Covid-19’un ülkemizde faaliyet gösteren şirketler üzerinde bir çok olumsuz etkileri olmuştur ve olmaya da devam etmektedir. Bu olumsuz etkilerinden biri de sermaye şirketlerine getirilen kar dağıtımı kısıtlamasıdır. Bilindiği üzere hükümetimiz özellikle Covid-19’un ekonomik hayatımıza vermiş olduğu zararları azaltmak veya engellemek amacıyla 17 Nisan 2020 tarihinde Resmi Gazete’de 7244 Sayılı “Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik Ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’nu”yayımlamıştır. Bu kanunda, işçi ve diğer alacaklıların şirketlerden olan alacaklarını güvence altına almak, genel olarak sermaye şirketlerinin; öz kaynaklarının korunmasını sağlamak, nakit sıkıntısı içine girmelerini önlemek, kaynaklarının nakit kâr dağıtımı yoluyla azaltımına engel olmak gibi bu olağan üstü dönemde şirketleri korumak amacıyla düzenlemelere de yer verilmiştir. İlgili Kanunun 12. Maddesi ile 13.01.2011 tarihli ve 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na aşağıdaki geçici bir madde eklenmiştir. Kar dağıtımına getirilen kısıtlama ile ilgili olan bu madde aşağıdaki şekildedir; “GEÇİCİ MADDE 13 – (1) Sermaye şirketlerinde, 30/9/2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem kârının yalnızca yüzde yirmi beşine kadarının dağıtımına karar verilebilir, geçmiş yıl kârları ve serbest yedek akçeler dağıtıma konu edilemez, genel kurulca yönetim kuruluna kâr payı avansı dağıtımı yetkisi verilemez. Devlet, il özel idaresi, belediye, köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait fonların, doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olduğu şirketler hakkında bu fıkra hükmü uygulanmaz. Bu fıkrada belirtilen süreyi üç ay uzatmaya ve kısaltmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.(2) Genel kurulca 2019 yılı hesap dönemine ilişkin kâr payı dağıtımı kararı alınmış ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapılmamışsa veya kısmi ödeme yapılmışsa, 2019 yılı net dönem kârının yüzde yirmi beşini aşan kısma ilişkin ödemeler birinci fıkrada belirtilen sürenin sonuna kadar ertelenir.(3) Bu maddenin kapsamına giren sermaye şirketlerine ilişkin istisnalar ile uygulamaya dair usul ve esasları belirlemeye, Hazine ve Maliye Bakanlığının görüşünü almak suretiyle Ticaret Bakanlığı yetkilidir.” Bu düzenleme ne anlama geliyor?1- Sermaye şirketlerimiz, 2019 yılı hesap dönemine ilişkin olarak 2020 yılı içinde yapacakları genel kurul toplantılarında eğer nakit kar payı dağıtımı kararı almak isterler ise;geçmiş yıl karlarını(örneğin 2018, 2017, 2016 yıllarından devredilen karları) ve serbest yedek akçelerini nakit kar payı dağıtımında dikkate alamayacaklardır. Yani şirketlerimiz “54 Kar Yedekleri ve 57 Geçmiş Yıl Karları” hesap gruplarında izledikleri tutarları asla kar dağıtımında kullanamayacaklardır. Kar dağıtımında ise sadece 2019 yılında elde ettikleri dönem net karlarını kullanabileceklerdir. 2- Kanunun yayımlandığı tarihten önce sermaye şirketleri genel kurullarını yapmışlar ve 2019 yılı hesap dönemine ilişkin kâr payı dağıtımı kararı alınmışlar, ancak henüz pay sahiplerine ödeme yapmamışlar veya kısmi ödeme yapılmışlar ise 2019 yılı dönem net kârının yüzde yirmi beşini aşan kısma ilişkin ödemeleri, 30 Eylül 2020 tarihine kadar yapamayacaklar yani erteleyeceklerdir. 3- Sermaye şirketlerimiz,2019 yılı faaliyet döneminde el ettikleri dönem net karlarının en fazla % 25’ini kar dağıtımında kullanabileceklerdir. Örneğin, şirketiniz 2019 yılında 500.000 TL dönem net karı elde etmiş ise bu tutarın sadece 125.000 TL’sini(500.000 TL x 0.25) ortaklarınıza dağıtabileceksiniz. Bununla birlikte genel kurulunuzda dönem net karın %60’ını yani 300.000 TL tutarında (500.000 TL x 0.50) bir karı dağıtmaya karar vermiş iseniz, bu tutarın sadece 125.000 TL’sini ortaklarınıza ödeyebileceksiniz. Geri kalan tutarı da ortaklarınıza eğer Cumhurbaşkanı tarafından yeni bir süre düzenlenmesi yapılmaz ise 30 Eylül 2020 tarihinden sonra ödeyebileceksiniz. Çünkü, kanunda bu süreyi üç ay uzatmaya ve kısaltmaya Cumhurbaşkanı yetkili kılınmıştır. 4- Sermaye şirketlerimiz, 2020 yılında yapacakları genel kurullarında yönetim kurullarına kar payı avansı dağıtımı yetkisi veremeyeceklerdir. 5- Devlet, il özel idaresi, belediye, köy ile diğer kamu tüzel kişilerinin ve sermayesinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait fonların, doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin yüzde ellisinden fazlasına sahip olduğu şirketler bu düzenlemenin dışında tutulmuştur. Ayrıca, bu düzenlemeyle beraber kar dağıtımı üzerinden alınan vergi kesintisi (%15 oranında) tutarı da azalacaktır. Bu durum şirketlerimizin lehine olabilirken, fakat, hazinemiz ise aynı tutarda vergi gelirlerinden yoksun kalacaktır. Tabiki önemli olan, şirketlerimizin sürekliliğini sağlamaktır.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.
ircfrm.net için Yenialanya-com sitesinden alıntı yapılmıştır.