Hayrettin Karaman: Kardeşim Ahmet Taşgetiren
Yeni Şafak yazarı ilahiyatçı Prof. Dr. Hayrettin Karaman, bugünkü “Kardeşim Ahmet Taşgetiren” başlıklı yazısında “İktidara ziyan verecekse doğruları söylemek caiz değildir” kelamlarının yanlış anlaşıldığını tabir ederek, bu hususta kendisini eleştiren Ahmet Taşgetiren’e karşılık verdi.
Hayrettin Karaman’ın bugünkü köşe yazısı şu biçimde:
“Ahmet Bey’e, 28.09.2021 tarihindeki ve “Hayreddin Hocam” başlıklı yazısında sevgi ve hürmet çerçevesini aşmadığı, farklı fikrini edep kuralları ortasında yazdığı için teşekkür ederim.
Fakat, bir saatten çok okuduğum biçimde bitiremediğim yorumları okusaydı üzülürdü diye düşünüyorum. Adımı anarak yazmak yerine fikri lisana getirerek yazsaydı yahut telefonu açıp konuşarak yanlış yolda olduğumu söyleseydi bana bu denli ziyanı vermemiş olurdu.
Yazısındaki bir iki noktaya yanıt vermedilk evvel birkaç prensibi (usulü) hatırlatmakta yarar görüyorum:
1. İslâm’da ruhban sınıfı olmadığı için her Müslüman, her söylemiş olduği ve yaptığının İslâm’a yamanacağı şuuru ortasında olmalıdır; sadece H. Karaman yahut hocalar değil. örneğin Taşgetiren kardeşim ilmi ile âmil bir Müslüman, onun benim hakkımda yazdıkları da İslâm’a yamanır, İslâm’a nazaran yasaldır diye algılanır, günah olsa yapmaz diye düşünülür.
2. Âlimler dinî hususları açıklarken ve olayları, şahısları, kurum ve kuruluşları dine uygunluk bakımından değerlendirirken ihtilafa, içtihada, takdire açık konularda farklı görüşlere sahip olabilirler; bunlardan birini beğenmeyen bu yüzden İslâm’dan soğumaz; zira onun beğendiği açıklamayı yapan âlimler de hep vardır.
3. İslâm laik düzenle uyuşmaz; bu sebeple ulema, siyaset dâhil her mevzuyu dînî bakımdan incelemek, legal olanı olmayandan ayırmak ve açıklamak durumundadırlar.
Artık birkaç paragrafı ile ilgili fikrimi açıklayayım:
“İktidarla alakalı duruşunu sorunlu bulduğumu belirtmeliyim.” diyor.
Ben de onun “İktidarla alakalı duruşunu sorunlu buluyorum”.
“Problem şurada ki, deklare ettiğı fikirler ‘Dinin görüşü’ olarak algılanıyor, iktidarı savunma pozisyonu da, dini iktidarın yedeğine koyuyormuş algısına yol açıyor. Bu da, iktidarla birlikte dinin yıpranmasına yol açıyor. ‘Dinin izzeti’ konusunda son derece hassas olduğunu bildiğim Hoca’nın bunu isteyeceğini sanmam. Siyasi iktidarın açık yanlışlarına da meşruiyet kılıfı giydiren bir din algısının genç beyinlerde nasıl bir tahribata yol açacağını Hayreddin Hoca’nın görmeyeceğini düşünemiyorum. niye bunun farkında değilmiş göründüğünü de anlayabiliyor değilim.” diyor.
Üstteki ikinci unsurda bu paragrafa kısmen yanıt var. Ek olarak şu biçimde derim:
“Siyasi iktidarın açık yanlışlarına da meşruiyet kılıfı giydiren bir din algısına” benim yazılarım sebep olamaz; çünkü ben ‘iktidar ne yaparsa doğrudur, yasaldır, caizdir’ demiyorum, demedim, demem. Ben bu iktidarın da yanlışları, bir kısım yöneticilerin yasal olmayan davranış ve hasılatları… olduğunu inkâr etmiyorum, üstünü de kapatmaya çalışmıyorum. Lakin akşam sabah yatıp kalkıp bunları lisana getirmenin, abartmanın, genellemenin, yapılan hoş, faydalı ve hakikat şeyleri çabucak hiç lisana getirmemenin… hakikat olmadığını söylüyorum.
“Buradan yola çıkıldığında, ‘Kurtlu, böceklenmiş, mayası bozulmuş bulgur’ iktidarın yanlışlarını söz ediyorsa, ona tahammül mevt derecesinde bir zaruretin kararı oluyor. Yani iktidar eleştirilince, tahminen değişmesi istenince beşerler ya da memleket mevt derecesinde bir mahrumiyet içine girer yaklaşımı. Bu mudur?”
Ben “Her şeye karşın bu iktidarı müdafaanın zaruretinden” bahsediyorum. Bu zarureti de “mevcut kaidelerde daha güzelinin iktidar olma ihtimali bulunmadığı, koalisyon vb. biçiminde bir iktidar iş başına geldiğinde fedâ edilemez ve menfaatçi bireylere değil, Müslüman kamuya ilişkin birfazlaca kazanımın elden çıkma tehlikesine” bağlıyorum. Bu kazanımların pek birçoklarını da bu iktidar -her şeye rağmen- sağlamıştır.
Tenkit edilsin, lakin “yıkıcılarla ağız, iş ve hareket birliği yapılmadan edilsin” diyorum.
“Hayreddin Hoca ya da gibisi hocalarımız, şeyhlerimiz vs. kalkıp ‘Memlekette yaygın adaletsizlik var, devlet malı çarçur ediliyor, beşerler dehşetli bir geçim zorluğu yaşıyorlar, birilerine haksız kar sağlanıyor, eğitimde şu yanlışlar yapılıyor, muhafazakâr bir iktidarın yanlışları insanların dine bakışını olumsuz etkiliyor vs.’ deseler, yani doğruları söyleseler, yanlışları söylemek için uygun üslup bulsalar daha âlâ olmaz mı? Tahminen iktidarın daha sağlıklı hareket etmesine imkân sağlanmaz mı?”
Evet, bu biçimde yapılsa yeterli olur ve yapılıyor da; fakat her şeyin gazete köşelerinde yapılanlardan ibaret olduğu sanılmasın; köşelerde yapılanların da tamamı aklanmasın. Genel ahlâk düzelmeden kim gelirse gelsin bu cins şikâyetlerin olacağı da unutulmasın.
“bu biçimde bütüncül bir şekilde iktidarı onaylayan bir hocalar-şeyhler dünyasının İslâm’a ödettiği bedel üzerinde azıcık düşünmek gerekmiyor mu?”
“bu biçimde bütüncül bir üslupta iktidarı onaylayan hocalar…” var ise ben onlardan değilim. “Hatasıyla sevabıyla korunmasında ve bu müdafaa yapılırken de ıslahı için elden ne geliyorsa onun yapılmasında zaruret var diyorum; hem müdafaa, hem ıslah!
Not
Sayın Ali Karahasanoğlu’na, beni gerçek anladığı ve Yeni Akit’te yazdığı için teşekkür ediyorum.”
KAYNAK: YENİ ŞAFAK
Yeni Şafak yazarı ilahiyatçı Prof. Dr. Hayrettin Karaman, bugünkü “Kardeşim Ahmet Taşgetiren” başlıklı yazısında “İktidara ziyan verecekse doğruları söylemek caiz değildir” kelamlarının yanlış anlaşıldığını tabir ederek, bu hususta kendisini eleştiren Ahmet Taşgetiren’e karşılık verdi.
Hayrettin Karaman’ın bugünkü köşe yazısı şu biçimde:
“Ahmet Bey’e, 28.09.2021 tarihindeki ve “Hayreddin Hocam” başlıklı yazısında sevgi ve hürmet çerçevesini aşmadığı, farklı fikrini edep kuralları ortasında yazdığı için teşekkür ederim.
Fakat, bir saatten çok okuduğum biçimde bitiremediğim yorumları okusaydı üzülürdü diye düşünüyorum. Adımı anarak yazmak yerine fikri lisana getirerek yazsaydı yahut telefonu açıp konuşarak yanlış yolda olduğumu söyleseydi bana bu denli ziyanı vermemiş olurdu.
Yazısındaki bir iki noktaya yanıt vermedilk evvel birkaç prensibi (usulü) hatırlatmakta yarar görüyorum:
1. İslâm’da ruhban sınıfı olmadığı için her Müslüman, her söylemiş olduği ve yaptığının İslâm’a yamanacağı şuuru ortasında olmalıdır; sadece H. Karaman yahut hocalar değil. örneğin Taşgetiren kardeşim ilmi ile âmil bir Müslüman, onun benim hakkımda yazdıkları da İslâm’a yamanır, İslâm’a nazaran yasaldır diye algılanır, günah olsa yapmaz diye düşünülür.
2. Âlimler dinî hususları açıklarken ve olayları, şahısları, kurum ve kuruluşları dine uygunluk bakımından değerlendirirken ihtilafa, içtihada, takdire açık konularda farklı görüşlere sahip olabilirler; bunlardan birini beğenmeyen bu yüzden İslâm’dan soğumaz; zira onun beğendiği açıklamayı yapan âlimler de hep vardır.
3. İslâm laik düzenle uyuşmaz; bu sebeple ulema, siyaset dâhil her mevzuyu dînî bakımdan incelemek, legal olanı olmayandan ayırmak ve açıklamak durumundadırlar.
Artık birkaç paragrafı ile ilgili fikrimi açıklayayım:
“İktidarla alakalı duruşunu sorunlu bulduğumu belirtmeliyim.” diyor.
Ben de onun “İktidarla alakalı duruşunu sorunlu buluyorum”.
“Problem şurada ki, deklare ettiğı fikirler ‘Dinin görüşü’ olarak algılanıyor, iktidarı savunma pozisyonu da, dini iktidarın yedeğine koyuyormuş algısına yol açıyor. Bu da, iktidarla birlikte dinin yıpranmasına yol açıyor. ‘Dinin izzeti’ konusunda son derece hassas olduğunu bildiğim Hoca’nın bunu isteyeceğini sanmam. Siyasi iktidarın açık yanlışlarına da meşruiyet kılıfı giydiren bir din algısının genç beyinlerde nasıl bir tahribata yol açacağını Hayreddin Hoca’nın görmeyeceğini düşünemiyorum. niye bunun farkında değilmiş göründüğünü de anlayabiliyor değilim.” diyor.
Üstteki ikinci unsurda bu paragrafa kısmen yanıt var. Ek olarak şu biçimde derim:
“Siyasi iktidarın açık yanlışlarına da meşruiyet kılıfı giydiren bir din algısına” benim yazılarım sebep olamaz; çünkü ben ‘iktidar ne yaparsa doğrudur, yasaldır, caizdir’ demiyorum, demedim, demem. Ben bu iktidarın da yanlışları, bir kısım yöneticilerin yasal olmayan davranış ve hasılatları… olduğunu inkâr etmiyorum, üstünü de kapatmaya çalışmıyorum. Lakin akşam sabah yatıp kalkıp bunları lisana getirmenin, abartmanın, genellemenin, yapılan hoş, faydalı ve hakikat şeyleri çabucak hiç lisana getirmemenin… hakikat olmadığını söylüyorum.
“Buradan yola çıkıldığında, ‘Kurtlu, böceklenmiş, mayası bozulmuş bulgur’ iktidarın yanlışlarını söz ediyorsa, ona tahammül mevt derecesinde bir zaruretin kararı oluyor. Yani iktidar eleştirilince, tahminen değişmesi istenince beşerler ya da memleket mevt derecesinde bir mahrumiyet içine girer yaklaşımı. Bu mudur?”
Ben “Her şeye karşın bu iktidarı müdafaanın zaruretinden” bahsediyorum. Bu zarureti de “mevcut kaidelerde daha güzelinin iktidar olma ihtimali bulunmadığı, koalisyon vb. biçiminde bir iktidar iş başına geldiğinde fedâ edilemez ve menfaatçi bireylere değil, Müslüman kamuya ilişkin birfazlaca kazanımın elden çıkma tehlikesine” bağlıyorum. Bu kazanımların pek birçoklarını da bu iktidar -her şeye rağmen- sağlamıştır.
Tenkit edilsin, lakin “yıkıcılarla ağız, iş ve hareket birliği yapılmadan edilsin” diyorum.
“Hayreddin Hoca ya da gibisi hocalarımız, şeyhlerimiz vs. kalkıp ‘Memlekette yaygın adaletsizlik var, devlet malı çarçur ediliyor, beşerler dehşetli bir geçim zorluğu yaşıyorlar, birilerine haksız kar sağlanıyor, eğitimde şu yanlışlar yapılıyor, muhafazakâr bir iktidarın yanlışları insanların dine bakışını olumsuz etkiliyor vs.’ deseler, yani doğruları söyleseler, yanlışları söylemek için uygun üslup bulsalar daha âlâ olmaz mı? Tahminen iktidarın daha sağlıklı hareket etmesine imkân sağlanmaz mı?”
Evet, bu biçimde yapılsa yeterli olur ve yapılıyor da; fakat her şeyin gazete köşelerinde yapılanlardan ibaret olduğu sanılmasın; köşelerde yapılanların da tamamı aklanmasın. Genel ahlâk düzelmeden kim gelirse gelsin bu cins şikâyetlerin olacağı da unutulmasın.
“bu biçimde bütüncül bir şekilde iktidarı onaylayan bir hocalar-şeyhler dünyasının İslâm’a ödettiği bedel üzerinde azıcık düşünmek gerekmiyor mu?”
“bu biçimde bütüncül bir üslupta iktidarı onaylayan hocalar…” var ise ben onlardan değilim. “Hatasıyla sevabıyla korunmasında ve bu müdafaa yapılırken de ıslahı için elden ne geliyorsa onun yapılmasında zaruret var diyorum; hem müdafaa, hem ıslah!
Not
Sayın Ali Karahasanoğlu’na, beni gerçek anladığı ve Yeni Akit’te yazdığı için teşekkür ediyorum.”
KAYNAK: YENİ ŞAFAK