İskender Pala: Orta Doğu’da yeni insanın kodları yazılıyor
Divan edebiyatı ve maziye dair romanlarıyla tanınan İskender Pala, “Metaverse”, “süper insan” üzere tabirlerle dolu bir roman yazdı desem tahminen inanmazsınız… Lakin dünya artık hızla değişiyor! Müellif Pala da Kapı Yayınları etiketiyle okuyucuyla buluşan birinci bilim kurgu yapıtı “A-71”de Orta Doğu topraklarında geçen, ürkütücü tasavvurlarla dolu bir kurguyla karşımıza çıkıyor. Yusuf isimli bir karakter üzerinden insanı dönüştürme planlarına değinen müellif, bölgemizde yaşananlara dair de farklı bir perspektif açıyor. İronik olsa da biz de bu biçimde bir romanı Pala ile sanal ortamda konuşuyoruz…
Divan edebiyatına dair akademik çalışmalardan, romancılığa uzanmış bir yazarsınız.
Divan edebiyatı romancılıkta size ne kattı?
Teşekkür ederim; bu soruyu bir gün birinin sormasını bekliyordum. Şayet bir üniversitede tarih profesörü olsaydım bir daha tıpkı cinslerde romanlar yazabilirdim. Lakin işin şiir ve aşk kısmı eksik kalırdı. Divan edebiyatını meslek edinmeseydim, muhtemelen romanlarım geçmişe dair birikimi ihtiva etmeyecekti.
Divan edebiyatının taşıdığı ruhun yanında muharrire sağladığı söz zenginliği de var sanırım…
Türkiye üzere bayağı bir vatandaşın 800 sözle yaşadığı bir ülkede, divan şiirinin 8 bin sözlük dünyası size on kat daha imkân tanıyor. Bu, değerli bir şey. Şunu daima tavsiye ediyorum: Zihninizdeki sözleri artırın, bakış açınız birden teğe 360 derece olacak. Zira insan sözleri kadar var.
“BEN KİMİM?” DİYE SORDUK
Türkiye’de divan edebiyatına dair kötücül peşin kararlar vardı. Bunlar kırılabildi mi?
Evet, 80’li senelerda “divan edebiyatı” söylemiş olduğinizde birtakım beşerler size tiksinerek bakıyordu. Ama daha sonra bir rüzgâr esti. Bütün dünyada “Ben kimim?” sorusunun akabinde, kimlikler değer kazanmaya başladı. Türkiye’de de geçmişe bir yöneliş başladı ve divan şiiri toplumun kabulleri ortasına girdi. bu biçimde gün gelecek divan şiirinin beyitlerini billboard’lara kadar taşıyacağım diye ahdetmiştim. Çok şükür artık bunlar olmaya başladı.
ÜRKÜTÜCÜ ŞEYLER VAR
Lakin son senelerda romanlarınız jeopolitik bir alana yayılmaya başladı. Artık ise ‘A-71’le bilim kurgu alanına adım atmış oluyorsunuz. Bu sizin için nasıl bir deneyimdi?
Benim üzere yazanlar çoğaldıkça Türkiye’nin diğer açıklarını kendime keder edinmeye başladım. Çünkü entelektüel, uykuda olanı uyandıran demektir. “A-71”in yazım süreci ise fazlaca heyecanlı ve zorluydu. Ben teknoloji özürlü birisiyim (Gülüyor). Yeni şeyler öğrenirken hayretler içerisinde kaldım. Teknolojiyi araştırmaya başlayınca çocuklarımızın nasıl bir dünyaya hazırlandıklarını gördüm. 2071’e hakikat giderken dünyanın geleceğine dair ürkütücü şeylerle karşılaştım. Öbür taraftan okuyucularımın kimilerinin “Bu romanı İskender Pala yazmış olamaz” diyeceklerini peşinen kabul ederek yola çıktım. Fakat Metaverse’ten yerlerin satıldığı, Orta Doğu’da Evanjelist aklın ve İsrail’in türbülans meydana getirdiği bir dünyada kaygımı anlatmanın yolu bu biçimde mümkündü.
KALBİ ISKALADIK
Pekala, Orta Doğu üzerinden ele aldığınız “Metaverse” ve “süper insan” üzere ögeler sizi neden rahatsız ediyor?
Teknolojiyi üretenlerin yalnızca akılla hareket ettiğini ve kalbi ıskaladığını düşündüğüm için endişeleniyorum. Orta Doğu’daki savaşta su, petrol üzere şeyler işin görünen yüzü… Görünmeyen tarafında ise kültürleri yok etmek, sanat yapıtlarını kaçırmak ve yeni bir insanın kodlarını tertiplemek yatıyor. Bugün birtakım deneklerle üstün insanı oluşturmak için DNA zincirini yakalayacaksanız, insan hayatının ucuz görüldüğü Suriye’de olacaksınız. Yeryüzünün birinci genlerinin olduğu topraklar orası…
METAVERSE ÇAĞINDA BİZE SÖZLER YETMEYECEK
Pekala tasavvufi vurgularla akıl yerine öne çıkardığınız bu ‘kalp’ sizce ne?
Akıl, kalbin hizmetkârıdır. Aklınızı hizmetkâr değil de işveren olarak kullanmaya başladığınızda asıl yaranılması gerekeni bir kenara bırakırsınız. Evet, artık her şeyimizi gözetleyen dijital cihan, bir gün bizi dönüştürecek. Bu dönüşümden her insanın önemsediği alan ise daha akıllı bir bilgisayarı elde edip başka insanları denetim altına almak. Bu büsbütün aklın işi. halbuki aklı çıkarırsanız beşerde bir şey kalmaz fakat kalbi çıkarırsanız insan kalmaz. ötürüsıyla aklın peşine takılarak gidilen yerler kalbinize çıkmıyorsa yanlış yoldasınız.
Sizi endişelendiren Metaverse üzere bir âlemde edebiyat da yapılacaktır herhâlde.
Edebiyat nereye gidiyor?
Bunu fazlaca uzun vakittir düşünüyorum. Bence bundan on beş yıl daha sonra bir romancı yalnızca sözlerle yetinerek bir roman yazamayacak. Müellifler ve şairler bir şeyler yazdığı vakit görsellikle sunmaya başlayacak. Yani edebiyatın biçimi değişecek. Onun için ben de çabucak hemen o çağa gelmeden daha fazla içerik üreteyim diyorum. Zira o dönem geldiğinde benim kitaplar değere binecek (Gülüyor).
TARİHİ SİNEMALAR NE KADAR BİZİM!
“A-71”i okurken birtakım cümle ve kısımları sinematik buldum. Yazarken beyazperdeye dair bir niyet güttünüz mü?
Romanlarımı yazarken “Film olur mu” diye düşünmüyorum. bu biçimde bir beklentim yok. Zira olmayacağını biliyorum. yıllardır bir fazlaca sinemacı bana geliyor, “Şu kadar paramız var” deyip gidiyorlar. Yunus Emre’nin, Eyüp Sultan hazretlerinin, Barbaros’un ömrünü “Avatar”dan daha berbat yapamazsanız. Barbaros üzere dünya çapında bir zat, kılıç kalkan takımıyla Akdeniz’de dolaşamaz. Barbaros sineması yapılacaksa onun karakterine nazaran yapılır ve dünyanın bütün sinemalarında oynar.
Bu sözlerinizden bugün yapılan tarih sinemalarına aralı olduğunuzu anladım…
Yapılan tarih sinemalarını sinematografi açısından kıymetli buluyorum. Türkiye’de sinema dalı gelişmiştir, kimi vakit Hollywood’dan ileri işler yapılabilmektedir. Lakin bize ilişkin olan mı yapılmaktadır? Bu bir sorudur. bir fazlaca tarihî dizideki kahramanların isimlerini Richard ve Jennifer olarak değiştirin, Batı’yla tıpkı olacak. Medeniyetimize ne kazandırdık sorusunun yanıtı: “Kılıç kalkan ve âlâ savaş sahneleri”… Olağan, bu da muvaffakiyettir.
MEMNUNLUK EDEBİYATTA
Pala, yazma alışkanlıklarını şu biçimde anlatıyor: Her gün yürüyerek ofisime masraf orada müellifim. Yazmak hem bana memnunluk veriyor tıpkı vakitte kulluk vazifemi yapmış oluyorum. Malumunuz her sene roman müellifim. İki bin 500 saat bir romana çalışıyorum. Günde 10 saat konuk kabul etmeden yalnızca romanla ilgilenirim.
KAYNAK: TÜRKİYE GAZETESİ
Divan edebiyatı ve maziye dair romanlarıyla tanınan İskender Pala, “Metaverse”, “süper insan” üzere tabirlerle dolu bir roman yazdı desem tahminen inanmazsınız… Lakin dünya artık hızla değişiyor! Müellif Pala da Kapı Yayınları etiketiyle okuyucuyla buluşan birinci bilim kurgu yapıtı “A-71”de Orta Doğu topraklarında geçen, ürkütücü tasavvurlarla dolu bir kurguyla karşımıza çıkıyor. Yusuf isimli bir karakter üzerinden insanı dönüştürme planlarına değinen müellif, bölgemizde yaşananlara dair de farklı bir perspektif açıyor. İronik olsa da biz de bu biçimde bir romanı Pala ile sanal ortamda konuşuyoruz…
Divan edebiyatına dair akademik çalışmalardan, romancılığa uzanmış bir yazarsınız.
Divan edebiyatı romancılıkta size ne kattı?
Teşekkür ederim; bu soruyu bir gün birinin sormasını bekliyordum. Şayet bir üniversitede tarih profesörü olsaydım bir daha tıpkı cinslerde romanlar yazabilirdim. Lakin işin şiir ve aşk kısmı eksik kalırdı. Divan edebiyatını meslek edinmeseydim, muhtemelen romanlarım geçmişe dair birikimi ihtiva etmeyecekti.
Divan edebiyatının taşıdığı ruhun yanında muharrire sağladığı söz zenginliği de var sanırım…
Türkiye üzere bayağı bir vatandaşın 800 sözle yaşadığı bir ülkede, divan şiirinin 8 bin sözlük dünyası size on kat daha imkân tanıyor. Bu, değerli bir şey. Şunu daima tavsiye ediyorum: Zihninizdeki sözleri artırın, bakış açınız birden teğe 360 derece olacak. Zira insan sözleri kadar var.
“BEN KİMİM?” DİYE SORDUK
Türkiye’de divan edebiyatına dair kötücül peşin kararlar vardı. Bunlar kırılabildi mi?
Evet, 80’li senelerda “divan edebiyatı” söylemiş olduğinizde birtakım beşerler size tiksinerek bakıyordu. Ama daha sonra bir rüzgâr esti. Bütün dünyada “Ben kimim?” sorusunun akabinde, kimlikler değer kazanmaya başladı. Türkiye’de de geçmişe bir yöneliş başladı ve divan şiiri toplumun kabulleri ortasına girdi. bu biçimde gün gelecek divan şiirinin beyitlerini billboard’lara kadar taşıyacağım diye ahdetmiştim. Çok şükür artık bunlar olmaya başladı.
ÜRKÜTÜCÜ ŞEYLER VAR
Lakin son senelerda romanlarınız jeopolitik bir alana yayılmaya başladı. Artık ise ‘A-71’le bilim kurgu alanına adım atmış oluyorsunuz. Bu sizin için nasıl bir deneyimdi?
Benim üzere yazanlar çoğaldıkça Türkiye’nin diğer açıklarını kendime keder edinmeye başladım. Çünkü entelektüel, uykuda olanı uyandıran demektir. “A-71”in yazım süreci ise fazlaca heyecanlı ve zorluydu. Ben teknoloji özürlü birisiyim (Gülüyor). Yeni şeyler öğrenirken hayretler içerisinde kaldım. Teknolojiyi araştırmaya başlayınca çocuklarımızın nasıl bir dünyaya hazırlandıklarını gördüm. 2071’e hakikat giderken dünyanın geleceğine dair ürkütücü şeylerle karşılaştım. Öbür taraftan okuyucularımın kimilerinin “Bu romanı İskender Pala yazmış olamaz” diyeceklerini peşinen kabul ederek yola çıktım. Fakat Metaverse’ten yerlerin satıldığı, Orta Doğu’da Evanjelist aklın ve İsrail’in türbülans meydana getirdiği bir dünyada kaygımı anlatmanın yolu bu biçimde mümkündü.
KALBİ ISKALADIK
Pekala, Orta Doğu üzerinden ele aldığınız “Metaverse” ve “süper insan” üzere ögeler sizi neden rahatsız ediyor?
Teknolojiyi üretenlerin yalnızca akılla hareket ettiğini ve kalbi ıskaladığını düşündüğüm için endişeleniyorum. Orta Doğu’daki savaşta su, petrol üzere şeyler işin görünen yüzü… Görünmeyen tarafında ise kültürleri yok etmek, sanat yapıtlarını kaçırmak ve yeni bir insanın kodlarını tertiplemek yatıyor. Bugün birtakım deneklerle üstün insanı oluşturmak için DNA zincirini yakalayacaksanız, insan hayatının ucuz görüldüğü Suriye’de olacaksınız. Yeryüzünün birinci genlerinin olduğu topraklar orası…
METAVERSE ÇAĞINDA BİZE SÖZLER YETMEYECEK
Pekala tasavvufi vurgularla akıl yerine öne çıkardığınız bu ‘kalp’ sizce ne?
Akıl, kalbin hizmetkârıdır. Aklınızı hizmetkâr değil de işveren olarak kullanmaya başladığınızda asıl yaranılması gerekeni bir kenara bırakırsınız. Evet, artık her şeyimizi gözetleyen dijital cihan, bir gün bizi dönüştürecek. Bu dönüşümden her insanın önemsediği alan ise daha akıllı bir bilgisayarı elde edip başka insanları denetim altına almak. Bu büsbütün aklın işi. halbuki aklı çıkarırsanız beşerde bir şey kalmaz fakat kalbi çıkarırsanız insan kalmaz. ötürüsıyla aklın peşine takılarak gidilen yerler kalbinize çıkmıyorsa yanlış yoldasınız.
Sizi endişelendiren Metaverse üzere bir âlemde edebiyat da yapılacaktır herhâlde.
Edebiyat nereye gidiyor?
Bunu fazlaca uzun vakittir düşünüyorum. Bence bundan on beş yıl daha sonra bir romancı yalnızca sözlerle yetinerek bir roman yazamayacak. Müellifler ve şairler bir şeyler yazdığı vakit görsellikle sunmaya başlayacak. Yani edebiyatın biçimi değişecek. Onun için ben de çabucak hemen o çağa gelmeden daha fazla içerik üreteyim diyorum. Zira o dönem geldiğinde benim kitaplar değere binecek (Gülüyor).
TARİHİ SİNEMALAR NE KADAR BİZİM!
“A-71”i okurken birtakım cümle ve kısımları sinematik buldum. Yazarken beyazperdeye dair bir niyet güttünüz mü?
Romanlarımı yazarken “Film olur mu” diye düşünmüyorum. bu biçimde bir beklentim yok. Zira olmayacağını biliyorum. yıllardır bir fazlaca sinemacı bana geliyor, “Şu kadar paramız var” deyip gidiyorlar. Yunus Emre’nin, Eyüp Sultan hazretlerinin, Barbaros’un ömrünü “Avatar”dan daha berbat yapamazsanız. Barbaros üzere dünya çapında bir zat, kılıç kalkan takımıyla Akdeniz’de dolaşamaz. Barbaros sineması yapılacaksa onun karakterine nazaran yapılır ve dünyanın bütün sinemalarında oynar.
Bu sözlerinizden bugün yapılan tarih sinemalarına aralı olduğunuzu anladım…
Yapılan tarih sinemalarını sinematografi açısından kıymetli buluyorum. Türkiye’de sinema dalı gelişmiştir, kimi vakit Hollywood’dan ileri işler yapılabilmektedir. Lakin bize ilişkin olan mı yapılmaktadır? Bu bir sorudur. bir fazlaca tarihî dizideki kahramanların isimlerini Richard ve Jennifer olarak değiştirin, Batı’yla tıpkı olacak. Medeniyetimize ne kazandırdık sorusunun yanıtı: “Kılıç kalkan ve âlâ savaş sahneleri”… Olağan, bu da muvaffakiyettir.
MEMNUNLUK EDEBİYATTA
Pala, yazma alışkanlıklarını şu biçimde anlatıyor: Her gün yürüyerek ofisime masraf orada müellifim. Yazmak hem bana memnunluk veriyor tıpkı vakitte kulluk vazifemi yapmış oluyorum. Malumunuz her sene roman müellifim. İki bin 500 saat bir romana çalışıyorum. Günde 10 saat konuk kabul etmeden yalnızca romanla ilgilenirim.
KAYNAK: TÜRKİYE GAZETESİ