Eleştirmen müellif Hüseyin Movit vefat etti
Ömrünü Türkçeye adamış bir gönül insanı olarak tanınan, basındaki Türkçe yanlışlarını tespit ederek paylaşan Movit’in, yarın Balat’taki Ferruh Kethüda Mescidi’nde kılınacak cenaze namazının akabinde Eyüpsultan Mezarlığı’na defnedileceği öğrenildi.
Edebiyatçı muharrir Mehmet Nuri Yardım, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Movit’in “Türkçe’nin ulusal muhafızı” ve ömrünü Türkçeye adamış bir gönül insanı olduğunu söylemiş oldu.
Movit’in, asıl mesleği lokantacılık bulunmasına karşın istekli olarak Türkçeye sahip çıkmış bir irfan adamı olduğunu belirten Yardım, “Türkçe yanlışlarını görür görmez bunları kesinlikle bir yere not eder ve muhatabına bunu söylerdi. Türk basınındaki, televizyonlardaki, radyolardaki muharrirleri ve sunucuları takip eder, yaptıkları yanlışları tespit eder, bunları da makul bir biçimde onlara bildirirdi. Okuma, diksiyon, yazı yazarken yapılan yanılgılar… Bütün bunlarda kendisini eksiksiz bir biçimde yetiştirmişti.” dedi.
Yardım, Yeni Dünya Vakfında evvelki sene gerçekleşen “Babıali Enderun Sohbetleri”ne usta müellifin konuk olduğunu lisana getirerek, şu biçimde devam etti:
“Orada da bütün emelini anlatmıştı. ‘Benim bütün isteğim Türkçeye hürmet duyulması, Türkçeye sahip çıkılması, lisanımızın en uygun biçimde kullanılması.’ demişti. Türkçeye ömrünü adamış bir insandı ve bütün bunları istekli yapıyordu. Yani rastgele bir bakılırsavi yok ancak ‘Türkçe benim lisanım, benim dilim, öz dilim. Öyleyse ona sahip çıkmalıyım, yanlış kullanılmasın’ diyordu. Yapıtları daha hayli okunmalı, tespitleri dikkate alınmalı. Türk basınının ve Türkçe’nin büyük bir kaybıdır.”
Movit’in yapıtlarının bir daha basılması ve anısının yaşatılması gerektiğini tabir eden Yardım, unutulmaması için yaşadığı semt Balat’ta bir cadde, sokak yahut kültür merkezine isminin verilebileceğini söylemiş oldu.
Yardım, Movit’in 1990’da 2 arkadaşıyla Türkçe Gönüllüleri-Dil İzleme Grubu’nu kurduğunu, basılı gazete, mecmua ve kitaplarda lisan yanılgılarını tespit ederek, yaklaşık 5 bin bireye yanlışlarını bildirdiğini anlattı.
Muharririn 2 binden çok lisan ve genel kültür yazısı ile binlerce Twitter bildirisi bulunduğuna dikkati çeken Yardım, Movit’in bu mevzuda geniş bir arşivi olduğunu da kelamlarına ekledi.
“Türkçe’nin jandarmasıydı”
Araştırmacı müellif Mehmet Kamil Berse ise hayli sevdiği bir ağabeyini kaybettiğini söylemiş oldu.
Berse, Movit’in Türkçenin jandarması ve insanlık timsali olduğuna değinerek, “İlerlemiş yaşına karşın Türkçe için hala bütün vaktini ve vaktini harcayan değerli bir kişiydi. Allah rahmet eylesin.” diye konuştu.
Movit’in, Türkçe konusunda birfazlaca kuruma ihtarlarda bulunarak öncülük ettiğini, bu fedakarlığının unutulmayacağını söz eden Berse, “Çalışmalarını uzun müddettir takip ediyorum. Kimi konularda benimle istişare ederdi. Bilhassa Osmanlıca ve Arapça sözler konusunda yanlışa düşmemek için kesinlikle benimle temasa geçer ve istişarede bulunurdu. Değerli bir entelektüelimizdi bizim. Yani İstanbul’da hayatış İstanbul’un kıymetli bir entelektüeliydi.” değerlendirmesini yaptı.
Berse, Movit’in geçmişten kalan bir hafıza olduğunu, Kent ve Kültür mecmuasında bir müddetdir evvelden tanıdığı bireyleri ve sanatkarları kaleme alarak onların kimi anılarının unutulmamasını sağladığını, ona bu mevzuda dayanak verdiklerini bildirdi.
Hüseyin Movit kimdir?
İstanbul’da 9 Ocak 1940’da dünyaya gelen Movit, babasının hastalığı sebebiyle eğitimine orta vererek 1963’te ticaret hayatına atıldı. Ortağı olduğu Hacı Salih Lokantası’ndan ayrılarak Balat Ayan Caddesi’nde bir iş yeri açıp, Almanya, Danimarka ve İngiltere’ye türlü besin unsurları ihraç etti. Movit, Gönen’de salça fabrikası, Çatalca’da konserve fabrikası işletmeciliği yaptı.
Emekli olduğu 1990 daha sonrasında tüm gücünü Türkçeye ayırarak televizyon, radyo, gazete, mecmua ve ders kitaplarındaki yanlışları saptayıp telefon, mektup ve faksla ihtarlarda bulunan Movit, 2 arkadaşıyla Türkçe Gönüllüleri-Dil İzleme Grubu’nu kurdu. Bugüne kadar 2 binden çok lisan ve genel kültür temalı makale kaleme alan Movit, tespit ettiği 20 binin üstündeki yanlışı köşesine taşıdı.
Toplumsal medya hesaplarında paylaştığı binlerce iletiyle Türkçe konusunda geniş bir arşiv oluşturan muharrir, yüzlerce radyo ve televizyon programına katıldı. Movit, 500’den çok kitabı tashih ederek, yayına hazırlarken Balat-Fener Güzelleştirme ve Kültür Derneğinin kurucu başkanlığını da yaptı.
“Konuşamadığımız Türkçe ve …”, “Suçlular Aramızda/Medyacının El Kitabı”, “Türkçeyi Hakikat Kullanalım”, “Yetişkinler İçin Türkçenin Doğrusu ve..” üzere yapıtları bulunan Movit’in okuyucuyla buluşmayı bekleyen “Balat-Meşhur/Balat-ı Meşru”, “Yamuk Türkçe Öğrenenler İçin”, “İntihalciler Kralı/Tek Söz Katmadan Yedi Kitap Nasıl Yazılır?”, “Türkçesi Varken”, “Gazetecinin/Televizyoncunun/Radyocunun El Kitabı” ve “Ayıptır Söylemesi” isimli çalışmaları da bulunuyor.
KAYNAK: AA
Ömrünü Türkçeye adamış bir gönül insanı olarak tanınan, basındaki Türkçe yanlışlarını tespit ederek paylaşan Movit’in, yarın Balat’taki Ferruh Kethüda Mescidi’nde kılınacak cenaze namazının akabinde Eyüpsultan Mezarlığı’na defnedileceği öğrenildi.
Edebiyatçı muharrir Mehmet Nuri Yardım, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Movit’in “Türkçe’nin ulusal muhafızı” ve ömrünü Türkçeye adamış bir gönül insanı olduğunu söylemiş oldu.
Movit’in, asıl mesleği lokantacılık bulunmasına karşın istekli olarak Türkçeye sahip çıkmış bir irfan adamı olduğunu belirten Yardım, “Türkçe yanlışlarını görür görmez bunları kesinlikle bir yere not eder ve muhatabına bunu söylerdi. Türk basınındaki, televizyonlardaki, radyolardaki muharrirleri ve sunucuları takip eder, yaptıkları yanlışları tespit eder, bunları da makul bir biçimde onlara bildirirdi. Okuma, diksiyon, yazı yazarken yapılan yanılgılar… Bütün bunlarda kendisini eksiksiz bir biçimde yetiştirmişti.” dedi.
Yardım, Yeni Dünya Vakfında evvelki sene gerçekleşen “Babıali Enderun Sohbetleri”ne usta müellifin konuk olduğunu lisana getirerek, şu biçimde devam etti:
“Orada da bütün emelini anlatmıştı. ‘Benim bütün isteğim Türkçeye hürmet duyulması, Türkçeye sahip çıkılması, lisanımızın en uygun biçimde kullanılması.’ demişti. Türkçeye ömrünü adamış bir insandı ve bütün bunları istekli yapıyordu. Yani rastgele bir bakılırsavi yok ancak ‘Türkçe benim lisanım, benim dilim, öz dilim. Öyleyse ona sahip çıkmalıyım, yanlış kullanılmasın’ diyordu. Yapıtları daha hayli okunmalı, tespitleri dikkate alınmalı. Türk basınının ve Türkçe’nin büyük bir kaybıdır.”
Movit’in yapıtlarının bir daha basılması ve anısının yaşatılması gerektiğini tabir eden Yardım, unutulmaması için yaşadığı semt Balat’ta bir cadde, sokak yahut kültür merkezine isminin verilebileceğini söylemiş oldu.
Yardım, Movit’in 1990’da 2 arkadaşıyla Türkçe Gönüllüleri-Dil İzleme Grubu’nu kurduğunu, basılı gazete, mecmua ve kitaplarda lisan yanılgılarını tespit ederek, yaklaşık 5 bin bireye yanlışlarını bildirdiğini anlattı.
Muharririn 2 binden çok lisan ve genel kültür yazısı ile binlerce Twitter bildirisi bulunduğuna dikkati çeken Yardım, Movit’in bu mevzuda geniş bir arşivi olduğunu da kelamlarına ekledi.
“Türkçe’nin jandarmasıydı”
Araştırmacı müellif Mehmet Kamil Berse ise hayli sevdiği bir ağabeyini kaybettiğini söylemiş oldu.
Berse, Movit’in Türkçenin jandarması ve insanlık timsali olduğuna değinerek, “İlerlemiş yaşına karşın Türkçe için hala bütün vaktini ve vaktini harcayan değerli bir kişiydi. Allah rahmet eylesin.” diye konuştu.
Movit’in, Türkçe konusunda birfazlaca kuruma ihtarlarda bulunarak öncülük ettiğini, bu fedakarlığının unutulmayacağını söz eden Berse, “Çalışmalarını uzun müddettir takip ediyorum. Kimi konularda benimle istişare ederdi. Bilhassa Osmanlıca ve Arapça sözler konusunda yanlışa düşmemek için kesinlikle benimle temasa geçer ve istişarede bulunurdu. Değerli bir entelektüelimizdi bizim. Yani İstanbul’da hayatış İstanbul’un kıymetli bir entelektüeliydi.” değerlendirmesini yaptı.
Berse, Movit’in geçmişten kalan bir hafıza olduğunu, Kent ve Kültür mecmuasında bir müddetdir evvelden tanıdığı bireyleri ve sanatkarları kaleme alarak onların kimi anılarının unutulmamasını sağladığını, ona bu mevzuda dayanak verdiklerini bildirdi.
Hüseyin Movit kimdir?
İstanbul’da 9 Ocak 1940’da dünyaya gelen Movit, babasının hastalığı sebebiyle eğitimine orta vererek 1963’te ticaret hayatına atıldı. Ortağı olduğu Hacı Salih Lokantası’ndan ayrılarak Balat Ayan Caddesi’nde bir iş yeri açıp, Almanya, Danimarka ve İngiltere’ye türlü besin unsurları ihraç etti. Movit, Gönen’de salça fabrikası, Çatalca’da konserve fabrikası işletmeciliği yaptı.
Emekli olduğu 1990 daha sonrasında tüm gücünü Türkçeye ayırarak televizyon, radyo, gazete, mecmua ve ders kitaplarındaki yanlışları saptayıp telefon, mektup ve faksla ihtarlarda bulunan Movit, 2 arkadaşıyla Türkçe Gönüllüleri-Dil İzleme Grubu’nu kurdu. Bugüne kadar 2 binden çok lisan ve genel kültür temalı makale kaleme alan Movit, tespit ettiği 20 binin üstündeki yanlışı köşesine taşıdı.
Toplumsal medya hesaplarında paylaştığı binlerce iletiyle Türkçe konusunda geniş bir arşiv oluşturan muharrir, yüzlerce radyo ve televizyon programına katıldı. Movit, 500’den çok kitabı tashih ederek, yayına hazırlarken Balat-Fener Güzelleştirme ve Kültür Derneğinin kurucu başkanlığını da yaptı.
“Konuşamadığımız Türkçe ve …”, “Suçlular Aramızda/Medyacının El Kitabı”, “Türkçeyi Hakikat Kullanalım”, “Yetişkinler İçin Türkçenin Doğrusu ve..” üzere yapıtları bulunan Movit’in okuyucuyla buluşmayı bekleyen “Balat-Meşhur/Balat-ı Meşru”, “Yamuk Türkçe Öğrenenler İçin”, “İntihalciler Kralı/Tek Söz Katmadan Yedi Kitap Nasıl Yazılır?”, “Türkçesi Varken”, “Gazetecinin/Televizyoncunun/Radyocunun El Kitabı” ve “Ayıptır Söylemesi” isimli çalışmaları da bulunuyor.
KAYNAK: AA