Boğazlar Rusya’ya kapatılacak mı? Türkiye’den son dakika Montrö açıklaması
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, resmi temasları çerçevesinde bulunduğu Kazakistan’ın başşehri Işık Sultan’da Ukrayna krizini kıymetlendirdi.
Çavuşoğlu, Rusya’nın ilhakına karşı olduklarını ve bölgede savaş istemediklerini söylemiş oldu. Dışişleri Bakanı, “Türkiye’nin başından beri bu husustaki tavrı net. Biz her ikisiyle de yeterli ilgileri olan bir devlet olarak tansiyonun düşmesi için elimizden gelen sağduyulu çabayı gösterdik. Bir ilhaka ya da savaşa karşıyız, tanımaya karşıyız. Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü destekliyoruz. Biz savaşın tarafı değiliz. Rastgele bir çatışmanın ortasında olacak bir ülke değiliz. İstikrarlı lakin hakkaniyetten yana memleketler arası hukuktan yana ilkesel tavrımızı sürdürmeye devam edeceğiz. Bu askeri harekatın bir an evvel bitmesi için elimizden gelen çabayı göstereceğiz” dedi.
Bakan Çavuşoğlu her insanın merak ettiği bahisleri özetle şu biçimde kıymetlendirdi:
ÇAVUŞOĞLU, BOĞAZLARIN RUSLARA BÜSBÜTÜN KAPATILAMAYACAĞINI SÖYLEDİ
(Ukrayna’nın Türkiye’den Boğazların kapatılması talebi): “Ukrayna resmi bir talepte bulundu. Montrö Antlaşması’nın unsurları çok açık ve net. Bugüne kadar Türkiye Montrö Antlaşması’nı tereddütsüz her seferinde uygulamıştır. Yani Türkiye’nin taraf olmadığı bir savaşta, savaşın tarafı olan ülkelerle ilgili alınabilecek önlemleri var. Boğazlardan savaş gemilerinin geçişini Türkiye durdurabilir. Lakin Montrö Mukavelesi’nde ayrıyeten bir şey var. Burada savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin kendi üslerine dönme talebi olursa, bu biçimde ona müsaade verilmesi gerekiyor. Uzmanlarımız bir kez savaş hali var mı onu çalışıyor. Ukrayna bunu ülkenin tamamını işgal istikametinde bir askeri harekat olarak tanımlıyor. Savaş halini hukuken kabul edersek bu süreç başlayacak. İkincisi, savaş halini kabul edersek, Montrö bağlamında savaş gemilerinin geçişini yasaklayacağız. Ancak yasaklasak da Rusların bu biçimde bir hakkı var. Mukavele yapılırken, Rusya kendisince husus koydurmuş. 19’uncu, 20’nci, 21’inci husus bunları düzenliyor. En sonunda diyor ki, kıyıdaş ülkenin gemisi kendi üssüne dönme talebiyle geçmek isterse buna müsaade verilir.”
“ELİMİZDE OLMAYAN ŞEYLER VAR”
(Rusya nerede durur?): “Biz askeri harekatın çabucak durmasını istiyoruz. Dün bu maksatla Cumhurbaşkanı’mız, Putin ile bir görüşme yaptı. Geçtiğimiz günlerde (Rusya Dışişleri Bakanı ) Sergey Lavrov ile görüştük. (Ukrayna Dışişleri Bakanı ) Dmitro Kuleba ile de görüşmüştük. Onları Antalya’da bir ortaya getirebilir miyiz diye konuşmuştuk. Rusya İkili hususları konuşmak için bir ortaya geliriz. Kuleba artık New York’ta. Biz yardımcısı Emine Hanım ile görüştük. Onlar, sekiz saat ortasında Kiev’e gelebileceklerini söylüyorlar. Biz eforlarımızı sürdüreceğiz lakin her şeyin bizim elimizde olmadığını da başından beri söylüyoruz.”
YAPTIRIM TESİRLER
(Batı’nın Rusya’ya yaptırımlarından Türkiye nasıl etkilenir?): “Her bir yaptırım, herkesi tesirler. Bu kesinlikle. Yaptırımlar kimi vakit birtakım ülkeler için fırsatlar da ortaya çıkarır lakin biz prensip olarak yaptırımların problemleri çözmediğini evvelden beri söylüyoruz. Gözlemlediğimiz de bu. Rusya’ya yönelik yaptırımlara baktığımız vakit daha fazlaca şahıslara yönelik olduğunu görüyoruz. Kimi ekonomik bilhassa finansal yaptırımlar var. Sonuçta yaptırımların bizi ne kadar etkileyeceği yaptırımların ölçüsüne kapsamına bakar. örneğin doğalgazı, petrolü kapsayacak mı? Kesinlikle yalnızca bizi değil, Avrupa’yı da tesirler. Turizmi de kesinlikle tesirler. Bu sürecin ne kadar süreceğine bağlı.”
KAPIMIZ AÇIK
(Kırım Tatar Meclisi Türkiye’den sığınma isterse?): “Bizim Kırım Tatarlarına kapımız her vakit açık. Kırım’ın yasa dışı ilhakını tanımadığımızı her vesileyle söylemiş olduğimiz üzere bu süreçte de ülkemize gelen Kırım Tatarı kardeşlerimize de kucak açtık. Türk soylulara özel bir statü ile vatandaşlık veriyoruz. Kırım Tatarlarını da bu statüye dahil ettik. Ek gelmek isteyen olursa, biz her türlü yardımı yaparız.”
ABD VE BATI’NIN HALİ
“ABD’nin, öbür Batılıların başından beri konuştuğu şey yaptırımlar. Rastgele bir asker göndermeyeceklerini aslına bakarsanız söylemiş olduler. Verdikleri silah, askerî eserler ile ilgili içeriği nedir, ne değildir, o bahiste bir şey söylemek istemem.”
KAYNAK: TÜRKİYE GAZETESİ / AYBİKE SİNAN
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, resmi temasları çerçevesinde bulunduğu Kazakistan’ın başşehri Işık Sultan’da Ukrayna krizini kıymetlendirdi.
Çavuşoğlu, Rusya’nın ilhakına karşı olduklarını ve bölgede savaş istemediklerini söylemiş oldu. Dışişleri Bakanı, “Türkiye’nin başından beri bu husustaki tavrı net. Biz her ikisiyle de yeterli ilgileri olan bir devlet olarak tansiyonun düşmesi için elimizden gelen sağduyulu çabayı gösterdik. Bir ilhaka ya da savaşa karşıyız, tanımaya karşıyız. Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü destekliyoruz. Biz savaşın tarafı değiliz. Rastgele bir çatışmanın ortasında olacak bir ülke değiliz. İstikrarlı lakin hakkaniyetten yana memleketler arası hukuktan yana ilkesel tavrımızı sürdürmeye devam edeceğiz. Bu askeri harekatın bir an evvel bitmesi için elimizden gelen çabayı göstereceğiz” dedi.
Bakan Çavuşoğlu her insanın merak ettiği bahisleri özetle şu biçimde kıymetlendirdi:
ÇAVUŞOĞLU, BOĞAZLARIN RUSLARA BÜSBÜTÜN KAPATILAMAYACAĞINI SÖYLEDİ
(Ukrayna’nın Türkiye’den Boğazların kapatılması talebi): “Ukrayna resmi bir talepte bulundu. Montrö Antlaşması’nın unsurları çok açık ve net. Bugüne kadar Türkiye Montrö Antlaşması’nı tereddütsüz her seferinde uygulamıştır. Yani Türkiye’nin taraf olmadığı bir savaşta, savaşın tarafı olan ülkelerle ilgili alınabilecek önlemleri var. Boğazlardan savaş gemilerinin geçişini Türkiye durdurabilir. Lakin Montrö Mukavelesi’nde ayrıyeten bir şey var. Burada savaşın tarafı olan ülkelerin gemilerinin kendi üslerine dönme talebi olursa, bu biçimde ona müsaade verilmesi gerekiyor. Uzmanlarımız bir kez savaş hali var mı onu çalışıyor. Ukrayna bunu ülkenin tamamını işgal istikametinde bir askeri harekat olarak tanımlıyor. Savaş halini hukuken kabul edersek bu süreç başlayacak. İkincisi, savaş halini kabul edersek, Montrö bağlamında savaş gemilerinin geçişini yasaklayacağız. Ancak yasaklasak da Rusların bu biçimde bir hakkı var. Mukavele yapılırken, Rusya kendisince husus koydurmuş. 19’uncu, 20’nci, 21’inci husus bunları düzenliyor. En sonunda diyor ki, kıyıdaş ülkenin gemisi kendi üssüne dönme talebiyle geçmek isterse buna müsaade verilir.”
“ELİMİZDE OLMAYAN ŞEYLER VAR”
(Rusya nerede durur?): “Biz askeri harekatın çabucak durmasını istiyoruz. Dün bu maksatla Cumhurbaşkanı’mız, Putin ile bir görüşme yaptı. Geçtiğimiz günlerde (Rusya Dışişleri Bakanı ) Sergey Lavrov ile görüştük. (Ukrayna Dışişleri Bakanı ) Dmitro Kuleba ile de görüşmüştük. Onları Antalya’da bir ortaya getirebilir miyiz diye konuşmuştuk. Rusya İkili hususları konuşmak için bir ortaya geliriz. Kuleba artık New York’ta. Biz yardımcısı Emine Hanım ile görüştük. Onlar, sekiz saat ortasında Kiev’e gelebileceklerini söylüyorlar. Biz eforlarımızı sürdüreceğiz lakin her şeyin bizim elimizde olmadığını da başından beri söylüyoruz.”
YAPTIRIM TESİRLER
(Batı’nın Rusya’ya yaptırımlarından Türkiye nasıl etkilenir?): “Her bir yaptırım, herkesi tesirler. Bu kesinlikle. Yaptırımlar kimi vakit birtakım ülkeler için fırsatlar da ortaya çıkarır lakin biz prensip olarak yaptırımların problemleri çözmediğini evvelden beri söylüyoruz. Gözlemlediğimiz de bu. Rusya’ya yönelik yaptırımlara baktığımız vakit daha fazlaca şahıslara yönelik olduğunu görüyoruz. Kimi ekonomik bilhassa finansal yaptırımlar var. Sonuçta yaptırımların bizi ne kadar etkileyeceği yaptırımların ölçüsüne kapsamına bakar. örneğin doğalgazı, petrolü kapsayacak mı? Kesinlikle yalnızca bizi değil, Avrupa’yı da tesirler. Turizmi de kesinlikle tesirler. Bu sürecin ne kadar süreceğine bağlı.”
KAPIMIZ AÇIK
(Kırım Tatar Meclisi Türkiye’den sığınma isterse?): “Bizim Kırım Tatarlarına kapımız her vakit açık. Kırım’ın yasa dışı ilhakını tanımadığımızı her vesileyle söylemiş olduğimiz üzere bu süreçte de ülkemize gelen Kırım Tatarı kardeşlerimize de kucak açtık. Türk soylulara özel bir statü ile vatandaşlık veriyoruz. Kırım Tatarlarını da bu statüye dahil ettik. Ek gelmek isteyen olursa, biz her türlü yardımı yaparız.”
ABD VE BATI’NIN HALİ
“ABD’nin, öbür Batılıların başından beri konuştuğu şey yaptırımlar. Rastgele bir asker göndermeyeceklerini aslına bakarsanız söylemiş olduler. Verdikleri silah, askerî eserler ile ilgili içeriği nedir, ne değildir, o bahiste bir şey söylemek istemem.”
KAYNAK: TÜRKİYE GAZETESİ / AYBİKE SİNAN