Okurken gözyaşlarına boğulacaksınız! Sandıktan çıkan gerçek…
Faruk Aksoy, babasının birinci eşini ve bu eşinden doğan iki çocuğunu nasıl kaybettiğini anlattığı yazısında annesi ile hayatlarının kesişmesi daha sonrası neler yaşandığını köşesinde kaleme aldı.
Aksoy, yazısının son kısmında ise babasının mevti daha sonrası ortaya çıkan sandıktaki gelinlik gerçeğini anlatarak okuyanları göz yaşlarına boğdu.
İşte Faruk Aksoy’un “Sandık” başlıklı o yazısı:
Merhum babam okumayı severdi. Okumak deyince kitap okumayı anlamayın. Okuyup adam olmayı, devletin okullarını bitirip meslek sahibi olmayı kastediyorum.
Babam o denli severdi yani…
Bizim memlekette okumak deyince bu anlaşılır aslına bakarsanız. İngiliz tiyatrosu, Türk şiiri, Rus romanı, Alman ideolojisi, Anadolu beşerinin okumaktan anladığı şeyi karşılamaz. Okumak, matematiktir, fendir, coğrafyadır, tarihtir ve nihayetinde bunlardan alınacak yüksek notlarla girilecek güzel bir üniversitedir. Okumak hakim olmaktır, tabip, öğretmen, mühendis ve hatta ormancı olmaktır. Okumak budur…
Babam hayli severdi okumayı…
Askere gidince bunun eksikliğini daha hayli hissetmiş, o denli anlatırdı. Kumandanları da okumuş tabi. Rütbeleri var. Bizimkinin neyi var, hiç bir şeyi. Askerlik de sayılı gün, bitince ne olacak, konutuna köyüne döneceksin. ömrün uzunluğu anlatacağın anılarını o kısa devirde yaşayacaksın. daha sonra tekrar sılaya, o takvimsiz hayata kaldığın yerden devam edeceksin.
Babam bu biçimde olsun istememiş…
En azından çocukları için istememiş bunu. Haydi benden geçti, olan oldu, buralarda büyüdüm, bu yaşa geldim. Bari şu iki küçük çocuk okusun, onlar adam olsun, benim üzere sıkıntı çekmesin, demiş.
İSTANBUL YOLUNDA ÇOK ACI KAZA
Babam karar vermiş…
bu biçimde toparlanmış, ne var ne yok sarıp sarmalamış, eşyasını bir kamyona yüklemiş. İstanbul’a gelecek, burada bir mesken tutacak, daha sonra kendine bir iş bulacak, çocuklarını okutacak, hepsini adam edecek ve onlarla gurur duyacak…Hikayesini bu biçimde kurgulamış.
Arkadaşının arabasını almış, karısını çocuklarını bindirmiş, önde bizimkiler, artta kamyon, sabahın erken saatlerinde çıkmışlar yola. Trakya’dan İstanbul’a hakikat geliyorlar. Oldukça yaklaşmışlar, bu biçimde sabah güneşi de alınlarına vuruyor ılık ılık. Ne olduysa, nasıl olduysa… Bir anda karışmış ortalık, babam direksiyon hakimiyetini kaybetmiş, karşıdan gelen kamyonun altına girmişler, paramparça olmuş araba.
Babam kan revan ortasında çıkmış o arabadan…
Maalesef karısı, çocukları çıkamamış, oracıkta vefat etmişler. Çocuklarını okutmak için çıktığı uzun hayat yolunun birinci kavşağında hepsini yitirmiş, kuş olup uçmuşlar.
Babam karısının ve evlatlarının mezarını acıyla kazmış…
Hepsini koyun koyuna emanet etmiş kara toprağa. İsteyerek mi olmuş, bilerek mi gitmiş o kamyonun altına girmiş, mukadderat ne ise o denli tecelli etmiş. Yapayalnız kalmış şu koca dünyada. Geri de dönmemiş, gelmiş İstanbul’a, bir akrabanın yanına, yamacına ilişmiş. İş bulmuşlar babama. Çalışmaya başlamış. Evlat acısı, eş hasreti babamı her geçen gün biraz daha eritmiş, yemiş tüketmiş.
Bunlar yaşanırken hayatın öbür sahnesinde de değişik bir oyun sergileniyormuş. Annem birinci evliliğini yaptığı adamla İzmir’e taşınmış, orada bir hayat kuracaklar, çocukları olacak, memnun olacaklar, onların da planı buymuş.
Olmamış…
Yani bir işin ucundan tutamayan, biraz maharetsiz biriymiş annemin birinci eşi. Bir gün annem karşısına almış bunu. Demiş ki, biz bu evliliği sürdüremeyiz. Sen çalışamıyorsun, beni bırak, kendine bile bakamıyorsun. Yarın çocuklarımız olur, onlara hiç bakamazsın. Yol yakınken biz ayrılalım, herkes kendi dünyasına gitsin, demiş. Adam hiç ikiletmeden, haklısın, deyip kabul etmiş. Annem de o adamdan öylece ayrılmış, İstanbul’a babasının yanına dönmüş.
Hayat akmış, mevsimler çiçek doğurmuş, mevsimler kar düşürmüş, dünya bir medrese üzere dolmuş dolmuş boşalmış.
Günün birinde tanıdıklar, eş dost aracılığıyla bizimkilerin yolu kesişmiş. Bahtsız bir kaza kararı eşini, çocuklarını kaybeden babamla, bir daha mutsuz bir evlilikten kendi dünyasına dönen annem tanıştırılmış. Konuşmuşlar, anlaşmışlar daha sonra da şahitlerin huzurunda Allah’ın müsaadesi Peygamberin kavliyle evlenmişler.
Evvel ben doğmuşum, ikinci evliliğin birinci çocuğu. daha sonra kardeşlerim. Az değil, tam beş çocuk.
Babam da annem de fazlaca dindar beşerler tabi, ibadetlerini aksatmıyorlar. Huzurlu, keyifli bir konutumuz var. Babam, kız erkek demeden hepimizi okula gönderiyor, bütün imkanlarını okumamız için seferber ediyor. Biz de onun yüzünü kara çıkarmamaya çalışıyoruz. Becerebildiğimiz kadar okuyoruz, iş güç sahibi olmaya çalışıyoruz.
Yaptık, hayli şükür, kimi şeyleri başardık, bu yaşa kadar geldik.
Artık size…
Bu hayat kıssasını anlatırken aslında çocukluğumdan kalma bir eşyayı…Ve o eşyanın yıllar daha sonra öğrendiğim anısını anlatıp, düzgün beşerler olmamız gerektiğini, fakat hayli düzgün beşerler olmamız gerektiğini umarım ki hissettirebilirim.
Konutumuzda bir köşede bir sandık vardı. bu biçimde bildiğiniz ceviz ağacından yapılma bir sandık. Ağır, asil, bir imparatorluk sırrını taşıyormuşçasına mağrur bir sandık.
Yılın kimi vakit içinderında annem o sandığı açardı. İtinayla katlanmış, naftalinlenmiş telli duvaklı bir gelinliği çıkarır, onu ihtimamla büyük yatağın üstüne serer, kırışan, ezilen bir yeri var ise düzeltir, hatta kimi yıllar o gelinliği dikkatle yıkayıp kurulayıp, ihtimamla ütüleyip bir daha katlayarak o sandığa yerleştirirdi. Biz annemin sandık ve gelinlikle olan bu derin bağına alışmıştık. Bizim için kolay bir şeye dönüşmüştü.
Bizler büyüdük, hepimiz evlendik ve kuş misali uçtuk, kendi yuvalarımızı kurduk. Annemle babam hayatlarına devam ettiler. Ortada onları ziyarete gittiğimizde husus mevzuyu açar, eski günleri yad eder, ömrümüzü tazelerdik. Babamların konutundaki gelinlik sandığı da o köşede durur, adeta küçük ulu tarihimizin bir şahidi üzere bize eşlik ederdi.
Bir gün babam öldü…
Annemin eteğine toplandık, ağladık, ona sarıldık. Babam ölmüştü. Babamın vasiyetini, nereye defnedilmek istediğini, bizden bir talebi olup olmadığını sorduk.
Annem başını çevirdi, yüzüme baktı, gözlerimin içine. Başını köşede duran sandığa yanlışsız çevirdi. Çenesini hafifçeten üste gerçek kaldırarak, başıyla sandığı işaret etti.
Oraya, tam oraya gömülmek istiyordu, onu oraya, onların yanına defnetmemizi istedi. Yalnızca bunu istedi, dedi.
Nasıl yani, nereye defnedilmek istedi anne, orası neresi, diye sordum.
Ayağa kalktı, sandığa yanlışsız yürüdü, yaklaştı, yavaşça sandığın kapağını kaldırdı. yıllardır her sene yıkayıp, ütüleyip naftalinleyip koyduğu gelinliği çıkardı, bize gerçek hürmetle, itinayla uzattı.
İşte buraya, bunun sahibinin yanına defnedeceğiz babanızı, dedi.
Anne bu gelinlik kimin, bu gelinlik senin değil mi, ben bunu senin gelinliğin olarak biliyordum, bu kimin, dedim.
Bu gelinlik babanın merhum eşinin gelinliği, bu benim değil, onun…Biz evlendiğimizde eski eşyalarından yalnızca bunu getirdi. O kazadan daha sonra babana kalan tek şey bu gelinlikti. Bana dedi ki, ölene kadar bu gelinlik sana emanet. Bunu sakla, buna kıyma. Ben bu gelinlikten bir eş, iki çocuk sahibi oldum, hepsini cennete uğurladım. Onların anısını sana emanet ediyorum.
Bir şey daha istiyorum, dedi…
Yarın Hak vaki olup, ömrümüz nihayete erdiğinde beni çocuklarımın, doyamadığım çocuklarımın, eşimin yanına defnedersen bunun için de ayrıyeten minnettar kalırım sana, dedi.
Anneme sarıldım, sıkıca, daha sıkıca…
Babam için ağlıyorduk, babam ölmüştü, ama annemin çağları, dağları, insanları aşan bu engin müsamahasına, bu merhametine, bu hürmetine, bu asaletine de gözyaşı döktüm, ağladım ağladım, hiç goremediğim kardeşlerimi hayal ettim.
Biraz daha sonra kendime gelince annemin titreyen elleriyle tuttuğu gelinliği alıp katladım, sandığa koydum, kapağını kapattım ve hürmetle önünden ayrıldım.
Sandık, sandığımız şeylerden öbür şeyleri sakladığımız bir dünyadır, bunu babam ölünce anladım…
Faruk Aksoy, babasının birinci eşini ve bu eşinden doğan iki çocuğunu nasıl kaybettiğini anlattığı yazısında annesi ile hayatlarının kesişmesi daha sonrası neler yaşandığını köşesinde kaleme aldı.
Aksoy, yazısının son kısmında ise babasının mevti daha sonrası ortaya çıkan sandıktaki gelinlik gerçeğini anlatarak okuyanları göz yaşlarına boğdu.
İşte Faruk Aksoy’un “Sandık” başlıklı o yazısı:
Merhum babam okumayı severdi. Okumak deyince kitap okumayı anlamayın. Okuyup adam olmayı, devletin okullarını bitirip meslek sahibi olmayı kastediyorum.
Babam o denli severdi yani…
Bizim memlekette okumak deyince bu anlaşılır aslına bakarsanız. İngiliz tiyatrosu, Türk şiiri, Rus romanı, Alman ideolojisi, Anadolu beşerinin okumaktan anladığı şeyi karşılamaz. Okumak, matematiktir, fendir, coğrafyadır, tarihtir ve nihayetinde bunlardan alınacak yüksek notlarla girilecek güzel bir üniversitedir. Okumak hakim olmaktır, tabip, öğretmen, mühendis ve hatta ormancı olmaktır. Okumak budur…
Babam hayli severdi okumayı…
Askere gidince bunun eksikliğini daha hayli hissetmiş, o denli anlatırdı. Kumandanları da okumuş tabi. Rütbeleri var. Bizimkinin neyi var, hiç bir şeyi. Askerlik de sayılı gün, bitince ne olacak, konutuna köyüne döneceksin. ömrün uzunluğu anlatacağın anılarını o kısa devirde yaşayacaksın. daha sonra tekrar sılaya, o takvimsiz hayata kaldığın yerden devam edeceksin.
Babam bu biçimde olsun istememiş…
En azından çocukları için istememiş bunu. Haydi benden geçti, olan oldu, buralarda büyüdüm, bu yaşa geldim. Bari şu iki küçük çocuk okusun, onlar adam olsun, benim üzere sıkıntı çekmesin, demiş.
İSTANBUL YOLUNDA ÇOK ACI KAZA
Babam karar vermiş…
bu biçimde toparlanmış, ne var ne yok sarıp sarmalamış, eşyasını bir kamyona yüklemiş. İstanbul’a gelecek, burada bir mesken tutacak, daha sonra kendine bir iş bulacak, çocuklarını okutacak, hepsini adam edecek ve onlarla gurur duyacak…Hikayesini bu biçimde kurgulamış.
Arkadaşının arabasını almış, karısını çocuklarını bindirmiş, önde bizimkiler, artta kamyon, sabahın erken saatlerinde çıkmışlar yola. Trakya’dan İstanbul’a hakikat geliyorlar. Oldukça yaklaşmışlar, bu biçimde sabah güneşi de alınlarına vuruyor ılık ılık. Ne olduysa, nasıl olduysa… Bir anda karışmış ortalık, babam direksiyon hakimiyetini kaybetmiş, karşıdan gelen kamyonun altına girmişler, paramparça olmuş araba.
Babam kan revan ortasında çıkmış o arabadan…
Maalesef karısı, çocukları çıkamamış, oracıkta vefat etmişler. Çocuklarını okutmak için çıktığı uzun hayat yolunun birinci kavşağında hepsini yitirmiş, kuş olup uçmuşlar.
Babam karısının ve evlatlarının mezarını acıyla kazmış…
Hepsini koyun koyuna emanet etmiş kara toprağa. İsteyerek mi olmuş, bilerek mi gitmiş o kamyonun altına girmiş, mukadderat ne ise o denli tecelli etmiş. Yapayalnız kalmış şu koca dünyada. Geri de dönmemiş, gelmiş İstanbul’a, bir akrabanın yanına, yamacına ilişmiş. İş bulmuşlar babama. Çalışmaya başlamış. Evlat acısı, eş hasreti babamı her geçen gün biraz daha eritmiş, yemiş tüketmiş.
Bunlar yaşanırken hayatın öbür sahnesinde de değişik bir oyun sergileniyormuş. Annem birinci evliliğini yaptığı adamla İzmir’e taşınmış, orada bir hayat kuracaklar, çocukları olacak, memnun olacaklar, onların da planı buymuş.
Olmamış…
Yani bir işin ucundan tutamayan, biraz maharetsiz biriymiş annemin birinci eşi. Bir gün annem karşısına almış bunu. Demiş ki, biz bu evliliği sürdüremeyiz. Sen çalışamıyorsun, beni bırak, kendine bile bakamıyorsun. Yarın çocuklarımız olur, onlara hiç bakamazsın. Yol yakınken biz ayrılalım, herkes kendi dünyasına gitsin, demiş. Adam hiç ikiletmeden, haklısın, deyip kabul etmiş. Annem de o adamdan öylece ayrılmış, İstanbul’a babasının yanına dönmüş.
Hayat akmış, mevsimler çiçek doğurmuş, mevsimler kar düşürmüş, dünya bir medrese üzere dolmuş dolmuş boşalmış.
Günün birinde tanıdıklar, eş dost aracılığıyla bizimkilerin yolu kesişmiş. Bahtsız bir kaza kararı eşini, çocuklarını kaybeden babamla, bir daha mutsuz bir evlilikten kendi dünyasına dönen annem tanıştırılmış. Konuşmuşlar, anlaşmışlar daha sonra da şahitlerin huzurunda Allah’ın müsaadesi Peygamberin kavliyle evlenmişler.
Evvel ben doğmuşum, ikinci evliliğin birinci çocuğu. daha sonra kardeşlerim. Az değil, tam beş çocuk.
Babam da annem de fazlaca dindar beşerler tabi, ibadetlerini aksatmıyorlar. Huzurlu, keyifli bir konutumuz var. Babam, kız erkek demeden hepimizi okula gönderiyor, bütün imkanlarını okumamız için seferber ediyor. Biz de onun yüzünü kara çıkarmamaya çalışıyoruz. Becerebildiğimiz kadar okuyoruz, iş güç sahibi olmaya çalışıyoruz.
Yaptık, hayli şükür, kimi şeyleri başardık, bu yaşa kadar geldik.
Artık size…
Bu hayat kıssasını anlatırken aslında çocukluğumdan kalma bir eşyayı…Ve o eşyanın yıllar daha sonra öğrendiğim anısını anlatıp, düzgün beşerler olmamız gerektiğini, fakat hayli düzgün beşerler olmamız gerektiğini umarım ki hissettirebilirim.
Konutumuzda bir köşede bir sandık vardı. bu biçimde bildiğiniz ceviz ağacından yapılma bir sandık. Ağır, asil, bir imparatorluk sırrını taşıyormuşçasına mağrur bir sandık.
Yılın kimi vakit içinderında annem o sandığı açardı. İtinayla katlanmış, naftalinlenmiş telli duvaklı bir gelinliği çıkarır, onu ihtimamla büyük yatağın üstüne serer, kırışan, ezilen bir yeri var ise düzeltir, hatta kimi yıllar o gelinliği dikkatle yıkayıp kurulayıp, ihtimamla ütüleyip bir daha katlayarak o sandığa yerleştirirdi. Biz annemin sandık ve gelinlikle olan bu derin bağına alışmıştık. Bizim için kolay bir şeye dönüşmüştü.
Bizler büyüdük, hepimiz evlendik ve kuş misali uçtuk, kendi yuvalarımızı kurduk. Annemle babam hayatlarına devam ettiler. Ortada onları ziyarete gittiğimizde husus mevzuyu açar, eski günleri yad eder, ömrümüzü tazelerdik. Babamların konutundaki gelinlik sandığı da o köşede durur, adeta küçük ulu tarihimizin bir şahidi üzere bize eşlik ederdi.
Bir gün babam öldü…
Annemin eteğine toplandık, ağladık, ona sarıldık. Babam ölmüştü. Babamın vasiyetini, nereye defnedilmek istediğini, bizden bir talebi olup olmadığını sorduk.
Annem başını çevirdi, yüzüme baktı, gözlerimin içine. Başını köşede duran sandığa yanlışsız çevirdi. Çenesini hafifçeten üste gerçek kaldırarak, başıyla sandığı işaret etti.
Oraya, tam oraya gömülmek istiyordu, onu oraya, onların yanına defnetmemizi istedi. Yalnızca bunu istedi, dedi.
Nasıl yani, nereye defnedilmek istedi anne, orası neresi, diye sordum.
Ayağa kalktı, sandığa yanlışsız yürüdü, yaklaştı, yavaşça sandığın kapağını kaldırdı. yıllardır her sene yıkayıp, ütüleyip naftalinleyip koyduğu gelinliği çıkardı, bize gerçek hürmetle, itinayla uzattı.
İşte buraya, bunun sahibinin yanına defnedeceğiz babanızı, dedi.
Anne bu gelinlik kimin, bu gelinlik senin değil mi, ben bunu senin gelinliğin olarak biliyordum, bu kimin, dedim.
Bu gelinlik babanın merhum eşinin gelinliği, bu benim değil, onun…Biz evlendiğimizde eski eşyalarından yalnızca bunu getirdi. O kazadan daha sonra babana kalan tek şey bu gelinlikti. Bana dedi ki, ölene kadar bu gelinlik sana emanet. Bunu sakla, buna kıyma. Ben bu gelinlikten bir eş, iki çocuk sahibi oldum, hepsini cennete uğurladım. Onların anısını sana emanet ediyorum.
Bir şey daha istiyorum, dedi…
Yarın Hak vaki olup, ömrümüz nihayete erdiğinde beni çocuklarımın, doyamadığım çocuklarımın, eşimin yanına defnedersen bunun için de ayrıyeten minnettar kalırım sana, dedi.
Anneme sarıldım, sıkıca, daha sıkıca…
Babam için ağlıyorduk, babam ölmüştü, ama annemin çağları, dağları, insanları aşan bu engin müsamahasına, bu merhametine, bu hürmetine, bu asaletine de gözyaşı döktüm, ağladım ağladım, hiç goremediğim kardeşlerimi hayal ettim.
Biraz daha sonra kendime gelince annemin titreyen elleriyle tuttuğu gelinliği alıp katladım, sandığa koydum, kapağını kapattım ve hürmetle önünden ayrıldım.
Sandık, sandığımız şeylerden öbür şeyleri sakladığımız bir dünyadır, bunu babam ölünce anladım…