Prof. Dr. Cet Atun yazdı: Kıbrıs’ın bahtının değiştiği gün
Müellif Atun Kıbrıs’ta Rumların Türklere karşı nasıl kanlı temelleri attığını adanın tarihinde kritik değere sahip Plebisit oylaması ve Makarios’un Başpiskopos seçilmesi olaylarını tahlil ederek anlattı.
İşte Atun’un “Kıbrıs’ın Yazgısının Değiştiği Gün” başlıklı yazısı;
1950 yılının 15 Ocak Pazar ve 22 Ocak Pazar günlerinde, Kıbrıs Rum Ortodoks Kilisesinin yalnızca Kıbrıslı Rumların katılabileceği biçimde organize ettiği Plebisit (Latince plebiscitum – Anayasayı değiştirme gücü olmayan ancak halkın kanısını yansıtan halk oylaması), Kıbrıs adasının yakın tarihinde yer alan kıymetli bir olay.
Bu Plebisit, Kıbrıs adasında asırladır varlıklarını sürdürmekte olan iki farklı etnik kimliğe sahip halktan birinin tek taraflı olarak adanın Yunanistan’a bağlanması isteğini (İlhak- Enosis) büyük bir oy oranı ile ortaya koydu.
Asıl ismi Michael Hristodulu Mouskos olan III. Makarios’un 18 Eylül 1950 tarihinde, harika bir entrika ile en kuvvetli rakibini tasfiye edip Başpiskopos seçilmesi ve Rum Ortodoks Kilisesinin başına geçmesi de Kıbrıs adasının yakın tarihinde yer alan kıymetli olayların ikincisi. Makarios, Başpiskopos seçilmesine ilaveten Kıbrıs Rum toplumunun fiili ulusal önderi olan Ethnarh’lık vazifesini üstlenerek, Kıbrıslı Rumların siyasi hayatını ve stratejileri belirleyen liderlik makamını da uhdesine aldı. aslına bakarsanız Kıbrıs adasında 1950-1974 yılları içinde Kıbrıs Türkleri ve Kıbrıslı Rumlar içinde yaşanan etnik problemler, silahlı çatışmalar, göçler ve soykırım, Makarios’un Başpiskopos seçilmesi ile başladı.
Makarios’un maksadı, evvel İngilizleri çabucak sonrasında da Türk ulusunun bir uzantısı olan Kıbrıs Türklerini adadan atmak ve Enosisi gerçekleştirmek olduğundan, Başpiskoposluk yemini ederken dini yeminine ilaveten bir de ulusal kelam verdi ve yeminini de “yaşamımı Kıbrıs adasının Yunanistan’a bağlanmasına adıyorum” kelamları ile tamamladı.
1951 yılında adaya İngiliz Sömürge İdaresine başkaldırı araştırması için gelen Grivas ile başlayan EOKA’nın kuruluş çalışmaları 1954 yılında Atina’da yapılan toplantı ile resmiyet kazandı ve gerçekleşti. 1 Nisan 1955 gününde de EOKA taarruzlarına başladı. Maksat; Kıbrıs adasının Yunanistan’a bağlanması (Enosis) idi. Evvel İngilizlere saldırmaya başlayan EOKA, daha sonra maksadına Kıbrıslı Türkleri de koydu.
“Kurucu Ortak”ları Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlar olarak Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının ilan edildiği 16 Ağustos 1960 günü Kıbrıs’ın yakın tarihli değerli günlerden bir tanesiydi çünkü Türkler ve Rumlar ada üzerinde eşitlik temelli ortak bir devlete imza atmışlardı. Lakin Kıbrıs Rum halkı tarafınca Cumhurbaşkanı seçilen Makarios, daha birinci günden “Türkiye’yi yok sayarak” Kıbrıs Türklerini Kıbrıs Cumhuriyeti’nden soyutlayarak, haklarını vermeyerek, yıldırıp göçe zorlayarak bir an evvelce adayı Yunanistan’a bağlamak için kolları sıvadı ve işe koyuldu.
Niyet, Kıbrıs’ı Girit formülüyle Helenleştirmekti. Girit’te, Osmanlı devletine karşın Yunanlıların Avrupalı Devletleri gerilerine alıp 130 bin Türk’ün büyük bir kısmını katlederek, geri kalanları da göçe zorlayarak adayı Türklerden temizlemelerini örnek alarak Kıbrıs’ta da birebir usulü uygulamaya koyma sonucunı aldı. Bu maksatla 1962 yılının Mart ayında Yunanistan’dan gönderilen subayların strateji ve lojistik planlamaları ile Akritas Planı hazırlandı ve acilen atak hazırlıkları başlatıldı.
Etnarh ve Başpiskopos Makarios, evvel Rusların tam dayanağını sağlamak için “Bağlantısızlar Bloku” ortasındaki siyasi çalışmalarını hızlandırdı. 22 Kasım 1963 günü ABD Lideri John F. Kennedy’in Dallas, Teksas’ta suikaste uğraması Makarios için bulunmaz bir fırsat oldu. ABD Başkanlık makamının, yardımcısı Lyndon B. Johnson tarafınca doldurulması ve Başkanlık seçimlerinin gündeme gelmesi, ABD’nin bu vakitte Kıbrıs’ta yaşanacaklarla pek ilgilenemeyeceği inancını yarattı Makarios’ta. Buna ilaveten Kıbrıslı Türklere yapılacak akın için en uygun tarihin, Hristiyanlar için epey kutsal bir gün olan Noel haftası ortasında yapılmasının, Hristiyan dünyasından itiraz görmeyeceğini de hesaplayan Makarios, atakların Noel’de başlatılması talimatını Yorgacis’e iletti.
Ataklar, Yorgacis’e bağlı sivil paramiliter güçler artlarına Rum polislerini de alarak 21 Aralık 1963 Cumartesi sabahı erken saatlerde Girne’den Lefkoşa’daki konutlarına dönmekte olan iki otomobildeki altı erkek ve dört bayandan oluşan Kıbrıslı Türklere hücumları ile başladı ve tüm ada sathına yayıldı. 20 Temmuz 1974 Keyifli Barış Harekatı ile bu akınlar fiilen son buldu, Kıbrıslı Türkler uzun mühlet gayretini verdikleri özgürlüklerine kavuştular.
21 Aralık 1963, Kıbrıs’ın yakın tarihinde fazlaca kıymetli bir gün. Bu tarihin değeri, Makarios’un, 1997 yılında ölmedilk evvel yakın dostları ile yaptığı söyleşilerde “En büyük kusurum Türkiye’yi yok saymam ve Kıbrıslı Türklere karşı silahlı taarruzlara müsaade vermem oldu” kelamlarını tekraren lisana getirmesinden anlaşılıyor.
Prof. Dr. (İnş Müh), Doç. Dr. (UA. İliş.) Cet ATUN
Akademisyen, Kıbrıs İlim Üniversitesi
KKTC III. Cumhurbaşkanı Politik Danışmanı
KAYNAK: HABER7
Müellif Atun Kıbrıs’ta Rumların Türklere karşı nasıl kanlı temelleri attığını adanın tarihinde kritik değere sahip Plebisit oylaması ve Makarios’un Başpiskopos seçilmesi olaylarını tahlil ederek anlattı.
İşte Atun’un “Kıbrıs’ın Yazgısının Değiştiği Gün” başlıklı yazısı;
1950 yılının 15 Ocak Pazar ve 22 Ocak Pazar günlerinde, Kıbrıs Rum Ortodoks Kilisesinin yalnızca Kıbrıslı Rumların katılabileceği biçimde organize ettiği Plebisit (Latince plebiscitum – Anayasayı değiştirme gücü olmayan ancak halkın kanısını yansıtan halk oylaması), Kıbrıs adasının yakın tarihinde yer alan kıymetli bir olay.
Bu Plebisit, Kıbrıs adasında asırladır varlıklarını sürdürmekte olan iki farklı etnik kimliğe sahip halktan birinin tek taraflı olarak adanın Yunanistan’a bağlanması isteğini (İlhak- Enosis) büyük bir oy oranı ile ortaya koydu.
Asıl ismi Michael Hristodulu Mouskos olan III. Makarios’un 18 Eylül 1950 tarihinde, harika bir entrika ile en kuvvetli rakibini tasfiye edip Başpiskopos seçilmesi ve Rum Ortodoks Kilisesinin başına geçmesi de Kıbrıs adasının yakın tarihinde yer alan kıymetli olayların ikincisi. Makarios, Başpiskopos seçilmesine ilaveten Kıbrıs Rum toplumunun fiili ulusal önderi olan Ethnarh’lık vazifesini üstlenerek, Kıbrıslı Rumların siyasi hayatını ve stratejileri belirleyen liderlik makamını da uhdesine aldı. aslına bakarsanız Kıbrıs adasında 1950-1974 yılları içinde Kıbrıs Türkleri ve Kıbrıslı Rumlar içinde yaşanan etnik problemler, silahlı çatışmalar, göçler ve soykırım, Makarios’un Başpiskopos seçilmesi ile başladı.
Makarios’un maksadı, evvel İngilizleri çabucak sonrasında da Türk ulusunun bir uzantısı olan Kıbrıs Türklerini adadan atmak ve Enosisi gerçekleştirmek olduğundan, Başpiskoposluk yemini ederken dini yeminine ilaveten bir de ulusal kelam verdi ve yeminini de “yaşamımı Kıbrıs adasının Yunanistan’a bağlanmasına adıyorum” kelamları ile tamamladı.
1951 yılında adaya İngiliz Sömürge İdaresine başkaldırı araştırması için gelen Grivas ile başlayan EOKA’nın kuruluş çalışmaları 1954 yılında Atina’da yapılan toplantı ile resmiyet kazandı ve gerçekleşti. 1 Nisan 1955 gününde de EOKA taarruzlarına başladı. Maksat; Kıbrıs adasının Yunanistan’a bağlanması (Enosis) idi. Evvel İngilizlere saldırmaya başlayan EOKA, daha sonra maksadına Kıbrıslı Türkleri de koydu.
“Kurucu Ortak”ları Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlar olarak Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının ilan edildiği 16 Ağustos 1960 günü Kıbrıs’ın yakın tarihli değerli günlerden bir tanesiydi çünkü Türkler ve Rumlar ada üzerinde eşitlik temelli ortak bir devlete imza atmışlardı. Lakin Kıbrıs Rum halkı tarafınca Cumhurbaşkanı seçilen Makarios, daha birinci günden “Türkiye’yi yok sayarak” Kıbrıs Türklerini Kıbrıs Cumhuriyeti’nden soyutlayarak, haklarını vermeyerek, yıldırıp göçe zorlayarak bir an evvelce adayı Yunanistan’a bağlamak için kolları sıvadı ve işe koyuldu.
Niyet, Kıbrıs’ı Girit formülüyle Helenleştirmekti. Girit’te, Osmanlı devletine karşın Yunanlıların Avrupalı Devletleri gerilerine alıp 130 bin Türk’ün büyük bir kısmını katlederek, geri kalanları da göçe zorlayarak adayı Türklerden temizlemelerini örnek alarak Kıbrıs’ta da birebir usulü uygulamaya koyma sonucunı aldı. Bu maksatla 1962 yılının Mart ayında Yunanistan’dan gönderilen subayların strateji ve lojistik planlamaları ile Akritas Planı hazırlandı ve acilen atak hazırlıkları başlatıldı.
Etnarh ve Başpiskopos Makarios, evvel Rusların tam dayanağını sağlamak için “Bağlantısızlar Bloku” ortasındaki siyasi çalışmalarını hızlandırdı. 22 Kasım 1963 günü ABD Lideri John F. Kennedy’in Dallas, Teksas’ta suikaste uğraması Makarios için bulunmaz bir fırsat oldu. ABD Başkanlık makamının, yardımcısı Lyndon B. Johnson tarafınca doldurulması ve Başkanlık seçimlerinin gündeme gelmesi, ABD’nin bu vakitte Kıbrıs’ta yaşanacaklarla pek ilgilenemeyeceği inancını yarattı Makarios’ta. Buna ilaveten Kıbrıslı Türklere yapılacak akın için en uygun tarihin, Hristiyanlar için epey kutsal bir gün olan Noel haftası ortasında yapılmasının, Hristiyan dünyasından itiraz görmeyeceğini de hesaplayan Makarios, atakların Noel’de başlatılması talimatını Yorgacis’e iletti.
Ataklar, Yorgacis’e bağlı sivil paramiliter güçler artlarına Rum polislerini de alarak 21 Aralık 1963 Cumartesi sabahı erken saatlerde Girne’den Lefkoşa’daki konutlarına dönmekte olan iki otomobildeki altı erkek ve dört bayandan oluşan Kıbrıslı Türklere hücumları ile başladı ve tüm ada sathına yayıldı. 20 Temmuz 1974 Keyifli Barış Harekatı ile bu akınlar fiilen son buldu, Kıbrıslı Türkler uzun mühlet gayretini verdikleri özgürlüklerine kavuştular.
21 Aralık 1963, Kıbrıs’ın yakın tarihinde fazlaca kıymetli bir gün. Bu tarihin değeri, Makarios’un, 1997 yılında ölmedilk evvel yakın dostları ile yaptığı söyleşilerde “En büyük kusurum Türkiye’yi yok saymam ve Kıbrıslı Türklere karşı silahlı taarruzlara müsaade vermem oldu” kelamlarını tekraren lisana getirmesinden anlaşılıyor.
Prof. Dr. (İnş Müh), Doç. Dr. (UA. İliş.) Cet ATUN
Akademisyen, Kıbrıs İlim Üniversitesi
KKTC III. Cumhurbaşkanı Politik Danışmanı
KAYNAK: HABER7