Diyanet bu yıl fetva almak için iletilen 836 bin soruyu yanıtladı
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Konseyi Lideri Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı, şuranın çalışma tarzlarını, konseye iletilen sorulara ait bilgileri ve fetva verme süreçlerini AA muhabirine anlattı.
İslam’ın, toplumsal olarak varoluş süreçlerinin oluşumunda Türk milletinin “hücrelerine kadar” etkisinin bulunduğunu tabir eden Haçkalı, bunun, halkın kendilerine ağır biçimde soru sormasında tesirli olduğunu belirtti.
Fetvanın, bireylerin gereksinimine nazaran verilen şahsi bir yanıt olduğunu söz eden Haçkalı, halktan gelen soruların, fetvaya gereksinim duyulan ve fetva konusunda eksiklere ya da tamamlanması gereken konulara işaret ettiğini, bunun da konsey için yol gösterici olduğunu söylemiş oldu.
“TÜRKİYE DIŞINDAN DA GELEN SORULARI CEVAPLIYORUZ”
Fetva çizgisinde vilayetlerdeki vaizlerin nazaranv yaptığını ve uzmanların sorulara karşılık verdiğini bildiren Haçkalı, “2022 yılı içerisinde Alo 190 Fetva Sınırı üzerinden bizlere yaklaşık 800 bin soru sorulmuş. İnternet üzerinden sorulan yaklaşık 36 bin soruya da karşılık vermişiz.” dedi.
Türkiye’nin yanı sıra Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşlarından da fazlaca sayıda soru geldiğini belirten Haçkalı, bunun yanında Güney Afrika’dan Kazakistan’a dünyanın pek hayli yerindeki fetva kurumlarından da soru aldıklarını bildirdi.
Fetva hazırlama süreçlerinde kimi vakit tıbbi kimi vakit iktisadi bilgilere, kimi vakit de ilahiyat fakültelerinin deneyimlerine muhtaçlık duyduklarını, TÜBİTAK, üniversiteler ve öteki resmi kurumlarla da çalıştıklarını aktaran Haçkalı, “Fetva hazırlama sürecinde şayet bu türlü ilmi toplantılara muhtaçlığımız var ise, paydaşlarımızla birlikte bu toplantıları yapıyoruz. O ilmi toplantılardan elde ettiğimiz bilgiler üzerine şimdiki problemlere fetva ve karşılıklar üretiyoruz.” diye konuştu.
Haçkalı, bu çalışmaların hem halk tıpkı vakitte sivil toplum kuruluşları ve resmi kurumlar nezdinde konseye duyulan itimat ve dayanağın göstergesi olduğunu kaydetti.
“ÜYELER ÖNEMLİ BİR SEÇME VE ELEME SÜRECİNDEN GEÇİYOR”
Kurulda misyon yapan 16 üyenin “ciddi bir seçme ve eleme sürecinden” geçtiğini söz eden Haçkalı, heyet üyeliği için iki ön seçim yapıldığını, yaklaşık 200 kişilik bir seçme-eleme kümesinin adaylar içinden 24 kişiyi seçtiğini, bu bireylerden 12’sinin atanmak üzere Cumhurbaşkanı’na teklif edildiğini anlattı.
Diğer 4 üyenin de ilahiyat fakültelerindeki deneyimli hocalardan atanmak üzere teklif edildiğini aktaran Haçkalı, “Diyanet İşleri Başkanlığımızın hizmet alanlarında senelerca çalışmış, deneyim kazanmış; vakit zaman vilayet müftülerimiz lakin sıklıkla da heyetimizin içerisinde yıllarını geçirmiş uzmanlarımız içinden hayli deneyimli hocalarımız ve ilahiyat fakültelerimizde de ehliyet ve liyakat sahibi hocalarımız buraya geliyor.” tabirlerini kullandı.
Kurulun çalışma yordamlarına ait bilgi veren Haçkalı, fetvayı, “niçin gereksinim duyulduğu” noktasından başlayarak hazırlayıp yazdıklarını belirtti. Haçkalı, bu süreçte fetvanın kanıtları, münasebetleri ve dünya genelindeki fetva meclislerinin husus hakkındaki görüşlerinin bir ortaya getirilerek karar alındığı bilgisini paylaştı.
Haçkalı, “Kurulumuz, çalışmalarında Kur’an ve sünneti temel alır. Tarihi deneyimimizi, İslami ilimleri, Müslümanların Peygamberimizden bugüne taşıdığı temel ve ortak kabulleri dikkate alır. Verilen fetva ve kararlarda milletimizin birlik ve birlikteliğini, kardeşliğimizi son derece dikkate alır. Verdiği kararlarda da rastgele bir dini, sivil, resmi yapılanma ya da rastgele bir otorite, merciye bağlı değildir. Bunlardan etkilenmez, bağımsız olarak çalışır, özerk bir yapıya sahiptir.” biçiminde konuştu.
“FETVALARIMIZ BAĞLAMINDAN KOPARTILARAK ÇARPITILIYOR”
Verdikleri fetvaların vakit zaman ortasından birtakım cümlelerin cımbızlanarak çarpıtıldığını söz eden Haçkalı, şu biçimde devam etti:
“Bu sıklıkla aşikâr bir vakit evvel, muhakkak bir bağlam ve ortamda verilmiş fetvanın bağlamından koparılarak günümüze taşınması biçiminde oluyor. Bağlamından kopartıldığında da direkt yanlış anlaşılmaya yol açacak şeyler oluyor. İslami literatürün kendine ilişkin bir lisanı ve üslubu var. Oradaki kavramlar ile gündelik lisanda kullandığımız kavramlar birbirine benzese de birebir manası tabir etmiyor. Fetvalarımızla ilgili çarpıtmalarla karşılaştığımızda biz gereken açıklamayı yapıyoruz ancak kurumsal olarak davrandığımızdan rastgele bir sivil toplum kuruluşunu, kişiyi, kümesi, dini cemaati ya da siyasi bir teşekkülü muhatap almıyoruz. Açıklamalarımızı direkt ve her vakit halkımıza yaparız. Halkımızın gereksinimini dikkate alarak açıklamalarımıza yer veririz.”
Kurulun fetva vermek haricinde yürüttüğü nazaranvlere de değinen Haçkalı, sahih dini bilginin topluma ulaştırılması konusunda projeler geliştirdiklerini, din istismarına yönelik çalışmalara da tartı verdiklerini ve takvim hazırlama süreçlerini yürüttüklerini kelamlarına ekledi.
KAYNAK: AA
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Konseyi Lideri Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı, şuranın çalışma tarzlarını, konseye iletilen sorulara ait bilgileri ve fetva verme süreçlerini AA muhabirine anlattı.
İslam’ın, toplumsal olarak varoluş süreçlerinin oluşumunda Türk milletinin “hücrelerine kadar” etkisinin bulunduğunu tabir eden Haçkalı, bunun, halkın kendilerine ağır biçimde soru sormasında tesirli olduğunu belirtti.
Fetvanın, bireylerin gereksinimine nazaran verilen şahsi bir yanıt olduğunu söz eden Haçkalı, halktan gelen soruların, fetvaya gereksinim duyulan ve fetva konusunda eksiklere ya da tamamlanması gereken konulara işaret ettiğini, bunun da konsey için yol gösterici olduğunu söylemiş oldu.
“TÜRKİYE DIŞINDAN DA GELEN SORULARI CEVAPLIYORUZ”
Fetva çizgisinde vilayetlerdeki vaizlerin nazaranv yaptığını ve uzmanların sorulara karşılık verdiğini bildiren Haçkalı, “2022 yılı içerisinde Alo 190 Fetva Sınırı üzerinden bizlere yaklaşık 800 bin soru sorulmuş. İnternet üzerinden sorulan yaklaşık 36 bin soruya da karşılık vermişiz.” dedi.
Türkiye’nin yanı sıra Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşlarından da fazlaca sayıda soru geldiğini belirten Haçkalı, bunun yanında Güney Afrika’dan Kazakistan’a dünyanın pek hayli yerindeki fetva kurumlarından da soru aldıklarını bildirdi.
Fetva hazırlama süreçlerinde kimi vakit tıbbi kimi vakit iktisadi bilgilere, kimi vakit de ilahiyat fakültelerinin deneyimlerine muhtaçlık duyduklarını, TÜBİTAK, üniversiteler ve öteki resmi kurumlarla da çalıştıklarını aktaran Haçkalı, “Fetva hazırlama sürecinde şayet bu türlü ilmi toplantılara muhtaçlığımız var ise, paydaşlarımızla birlikte bu toplantıları yapıyoruz. O ilmi toplantılardan elde ettiğimiz bilgiler üzerine şimdiki problemlere fetva ve karşılıklar üretiyoruz.” diye konuştu.
Haçkalı, bu çalışmaların hem halk tıpkı vakitte sivil toplum kuruluşları ve resmi kurumlar nezdinde konseye duyulan itimat ve dayanağın göstergesi olduğunu kaydetti.
“ÜYELER ÖNEMLİ BİR SEÇME VE ELEME SÜRECİNDEN GEÇİYOR”
Kurulda misyon yapan 16 üyenin “ciddi bir seçme ve eleme sürecinden” geçtiğini söz eden Haçkalı, heyet üyeliği için iki ön seçim yapıldığını, yaklaşık 200 kişilik bir seçme-eleme kümesinin adaylar içinden 24 kişiyi seçtiğini, bu bireylerden 12’sinin atanmak üzere Cumhurbaşkanı’na teklif edildiğini anlattı.
Diğer 4 üyenin de ilahiyat fakültelerindeki deneyimli hocalardan atanmak üzere teklif edildiğini aktaran Haçkalı, “Diyanet İşleri Başkanlığımızın hizmet alanlarında senelerca çalışmış, deneyim kazanmış; vakit zaman vilayet müftülerimiz lakin sıklıkla da heyetimizin içerisinde yıllarını geçirmiş uzmanlarımız içinden hayli deneyimli hocalarımız ve ilahiyat fakültelerimizde de ehliyet ve liyakat sahibi hocalarımız buraya geliyor.” tabirlerini kullandı.
Kurulun çalışma yordamlarına ait bilgi veren Haçkalı, fetvayı, “niçin gereksinim duyulduğu” noktasından başlayarak hazırlayıp yazdıklarını belirtti. Haçkalı, bu süreçte fetvanın kanıtları, münasebetleri ve dünya genelindeki fetva meclislerinin husus hakkındaki görüşlerinin bir ortaya getirilerek karar alındığı bilgisini paylaştı.
Haçkalı, “Kurulumuz, çalışmalarında Kur’an ve sünneti temel alır. Tarihi deneyimimizi, İslami ilimleri, Müslümanların Peygamberimizden bugüne taşıdığı temel ve ortak kabulleri dikkate alır. Verilen fetva ve kararlarda milletimizin birlik ve birlikteliğini, kardeşliğimizi son derece dikkate alır. Verdiği kararlarda da rastgele bir dini, sivil, resmi yapılanma ya da rastgele bir otorite, merciye bağlı değildir. Bunlardan etkilenmez, bağımsız olarak çalışır, özerk bir yapıya sahiptir.” biçiminde konuştu.
“FETVALARIMIZ BAĞLAMINDAN KOPARTILARAK ÇARPITILIYOR”
Verdikleri fetvaların vakit zaman ortasından birtakım cümlelerin cımbızlanarak çarpıtıldığını söz eden Haçkalı, şu biçimde devam etti:
“Bu sıklıkla aşikâr bir vakit evvel, muhakkak bir bağlam ve ortamda verilmiş fetvanın bağlamından koparılarak günümüze taşınması biçiminde oluyor. Bağlamından kopartıldığında da direkt yanlış anlaşılmaya yol açacak şeyler oluyor. İslami literatürün kendine ilişkin bir lisanı ve üslubu var. Oradaki kavramlar ile gündelik lisanda kullandığımız kavramlar birbirine benzese de birebir manası tabir etmiyor. Fetvalarımızla ilgili çarpıtmalarla karşılaştığımızda biz gereken açıklamayı yapıyoruz ancak kurumsal olarak davrandığımızdan rastgele bir sivil toplum kuruluşunu, kişiyi, kümesi, dini cemaati ya da siyasi bir teşekkülü muhatap almıyoruz. Açıklamalarımızı direkt ve her vakit halkımıza yaparız. Halkımızın gereksinimini dikkate alarak açıklamalarımıza yer veririz.”
Kurulun fetva vermek haricinde yürüttüğü nazaranvlere de değinen Haçkalı, sahih dini bilginin topluma ulaştırılması konusunda projeler geliştirdiklerini, din istismarına yönelik çalışmalara da tartı verdiklerini ve takvim hazırlama süreçlerini yürüttüklerini kelamlarına ekledi.
KAYNAK: AA