Gökbilimciler Hubble’ı Kullanarak Gezegenlerle Çevrili ve Uzay Kayası Nesli Olan Beyaz Bir Cüce Buldular

Muhendis

New member
Güneş’imiz tüm Güneş Sistemini barındırır ve etrafında bulunan gezegenlere, uydulara ve kaya modüllerine mesken sahipliği yapar. Fakat Güneş’imiz, ömrünün sonunda bir beyaz cüceye dönüşecektir. Bu gerçekleştiğinde Dünya’ya, gezegenlerin geri kalanına ve sistemde bulunan öteki nesnelere ne olacak? Biz de bu yazımızda bu mevzudan bahsediyoruz.


Kaynak: https://www.mesonstars.com/space/they…

Güneşimiz, insan ömrü boyunca nispeten sakin görünür.


Kendisi şu anda büsbütün ana sekans kademesinde bulunuyor ve hidrojeni helyumla kaynaştırma işini emniyetli bir biçimde sürdürüyor. Fakat bu durum sonsuza kadar sürmeyecek; yıldızlar yaşlandıkça garip davranmaya başlarlar. Sonunda, Güneş füzyon ömrünü tamamlayacak ve bir kırmızı dev haline gelecek. sonrasındasında dış katmanlarını hoş bir bulutsuya dökecek. Bulutsu, yaklaşık 20 bin yıl daha sonra dağılacak ve gerisinde bir vakit içinder görkemli olan Güneş’imizin sırf meyyit çekirdeğini bırakacak. Birleşmenin dış baskısı olmadan, yerçekimi baskın gelecek ve yıldızdan geriye kalanları bir husus topu haline getirecek (neredeyse Dünya kadar küçük bir top). Yıldızımız trilyonlarca yıl, tahminen de daha uzun bir süre boyunca ısı yayacak, kaynayan bir hareketsiz karbon ve oksijen külüne dönüşmüş olacak.


Beyaz cüceler, kimi yıldızların füzyon ömürleri bitmiş oldukten daha sonra kendilerini buldukları o garip son hallerden biridir.


Gökbilimciler, neredeyse tüm yıldızların gezegenlere konut sahipliği yaptığına inanıyor. Bu husus hakkında bilim insanlarının başındaki soru ‘Beyaz cüceye dönüşen bir yıldızın etrafındaki gezegenlere ne olur?’. Gökbilimciler geleceği nazaranmezler, lakin mevcut beyaz cücelere bakabilir ve gezegenlerinin bahtına dair ipuçları arayabilirler. Sonuçta, epeyce uzaklarda bulunan Kuiper Nesli bile ölmekte olan bir Güneş’in tahribatından kurtulamayabilir.


Almanya ve ABD’deki bir araştırma takımının “Beyaz cüce G238-44’ü kirleten olağandışı gezegen sistemi gereci bolluğu” başlıklı makalesinde yaptığı şey de bu.


Ekip, Hubble, Keck Gözlemevi ve Uzak Ultraviyole Spektroskopik Gezgini’nden (FUSE) gelen beyaz cüce hakkındaki gözlemsel dataları incelediler. Makale, ‘The Astrophysical Journal’ tarafınca yayınlanmak üzere kabul edildi.


G238-44 isimli yıldız yaklaşık 86 ışıkyılı uzaklıkta ve karbon, neon, oksijen, kükürt ve demir üzere başka elementlerle kirlenmiş hidrojenin baskın olduğu bir atmosfere sahip.


Yirmi dört yıllık Keck dataları bu materyallerin, çevresel bir rezervuardan beyaz cüceye hakikat sabit ve daima bir biçimde aktığını göstermekte. Araştırmacılar ayrıyeten “metalik demirin varlığına ve olağandışı bolluğuna dair kanıtlar” keşfettiklerini söylüyorlar. Demir ve öteki elementler tek bir ana gövdeden gelebilir mi? Yoksa tüm bu gereçlerin varlığını açıklamak için diğer bir nesneye mi muhtaçlık var?


Araştırmacılar, bu metalik demir tek bir ebeveyn bedenden geliyorsa, bu ebeveyn nesnenin kendi Güneş Sistemimizdeki hiç bir şeye benzemediğini söylüyorlar.


Yazarlar, ‘Belirsizlikler dahilinde, ana materyalin nitrojen açısından güçlü olduğunu ve muhtemelen değerli ölçüde metalik demir içerdiğini kestirim ediyoruz. Bu karışım bilinen Güneş Sistemindeki rastgele bir cisme benzemiyor’ diyorlar. Bu metalik bolluk iki başka cisimden geliyorsa, biri demir açısından güçlü Merkür’e emsal bir nesne, başkası ise çokça buzu olan bir Kuiper Jenerasyonu nesnesi olabilir. Makale, bu objelerin farklı bileşimlere sahip olduğunu ve bir arada “bir ötegezegen sistemindeki kayalık ve buzlu cisimler için kimyasal kanıt” sağladığını belirtiyor.


Bu farklı elementlerin karışımı ve bir yıldız sisteminde nasıl göründükleri bu çalışmanın anahtarı.


Oksijen çok taraflıdır, Güneş Sisteminin her yerinde bulunur ve tüm objelerin bir bileşenidir. Lakin karbon, azot ve demir farklı elementlerdir. Müellifler bu elementleri “fazlaca daha özelleşmiş” olarak tanımlıyor. Ana yıldızın yakınında oluşan objeler daha yüksek bir demir bolluğuna sahipken, azot sadece Güneş Sisteminin donma çizgisinin ötesinde kıymetli ölçülerde oluşur. Müellifler, ‘Demir içeriği yüksek olan objelerin Azot içeriğinin de yüksek olmasını beklemeyiz. G238-44 bu eğilimi bozuyor ve birebir zamandamir/oksijen tıpkı vakitte azot/oksijen açısından yüksek bir yıldız’ diyorlar.

Siz bu husus hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
 
Üst