Osmanlının Wikipedia’sı günümüze taşınıyor!

baboli

Global Mod
Global Mod
Osmanlının Wikipedia’sı günümüze taşınıyor!
Şemseddin Sami tarafınca Osmanlıda kaleme alına birinci ansiklopedi olan “Kāmûsü’l-a‘lâm” ilk kez Latinize edilip sadeleştirilerek günümüz Türkçesine kazandırılıyor.

Sultan Abdülhamid’in dayanağıyla 1889-1898 yılları içinde kaleme alınan eser, Dr. Mehmet Hakan Sağlam tarafınca yayına hazırlanıyor. Coğrafya, iktisat, kıymetli şahıslar ve tarihî hadiselere dair ayrıntılı bilgiler barındıran altı ciltlik eser, Sağlam’ın 14 sene devam eden çalışmasıyla Latin harflerine çevrildi.

Eserin yapılacak ayrıntı çalışmalarla önümüzdeki senelerda araştırmacı ve okuyucularla buluşması planlanıyor.

“Kāmûsü’l-a‘lâm”ın ehemmiyetine dikkat çeken Sağlam “Şemseddin Sami, yedi sekiz lisan bilen, zamanının fazlaca değerli bir lisan bilimcisiydi. Aslında Sultan Abdülhamid’in ricası üzerine Kāmûsü’l-a‘lâm projesine hazırlanıyor. senelerca tek başına çalışıp, her biri sekiz yüz sayfalık, 6 ciltlik bir külliyat ortaya çıkarıyor. Yalnızca Osmanlı coğrafyası değil ABD, Peru, Çin ve hatta Sibirya’nın ücra köşelerine dair malumatlar kitapta yer almış. Şemseddin Sami, bu memleketlere dair dereler, ırmaklar, dağlar, kentler, hayat şekilleri ve değerli kişiselyetleri kaleme almış. Ben bu yapıta Osmanlının Wikipedia’sı diyorum. İnanılmaz ayrıntılı bilgiler var. Türkçe olarak kaleme alınmıştır. Mükemmel bir lisana sahip” diye konuşuyor.

ON DÖRT YILDIR ÇALIŞIYOR

Çalışmaları hakkında bilgi veren Sağlam “seneler evvel bir mevzu hakkında araştırma yaparken, Kāmûsü’l-a‘lâm’ın Latinize edilmediğini öğrendim ve hayli şaşırdım. Bunun üzerine 2008 yılında kendim çeviri işine başladım. Yapıtı Latinize edip, yer isimlerinin bugünkü hâllerini buldum ve çeşitli dipnotlarla birtakım kısımları deklare ettim. İğne ile kuyu kazar üzere araştırma yaparak birtakım ayrıntıları ortaya çıkardım. Çalışmaya yirmi saatimi ayırdığım günler oldu. Birtakım kısımları 18. asra ilişkin haritalarla birlikte çözebildik. Bir kent ismi için üç ay uğraştığım vakidir. Eser yaklaşık bir buçuk yıla hazır hâle gelecek” ifadelerini kullanıyor.

Kitabın akademi ve kültür dünyasına büyük katkı sunacağını kaydeden Mehmet Hakan Sağlam “Eserde literatüre geçmemiş, bilinmeyen epeyce sayıda malumat mevcut. Ne yazık ki Türk Lisan Kurumu ve Türk Tarih Kurumu bu yapıtın üzerinde durup, çevirmemiş. Lakin bugün 1800’lerin tarih, coğrafya ve tarihî şahısları hakkında araştırma yapmak isteyen kim var ise, Kāmûsü’l-a‘lâm’a bakmak zorunda” diye konuşuyor.

KAYNAK: TÜRKİYE GAZETESİ
 
Üst