Muhendis
New member
Ne kadar fazlaca bakarsanız, o kadar hayli görürsünüz. Bu kural galaktik ölçekte de değişmiyor. Ünlü Stephan Beşlisi, birinci vakit içinderda 1877’de keşfedilen ve hayranlık uyandırmaya devam eden bir gökada kümesidir. Bu küme Webb teleskobunun bilim misyonunun birinci amaçlarından bir tanesiydi. Beş yüz metrelik Diyaframlı Global Teleskop olan FAST, bu galaktik yapı hakkında daha fazlasını ortaya çıkardı. Biz de bu yazımızda bu mevzudan bahsediyoruz.
Kaynak: https://www.iflscience.com/largest-at…
Andromeda galaksisinin Samanyolu’ndan ne kadar uzakta olduğu düşünüldüğünde, yapı 2 milyon ışıkyılının üzerinde bir araya yayılıyor.
Ve galaksimizden bahsetmişken, bu son derece düşük yoğunluklu buluta yaklaşık 20 Samanyolu galaksisi yan yana sığabilir. Çin Bilimler Akademisi Ulusal Astronomik Gözlemevlerinden araştırma başkanı XU Cong yaptığı açıklamada, ‘Bu, şimdiye kadar bir galaksi kümesi etrafında bulunan en büyük atomik gaz yapısı’ diyor.
FAST’ın inanılmaz yetenekleri bu yapının gözlemlenebilmesini sağlıyor.
Atomik hidrojen gazı, tüm yıldızların oluşumunun anahtarıdır. Bilhassa birleşim aktiflikleri sırasında galaksilerden pek kolay bir biçimde dışarı atılabilir. Stephan Beşlisi durumunda, birebir anda çarpışan beş gökadadan dördüne bakıyoruz (beşincisi yakında görünüyor). Ana küme, Dünya’dan 290 milyon ışıkyılı uzaklıkta yer almakta.
Galaksilerin temel yapıları kökten değişebilir ve merkezlerde bulunan harika kütleli karadelikler büsbütün denetimden çıkıp galaksi yapılarını bozabilir.
Webb teleskobu, galaksilerin üstün kütleli kara deliklerinden birinin etrafındaki kükürt ve oksijen de dahil olmak üzere biroldukça değişik kimyasalın izini sürmeyi başarmıştı. Bu kimyasalların yanı sıra gaz da dışarı atılıp galaksiler ortası uzaya yayılabilir.
Çin radyo teleskopu, araştırmacıların bu gazın yayılımını birinci defa fark etmelerini sağladı ve yapının her insanın varsayım edebileceğinden çok daha büyük olduğunu gösterdi.
Keşif bununla birlikte diğer bir sürprizi de ortaya çıkardı: Gaz yapısı muhtemelen yaklaşık bir milyar yıldır orada ve bu durum şu anki galaksi evrimi anlayışımıza zıt düşüyor.
Galaksilerin oluşumu hakkında gün geçtikçe daha fazla şey öğreniyoruz.
Bu yapıyı oluşturan düşük yoğunluklu atomik gazın, bu kadar uzun bir vakit ölçeğinde galaksiler ortası ultraviyole art plan tarafınca iyonizasyondan kurtulması beklenmiyor. Galaksi oluşumu ve evriminin karmaşıklığı yavaş yavaş netleşiyor, lakin anlaşılması gereken daha epeyce şey var.
Siz bu bahis hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
Kaynak: https://www.iflscience.com/largest-at…
Andromeda galaksisinin Samanyolu’ndan ne kadar uzakta olduğu düşünüldüğünde, yapı 2 milyon ışıkyılının üzerinde bir araya yayılıyor.
Ve galaksimizden bahsetmişken, bu son derece düşük yoğunluklu buluta yaklaşık 20 Samanyolu galaksisi yan yana sığabilir. Çin Bilimler Akademisi Ulusal Astronomik Gözlemevlerinden araştırma başkanı XU Cong yaptığı açıklamada, ‘Bu, şimdiye kadar bir galaksi kümesi etrafında bulunan en büyük atomik gaz yapısı’ diyor.
FAST’ın inanılmaz yetenekleri bu yapının gözlemlenebilmesini sağlıyor.
Atomik hidrojen gazı, tüm yıldızların oluşumunun anahtarıdır. Bilhassa birleşim aktiflikleri sırasında galaksilerden pek kolay bir biçimde dışarı atılabilir. Stephan Beşlisi durumunda, birebir anda çarpışan beş gökadadan dördüne bakıyoruz (beşincisi yakında görünüyor). Ana küme, Dünya’dan 290 milyon ışıkyılı uzaklıkta yer almakta.
Galaksilerin temel yapıları kökten değişebilir ve merkezlerde bulunan harika kütleli karadelikler büsbütün denetimden çıkıp galaksi yapılarını bozabilir.
Webb teleskobu, galaksilerin üstün kütleli kara deliklerinden birinin etrafındaki kükürt ve oksijen de dahil olmak üzere biroldukça değişik kimyasalın izini sürmeyi başarmıştı. Bu kimyasalların yanı sıra gaz da dışarı atılıp galaksiler ortası uzaya yayılabilir.
Çin radyo teleskopu, araştırmacıların bu gazın yayılımını birinci defa fark etmelerini sağladı ve yapının her insanın varsayım edebileceğinden çok daha büyük olduğunu gösterdi.
Keşif bununla birlikte diğer bir sürprizi de ortaya çıkardı: Gaz yapısı muhtemelen yaklaşık bir milyar yıldır orada ve bu durum şu anki galaksi evrimi anlayışımıza zıt düşüyor.
Galaksilerin oluşumu hakkında gün geçtikçe daha fazla şey öğreniyoruz.
Bu yapıyı oluşturan düşük yoğunluklu atomik gazın, bu kadar uzun bir vakit ölçeğinde galaksiler ortası ultraviyole art plan tarafınca iyonizasyondan kurtulması beklenmiyor. Galaksi oluşumu ve evriminin karmaşıklığı yavaş yavaş netleşiyor, lakin anlaşılması gereken daha epeyce şey var.
Siz bu bahis hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!