Pembe baretin zaferi! Mevzuatı bile değiştirdi
Yaklaşık 14 aydır memleketler arası sularda yağmur, güneş, kar, fırtına demeden yol alan 150 metre uzunluğundaki bir kuru yük gemisindeki tek bayan denizci 38 yaşındaki Mehtap Karatepe… Gemisi Karadeniz-Akdeniz ve Kuzey Avrupa çizgisinde çalışıyor. Yük almak için bir günlüğüne Bandırma Çelebi Limanı’na uğradıklarında buluştuk. Mehtap, sarı uzun saçlarının üzerine taktığı deniz kızı ve yunus figürlü pembe bareti, elinde notlarını aldığı pembe belgesi, ışıl ışıl parlayan gözleri ve yüzünden hiç eksiltmediği sıcak gülüşüyle limanda karşıladı bizi.
NİÇİN GEMİ ADAMI?
Mehtap birinci vakit içinderda bir denizcilik kursuna yazılmış lakin etrafındaki herkes, “Kadından denizci mi olur?” diye sormaya başlamış. Macera aradığını ve vazgeçmesi gerektiğini söyleyenlere aldırmadan kursu bitirip sertifikayı cebine koymuş. daha sonra da gemiye katılmış. Lakin evraklarını aldığında başına bir soru takılmış. ‘Tüm dünyada gemici cüzdanlarında ‘denizci’ yazarken, niçin bizimkilerde ‘gemi adamı’ yazıyor diye kaygı edinmiş kendine. Gittiği Avrupa ülkelerinde cüzdanında ‘gemi adamı’ yazdığı için “Türkler gemide bayan çalıştırmıyorlar mı? niye gemi adamı yazıyor?” sorusunu da sıkça duyar duymaz harekete geçmiş, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Merkezi’ne (CİMER) başvurmuş.
CİNSİYETÇİ AYRIM KALKIYOR
Mehtap müracaatına yanıt bile verilmeyeceğini düşünüyormuş fakat yazı birebir gün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Eğitim ve Belgelendirme Daire Başkanlığı’na iletilmiş. Bakanlık bu talebe kayıtsız kalmamış. Gönderilen karşılıkta, “Gemi adamı tabirinin gemi insanı olarak değiştirilmesi, yönetimimiz planlamaları içinde” denilmiş. Bu Mehtap Karatepe’yi sevinçten havalara uçurmuş. Zira yıllardır kimsenin lisana getiremediği cinsiyetçi ayrım, artık onun teşebbüsüyle kalkıyor.
TÜRKİYE’DE GEMİ ADAMI, DÜNYADA DENİZCİ YAZIYOR
Gemiciler tüm dünyada geçerli olan, mesleklerini ve mesleksel ayrıntılarını gösteren birtakım cüzdanlar kullanıyorlar. Türkiye’deki cüzdanlarda “Gemi adamı cüzdanı” ve “Gemi adamları sıhhat yoklama belgesi” yazıyor. Türkiye’de genel tabir “Gemi Adamı.” halbuki dünyada gemiciler için “seafarers” yani denizci sözü kullanılıyor.
DAHA ZORLARINI BAŞARDI
14’ÜNDE ÇOCUK GELİN OLMUŞ
Aslında bu zafer, Mehtap’ın hayat öyküsünün yanında hiç bir şey. Çünkü epeyce güç bir hayatı olmuş. Nevşehir Kapadokya’da yaşayan Mehtap, çabucak hemen 14’ünde gelin olmuş, yalnızca iki yıl süren evliliğinden biri kız, biri erkek 2 çocuğu var. Çalışıp oğlu Ahmet Kadir Parmak (21) ve kızı Elem Bernur Parmak’ın (19) yanı sıra, 3 kız kardeşine de hayat rehberliği yapmış. Onlar da tıpkı yazgısı paylaşmasın diye hepsini okutup, meslek sahibi olmalarını sağlamış. “Hayat beni kırdığı yerden güçlendirdi” diyen Mehtap Karatepe eşinden ayrıldıktan daha sonra Antalya’da turizm işletmelerinde çalışmış. daha sonra fizik tedavi kursuna gidip sertifika almış.
AÇIK LİSEDE OKUYOR
Sıhhat sıkıntıları baş gösterene kadar da 10 yıl bu kesimde çalışmış. daha sonrasında ise mermercilik yapmış. Çocukluk hayali gemiciliğe ise iki yıl evvel başlamış. Artık açıktan lise okuyan Mehtap Karatepe’nin bundan daha sonraki maksatları de yüksek: “Liseyi bitirmeme iki yıl var. daha sonra üniversitede dört yıl denizcilik okumak istiyorum. Bunu yapamazsam 2 yıllık özel kurslara giderek kaptanlık sertifikası alacağım. Uzakyol kaptanı olmak istiyorum lakin evvel usta gemici olmam gerekiyor.”
POSEIDON’A ÂŞIĞIM
Özgür ruhlu olduğunu, gelecek planında evlilik olmadığını söylüyor Mehtap Karatepe. Pekala ya âşık olursa? “Âşığım esasen” diyor. “Kime” dediğimde, aldığım cevap “Poseidon’a” (Yunan mitolojisinde deniz tanrısı) oluyor. Genç bayan kelamlarını tamamlarken, denizdeki ömrünü şöyleki özetliyor: “Dümen suyu saçlarımız, dalga köpüğü elbisemiz, Poseidon kavalyemiz.”
KAYNAK: HÜRRİYET
Yaklaşık 14 aydır memleketler arası sularda yağmur, güneş, kar, fırtına demeden yol alan 150 metre uzunluğundaki bir kuru yük gemisindeki tek bayan denizci 38 yaşındaki Mehtap Karatepe… Gemisi Karadeniz-Akdeniz ve Kuzey Avrupa çizgisinde çalışıyor. Yük almak için bir günlüğüne Bandırma Çelebi Limanı’na uğradıklarında buluştuk. Mehtap, sarı uzun saçlarının üzerine taktığı deniz kızı ve yunus figürlü pembe bareti, elinde notlarını aldığı pembe belgesi, ışıl ışıl parlayan gözleri ve yüzünden hiç eksiltmediği sıcak gülüşüyle limanda karşıladı bizi.
NİÇİN GEMİ ADAMI?
Mehtap birinci vakit içinderda bir denizcilik kursuna yazılmış lakin etrafındaki herkes, “Kadından denizci mi olur?” diye sormaya başlamış. Macera aradığını ve vazgeçmesi gerektiğini söyleyenlere aldırmadan kursu bitirip sertifikayı cebine koymuş. daha sonra da gemiye katılmış. Lakin evraklarını aldığında başına bir soru takılmış. ‘Tüm dünyada gemici cüzdanlarında ‘denizci’ yazarken, niçin bizimkilerde ‘gemi adamı’ yazıyor diye kaygı edinmiş kendine. Gittiği Avrupa ülkelerinde cüzdanında ‘gemi adamı’ yazdığı için “Türkler gemide bayan çalıştırmıyorlar mı? niye gemi adamı yazıyor?” sorusunu da sıkça duyar duymaz harekete geçmiş, Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Merkezi’ne (CİMER) başvurmuş.
CİNSİYETÇİ AYRIM KALKIYOR
Mehtap müracaatına yanıt bile verilmeyeceğini düşünüyormuş fakat yazı birebir gün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Eğitim ve Belgelendirme Daire Başkanlığı’na iletilmiş. Bakanlık bu talebe kayıtsız kalmamış. Gönderilen karşılıkta, “Gemi adamı tabirinin gemi insanı olarak değiştirilmesi, yönetimimiz planlamaları içinde” denilmiş. Bu Mehtap Karatepe’yi sevinçten havalara uçurmuş. Zira yıllardır kimsenin lisana getiremediği cinsiyetçi ayrım, artık onun teşebbüsüyle kalkıyor.
TÜRKİYE’DE GEMİ ADAMI, DÜNYADA DENİZCİ YAZIYOR
Gemiciler tüm dünyada geçerli olan, mesleklerini ve mesleksel ayrıntılarını gösteren birtakım cüzdanlar kullanıyorlar. Türkiye’deki cüzdanlarda “Gemi adamı cüzdanı” ve “Gemi adamları sıhhat yoklama belgesi” yazıyor. Türkiye’de genel tabir “Gemi Adamı.” halbuki dünyada gemiciler için “seafarers” yani denizci sözü kullanılıyor.
DAHA ZORLARINI BAŞARDI
14’ÜNDE ÇOCUK GELİN OLMUŞ
Aslında bu zafer, Mehtap’ın hayat öyküsünün yanında hiç bir şey. Çünkü epeyce güç bir hayatı olmuş. Nevşehir Kapadokya’da yaşayan Mehtap, çabucak hemen 14’ünde gelin olmuş, yalnızca iki yıl süren evliliğinden biri kız, biri erkek 2 çocuğu var. Çalışıp oğlu Ahmet Kadir Parmak (21) ve kızı Elem Bernur Parmak’ın (19) yanı sıra, 3 kız kardeşine de hayat rehberliği yapmış. Onlar da tıpkı yazgısı paylaşmasın diye hepsini okutup, meslek sahibi olmalarını sağlamış. “Hayat beni kırdığı yerden güçlendirdi” diyen Mehtap Karatepe eşinden ayrıldıktan daha sonra Antalya’da turizm işletmelerinde çalışmış. daha sonra fizik tedavi kursuna gidip sertifika almış.
AÇIK LİSEDE OKUYOR
Sıhhat sıkıntıları baş gösterene kadar da 10 yıl bu kesimde çalışmış. daha sonrasında ise mermercilik yapmış. Çocukluk hayali gemiciliğe ise iki yıl evvel başlamış. Artık açıktan lise okuyan Mehtap Karatepe’nin bundan daha sonraki maksatları de yüksek: “Liseyi bitirmeme iki yıl var. daha sonra üniversitede dört yıl denizcilik okumak istiyorum. Bunu yapamazsam 2 yıllık özel kurslara giderek kaptanlık sertifikası alacağım. Uzakyol kaptanı olmak istiyorum lakin evvel usta gemici olmam gerekiyor.”
POSEIDON’A ÂŞIĞIM
Özgür ruhlu olduğunu, gelecek planında evlilik olmadığını söylüyor Mehtap Karatepe. Pekala ya âşık olursa? “Âşığım esasen” diyor. “Kime” dediğimde, aldığım cevap “Poseidon’a” (Yunan mitolojisinde deniz tanrısı) oluyor. Genç bayan kelamlarını tamamlarken, denizdeki ömrünü şöyleki özetliyor: “Dümen suyu saçlarımız, dalga köpüğü elbisemiz, Poseidon kavalyemiz.”
KAYNAK: HÜRRİYET