebileceğini göstermekte. Ülkemizde diyabetik ayak yaralarını önlemeye yönelik uygulamalar yetersiz olduğundan, dünyada birçok ülkede bu uygulamalar Podoloji Uzmanları tarafından yapılır. Diyabetin önemli komplikasyonlarından biri olan diyabetik ayak yaralarını önleyici uygulamalara yönelik önemli bir adım atarak uzuv kabı yaşanmasını engellemeye çalışıyoruz ama burada biz Podoloji Uzmanları kadar hasta ve hasta yakınları da özenli ve dikkatli olmalı. ‘HİS KAYBI DİYABETİK AYAK YARASININ EN ÖNEMLİ SEBEPLERİNDEN’- Diyabet hastalarının yaşadığı ayak sağlığı sorunları nelerdir? Ayak yaralarından korunmak için diyabet hastaları nelere dikkat etmeli?Beden sağlığı ayak sağlığı ile bir bütün. Diyabet hastalarının yaşadığı en önemli sorunlarından birisi his kaybı buna bağlı olarak diyabetik ayak yarası en önemli hastaneye yatış, sakatlık ve maluliyet nedenlerinden birisi olarak gösterilmekte. Diyabet hastaları ayaklarında ağrı, uyuşma, karıncalanma, pamuk üstünde yürüme hissi veya sıkı çorap giyme hissi gibi belirtiler saptadıklarında mutlaka hekime başvurmalıdırlar. Çünkü his duyusunun kaybolması sonucu hasta ayakkabısının ayağını sıkıp sıkmadığını anlayamaz. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, diyabete bağlı komplikasyonların başında gelen ayak yaraları nedeniyle dünyada her 30 dakikada bir kişi ayağını kaybediyor. Ülkemizdeki durum ise artan diyabetli hasta sayısı ve düzenli yapılamayan kontroller nedeniyle daha da endişe verici durumda. Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’de her yıl 400 bin kişide diyabetik ayak yaraları görünüyor ve bunlardan en az 8 bininde uzvunu kaybediyor. Düzerli kontrol, doğru korunma yöntemleri ve basit tedbirler ile önlenebilir bir sorun olan diyabetik ayak yaraları, etkili şekilde tedavi edilmediğinde hastalar için yıllar süren eziyetli sorunlar dönüşüyor. Ayak sağlığını koruma ve bakım yöntemleri ise her şeyden önce mutlak kan şekeri kontrolü sağlanması ile başlıyor. Hastalar kesinlikle çıplak ayakla dolaşmamalı. Ayaklarını yeterince korunmayan terlikler kullanmamalı. Hastalar ayaklarını rahatsız etmeyen iç kısmı yumuşak, ergonomik ayakkabılar tercih etmeli, sıkan ayakkabılardan özellikle kaçınmalı. Yeni ayakkabı aldıklarında ayaklarda su toplaması veya kızarıklıklar olup olmadığını kontrol etmeli. Ayakkabıları giymeden içlerinde yabancı cisim olmadığından emin olmalı. Ayaklar üşüdüğünde asla sıcak bir cisme temas ettirilmemeli. Ayaklarda oluşan nasırlara ve yaralara hastalar kendileri müdahale etmemeli. Hastalar ayaklarına hiçbir şekilde tahriş edici ilaç ve madde sürmemeli. Ayaklar her gün ılık su ve doğal sabun ile yıkanmalı, ayaklar nemli bırakılmamalı, özellikle parmak araları iyi kurulanmalı. Ayak tırnakları haftada bir banyodan sonra tırnaklar yumuşakken kesilmeli, çok kısa (dipten) kesilmemeli, parmak şekline uyumlu olmalı. Ayaklarda su toplanmasını önlemek için kaliteli pamuk çorap giyilmeli, diz hizasında veya çok sıkı diz altı çorap giyilmemelidir. ‘UZMAN DESTEĞİ ŞART’- Diyabet hastalarında oluşabilecek yaralar nelerdir bu yaralar olduğunda ne yapılması gerekiyor?Pişikler, bası yaraları (sıkı ayakkabılara bağlı olarak), batık tırnak, su toplanması (bül oluşması), deride çatlaklar başlıca yaralar. Diyabet hastaları bu tür yaralar oluştuğunda öncelikle yaranın neden oluştuğunu saptamalı ve bu nedenleri ortadan kaldırmalı. Ayağınızda fark ettiğiniz küçük yaraların fark edilmemesi uzuv kaybı gibi büyük sonuçlar doğurabilir. Ayak yarası yaşayan hasta, düzenli olarak ayak sağlığını kontrol etmeli, küçük yaralanmalar dahi olsa uzmana vakit kaybetmeden başvurmalı. Bu tür durumlarda önemli olan yaraya neyin sebep olduğunu saptamak, yaranın olduğu kısma ve çevresine çok iyi bakım yapmak ve bu yaraların daha da ilerlemesini önlemek çok önemli. Yine hastanın yaranın tedavi ve bakımı konusunda uzmandan kapsamlı bilgi alması ve bunu tam olarak uygulaması gerekir. Bu nedenle büyük sonuçlara neden olmaması için uzman desteği alınmasını ve şekerin acilen kontrol altına alınmasını gerekiyor. ‘DOĞRU AYAKKABI AYAĞA ŞEKİL VERMEZ AYAĞIN ŞEKLİNİ ALIR’- Günlük yaşamda aktif olarak sosyal ve iş hayatı olan diyabet hastaları ayakkabı seçimini nasıl yapmalı?15 dakika yürüyor bile olsanız, ayakkabı seçimi yaparken dikkat edilmesi gerekiyor. Bu seçimi yaparken, ayakkabı tercihini kullanıma göre yapmaya özen gösterilmeli. Ayakkabılar ayağa rahat oturmalı, ayağı ayak bileğinden sıkmamalıdır. Ayakkabıların ucu oldukça önemli ayakkabı tercihini yaparken ayak ucu, ayağa şekil vermemeli; ayağın şekline uyum göstermeli. Ayakkabıların tabanı ne sert ne de çok yumuşak olmalı. Ayakkabıların kumaşı doğru seçilmeli, ayağı terleten veya ayağı sıkı saran kumaşlardan kaçınılmalı. Alınan ayakkabılar mevcut ayak hastalıkları da göz önünde bulundurularak alınmalı, hastalığı tetikleyici ayakkabılar kullanılmamalı. Uzun bir yürüyüş veya işi gereği uzun süre ayakkabı kullanan diyabet hastaları mutlaka ayaklarını dinlendirmeli, ayakkabılarını havalandırmalı ve ayaklarını fırsat buldukça yıkamalıdır. Bu yıkama sonrasında da kurulamaya özen göstermeli, ayak mantarının oluşumunu engellemek için tedbir alınmalı. ‘ERTELEMEYİN, İHMAL ETMEYİN’- Son olarak, ayak sağlığı uzmanı olarak okuyucularımıza ne söylemek istersiniz?Bedeni ayakta tutan yegane unsur ayaklarımız. Bu nedenle ayak sağlığına önem verilmesi gerekiyor. Bugün bir parmağınızda batık tırnak olsa, yaşam kaliteniz hemen etkilenir. Düşünün ki diyabet hastasısınız ve ayağınızda uzuv kaybetmenize neden olabilecek yaralar var. Küçük bir yara dahi olsa ertelenmesin, mutlaka hekim ve uzman desteği alınsın çünkü sağlık, her şeyden daha önemli.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.