Johann Christoph Friedrich von Schiller dünyanın önde gelen yazarlarındandır. Çağdaşı Johann Wolfgang von Goethe ile birlikte çağdaş Alman edebiyatının kurucularından sayılır. Yazdığı tiyatro eserinin çoğu Alman tiyatrosunda başyapıt niteliğindedir. Friedrich Schiller, 10 Kasım 1759 tarihinde Almanya‘da Württemberg’deki Marbach’ta, bir askeri cerrahın oğlu olarak doğmuştur. Babası Johann Caspar Schiller ve annesi Elisabeth Dorothea Schiller’dir. Bir ablası 3 kız kardeşi vardır. 1763’te Lorch’a taşındılar, 1766 yılında Ludwigsburg’a taşındılar. Württemberg dükünün ısrarı üzerine, hukuk öğrenimi görmek üzere dükün Ludvvigsburg yakınında kurduğu askeri akademiye 1773 yılında girdi. 1775 yılında okul Stuttgart’a taşınınca Schiller’in tıp öğrenimine geçmesine izin verildi. Bu sırabaşlamıştı. Bunların ilk şiiri “Der Abend” 1776’da bir dergide yayımlandı. 1780‘de öğrenimini tamamlayan Schiller yardımcı hekim olarak orduda göreve başladı. Ardından istifasını istedi. Friedrich Schiller ilk oyunu olan Haydutlar’ı (Die Rauber) 1781’de imzasız olarak yayımladı. Düzyazıyla kaleme alınmış olan bu oyun sonraki yıl Mannheim’da 13 Ocak 1782 tarihinde sahnelendi. Özünde toplumsal bir eleştiri olan bu yapıt, baskı yönetimine karşı çıktığı için büyük bir başarı kazandı. Ne var ki, dük Karl Eugen oyundaki başkaldırı ruhundan hoşlanmamıştı. Dük Friedrich Schiller’i 14 günlüğüne cezaevine attı ve bu eserin devamını, komedileri ve buna benzer şeyleri yazmasını yasakladı. Genç yazar dükün baskısından kurtulmak için 23 Eylül 1782 tarihinde Stuttgart’tan kaçtı. Giuseppe Verdi‘nin aynı isimli opera eseri, Schiller’in Die Rauber adlı dramına dayanır. 1783’te Fryun yazarı olarak Mannheim Tiyatrosu‘na girdi. Burada yalnızca bir yıl çalışabildi. Yazdığı oyun geri çevrilince görevi bıraktı. 1785’te Dresden’de yazmış olduğu “Ode an die Freude” (“Neşeye övgü”) adlı şiirini sonradan büyük Alman bestecisi Ludwig van Beethoven, Dokuzuncu Senfonisinin sonundaki koro bölümünde kullandı. Felsefeye ilgi duyan Friedrich Schiller’in estetik konusundaki yazıları İnsanın Estetik Terbiyesi üzerine Mektuplar (Briefe über die asthetische Erziehung des Menschen, 1795) adlı kitapta yer alır. Friedrich Schiller’in koşukla yazılmış olan oyunu Don Carlos (1787), beş perdelik tariksel bir dramdır. İspanya‘daki mutlak krallık ve engizisyona karşı, Aydınlanma Çağı’nın özgürlükçü düşüncesini ve cumhuriyet yöntemini savunur. 1787’den 1789’a kadar Weimar’da yaşayan Friedrich Schiller bu arada tarih yazarlığına da yöneldi. Hollanda halkının İspanya yönetimine karşı ayaklanışını anlatan Geschichte des Abfalls der vereinigten Niederlande von der spanischen Regierung Regierung (1788; “Birleşik Hollanda’nın İspanyol Yönetiminden Ayrılmasının Tarihi”) adlı yapıtı kaleme aldı. Friedrich Schiller aynı dönemde 7 Eylül 1788 tarihinde Rudolstad’ta Johann Wolfgang von Goethe‘ ile tanıştı. 1789’dan 1793’e kadar Jena Üniversitesi‘nde tarih profesörü olarak çalışan Friedrich Schiller’in Otuz Yıl Savaşı Tarihi (Geschichte des dreissg jahrigen Krieges; 1791-93) adlı iki ciltlik yapıtı bu dönemde yayımlandı. Friedrich Schiller’in 1798-1799 yılları arasında yazdığı Wallensuz Yıl Savaşları dönemindeki olayların üzerine kurulu üç bölümlük tarihseli bir trajediydi. Friedrich Schiller bu oyunla Almanya’nın en büyük oyun yazarlarından biri olduğunu kanıtladı. 3 Aralık 1799 tarihinde Weimar’a taşındı ve orada 16 Kasım 1802 yılında soyluluk unvanını alarak şimdiki adıyla Friedrich von Schiller olarak adlandırıldı. Aynı yıl annesi yaşamını yitirdi. Friedrich Schiller’in öbür oyunları arasında, İskoçya Kraliçesi Mary Stuart‘ın yaşamını konu alan Maria Stuart (1800), Jeanne D’arc‘ı konu alan Orleans Kızı (Die Jungfrau von Orleans; 1801) ve Giyom Tel (William Tell, 1804) vardır. Friedrich Schiller oyunları, denemeleri, öyküleri ve mektuplarının yanı sıra lirik, felsefi şiirleri ve baladlarıyla da tanınır. Friedrich Schiller, 22 Şubat 1790 tarihinde yazar Charlotte von Lengefeld ile evlendi. Ernst Friedrich Wilhelm Schiller(d.1796-ö.1841), Karl Ludwig Friedrich Schiller (d.1793-ö.1857), Emilie Henriette Luise Schiller(d.1804-ö. 1872), Karoline Luise Friederike Schiller (d.1799-ö.1850) adlarında 4 çocuğu vardı. Friedrich Schiller, 9 Mayıs 1805 tarihinde Weimar, Almanya’da 46 yaşında tüberküloz nedeni ile ölmüştür. Eserleri :Tiyatro eserleri:1781 – Haydutlar1783 – Hile ve Aşk1784 – Fiesco’nun Genua’ya Yemini1787 – Könners Vormittag1787/1788 – Don Karlos1799 – Wallenstein Üçlemesi1800 – Maria Stuart1801 – Orleans Bakiresi1803 – Messinalı Gelin1803/1804 – William Tell1804 – Sanatın Biatı1805 – Demetrius (Tamamlanmadı) Düzyazıları :1786 – Onursuz Suçlu– Ruhların Tanığı– Yüce bir davranış Lirik eserleri :1781 – Johann Christian Weckherlin’in Genç Yaşta Ölümüne Ağıtlar1786 – Sevince Kasideler1786 – Boyun Eğme1788 – Yunan Tanrıçaları1790 – Hektor’ün Vedası1795 – Sais’e Sisli Resim1795 – Dünyanın İkiye Bölünmesi1797 – Dalgıç1797 – Ibikus’un Turnaları1797 – Ritter Toggenburg1797 – Eldiven1797 – Eisenhammer’a Yolculuk1797 – Polykrates’in Yüzüğü1798 – Şehir Halkı1798 – Ejderhalarla Savaş1798 – Uçurtma Savaşı1798 – Kefalet1799 – Çanın Şarkısı1800 – Naenie/ Nänie1800 – Yeni Yüzyıla Giriş1803 – Zafer Töreni Felsefi yazıları:1779 – Fizyolojinin Felsefesi1780 – İnsanın Vahşi Doğası ve Ruhu ile İlişkisi Üzerine1784 – Tiyatro Eserine Ahlâki bir Kurum Olarak Bakmak1792 – Trajik Olaylar Karşısında Duyulan Hazzın Nedenleri Üzerine1793 – Augustenburg Mektupları1793 – İncelik ve Onur Üzerine1793 – Kallias Mektupları1795 – İnsanın estetik terbiyesi üzerine1795 – Doğal ve Duygulu Şiir Üzerine1799 – Dilettantizm Üzerine /Amatörlük Üzerine (Johann Wolfgang von Goethe ile Birlikte)1801 – Yücelik Üzerine Tarihi eserleri :1788 – Birleşik Hollanda’nın, İspanya Hükümeti’nden Ayrılışının Tarihi1789 – Dünya tarihi nedir ve ne amaçla okutulur?1790 – Otuz Yıl Savaşının Tarihi Çevirileri ve uyarlamaları :1801 – Euripides: Iphigenie Auris’te Euripides sahneleri (Scenen aus den Phönizierinnen)1801 – William Shakespeare: Macbeth Turandot (Carlo Gozzi‘den sonra)1803 – Amca Rolünde Yeğen (Komedi/ Louis Benoît Picard‘den sonra) Der Parasit oder Die Kunst, sein Glück zu machen1805 – Jean Racine: Phèdre1785 – Denis Diderot: Jacques le fataliste et son maître (Bazı kısımları “Dişil İntikamın Tuhaf Bir Örneği” başlığı altında çevrildi.) Yayınlanan dergileri :– Wirtembergisches Repertorium– Thalia1795 – Die Horen1796 – Musenalmanach.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.