Bilim Şurası Üyesi Kaya’dan ilaç uyarısı
Kaya, Türkiye’de 65 yaş üstü ve risk kümesi hastalara dağıtımına başlanan molnupiravir etken unsurlu ilacın, hastaneye yatış ve ağır hastalığı önlemede tesirli olduğunu belirtti. İlacın semptomların görüldüğü birinci 4-5 gün ortasında başlanırsa tesirli olduğu vurgulayan Kaya, “Özellikle risk kümesindekilerin vaktinde test yaptırıp PCR olumluluğu görülürse çabucak ilaca başlaması fazlaca kıymetli. Şimdiye dek hastalarımızda değerli bir yan tesirle de karşılaşmadık” dedi.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Ağır Bakım Uzmanı ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Akın Kaya, Akciğer Sıhhati ve Ağır Bakım Derneği’nin (ASYOD) 16-19 Mart tarihleri içinde Antalya’da gerçekleştirdiği Ulusal Akciğer Sıhhati Kongresi’nde Demirören Haber Ajansı’na kıymetli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Kaya, Kovid-19’un artık ağır bir akciğer hastalığı olmaktan çıkıp bilhassa Omicron varyantıyla birlikte daha hayli üst teneffüs yolu enfeksiyonu formuna dönüştüğünü söylese de aşısızlarda, risk kümesi ve 65 yaş üzeri vatandaşlarda hala ağır tablolara yol açabildiğine işaret etti. Prof. Dr. Kaya, “Kovid’de başlarda epey fazla, viral enfeksiyonlarda görmediğimiz kadar akciğer tutulumu gördük. daha sonrasında anladık ki Kovid-19 akciğerleri epey seviyor, yapısı niçiniyle. daha sonra da teneffüs yetmezliğine ve nihayetinde maalesef vefata gdolayıyordu. Lakin vakit içerisinde, aşıların çıkmış olması, yeni Omicron varyantının daha epeyce üst teneffüs yolu enfeksiyonu bulgularıyla seyretmesiyle birlikte, bizde de hayli hadise görülmesine karşın hastaneye yatma oranları, ağır bakım oranları, hatta Kovid-19 pnömonisi geçirme oranları fazlaca düştü. Fakat bağışıklık yetmezliği ya da altta yatan kronik hastalığı olanlar, ileri yaşlarındakiler, bir de aşısızlarda Omicron bir daha de ölümcül seyredebiliyor” dedi.
“ARTIK TEDAVİDE AKTİFLİĞİ İSPATLANMIŞ BİR İLAÇ VAR”
Şu anda ağır bakımda tedavi edilen ağır hastaların birçoklarının bu kümeden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kaya, “Aşısız ya da hatırlatma dozunu yaptırmayanlar da var. Genelde boğaz ağrısı, burun kaşıntısı, akıntısı üzere, üst teneffüs yolu bulgularıyla seyrediyor ve hasta kısa müddette, 2-3 günde toparlıyorlar. Aşılı olup da hastaneye yatırdıklarımız ise bir daha ileri yaşta ya da altta yatan bir hastalığı olan küme. Kovid-19 başladığında, tedavide kullanabileceğimiz ilaçlarla ilgili elimizde fazlaca az bilgi vardı. Çin’deki dataları biliyorduk, birtakım ilaçların tesirli olabileceğine dair çalışmalar oldu. Rehberler daima güncellendi. Sahiden de hem Türkiye’de, hem dünyada fazlaca dinamik bir müddetç yaşandı. Bir grup ilaçlar kullanıldı, faydalı olacağı düşünüldü. Lakin takiplerde, bilhassa hastaneye yatış, ağır hastalığı ya da mevti önlemede bir yararı olmadığına karar verildi. Lakin günümüzde artık hastaların Kovid pnömonisi olmasının önüne geçebilecek bir seçeneğimiz var” diye konuştu.
“İLAÇ, ERKEN EVREDE BAŞLANIRSA FAYDALI”
Geçen Şubat ayı başında Türkiye’de de bilhassa 65 yaş üstü ve risk kümesindeki Kovid olumlu hastalara fiyatsız dağıtılmaya başlanan “molnupiravir” etken unsurlu ilacın, pandeminin başından beri Kovid’e karşı tesirli olduğu büyük klinik çalışmalarla ortaya konan birinci ilaç olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Kaya ilacın, semptomlar çabucak hemen hafifçeken, Kovid’i konutta geçiren hastalara dağıtıldığını, yatışının önüne geçilmesi olduğunu söylemiş oldu ve ekledi: “Hastanın pnömoni olmasını, ötürüsıyla hastaneye, ağır bakıma yatışını tahminen de Kovid’den mevtini de önleyecek ilaçlarımız var artık. Bunlardan biri de şu an ülkemizde kullanıyor. Molnupiravir ile ilgili, Türkiye’de de datalar takip ediliyor. Ancak tüm dünyada yapılan çalışmalar, üstelik çok yüksek hadise sayılarıyla yapılmış çalışmalarda görüldü ki, bilhassa hastalığın başında, yani birinci 3-5 gün içerisinde kullanılmaya başlandığında faydalı oluyor. Hastanın semptomu olur olmaz (65 yaş üstünde olan ya da kronik hastalığı vs bulunan risk kümesi kişilerde) bu ilaca erken periyotta başlanması gerekiyor. Hastaneye yatınca değil, ağır bakıma yatınca değil. bu biçimde hiç bir yararı yok.”
“BELİRTİSİ OLAN RİSK KÜMESİ HASTALAR ÇABUCAK TEST YAPTIRMALI”
Kendi kliniklerinde de ilacı kullanan hastaları takip ettiklerini anlatan Prof. Dr. Kaya, “Herhangi önemli bir yan tesir görmedik. Lakin hastaneye ya da ağır bakıma yatışı, pnömoniyi önlediğini biliyoruz. Bakanlığımız da ilacı organize etti, bu kümedeki olumlu hastalarımız sistemden bakılırsan tabip arkadaşlarımız da takımları yönlendiriyor, ilaçları bırakıyorlar. Şu ana kadar kıymetli bir yan tesir görmedik fakat Türkiye’de de dünyada da bu bilgiler etkin olarak toplanıyor. Bu ilacın belirttiğimiz endikasyonlarda kullanmasını katiyen öneriyorum. Hele aşısız bireylerin kesinlikle kullanımını, aşılılarda da 65 yaş üstü ve risk kümesindekilerin almasını öneriyorum. Lakin semptom başlar başlamaz ya da test müspet çıkar çıkmaz başlanması değerli. Bu niçinle belirtisi olanların hiç vakit kaybetmeden test yaptırması gerektiğini de vurgulayan Prof. Dr. Kaya, kelamlarını şu biçimde noktaladı: “Eğer burun kaşıntısı, boğaz ağrısı, üst teneffüs yolu bulguları var ise kesinlikle bir Kovid testine gidip olumlu çıkarsa ilaca erkenden başlamak gerekiyor. Olumluluk görülmeden ilacı veremiyoruz. Zira o 5-6 günden daha sonra verilmesinin fazlaca tesirli olmadığını biliyoruz dedi.
“TRAVMA daha sonraSI GERİLİM BOZUKLUĞU YAŞAYAN HASTALAR DA VAR”
Yavaş yavaş dünyadaki tüm ülkeler, uzmanlık derneklerlerinin Kovid’in uzun devir tesirlerine dair rehberler yayınlamaya başladığına da işaret eden Prof. Dr. Akın Kaya, bu bahiste da şu ikazlarda bulunarak kelamlarını noktaladı: “Yani bu hastalar nasıl izlenecek, takiplerde hangi testler yapılacak vs. Kabaca bu hastalığı değerlendirirken, akciğer işlevleri, kalp işlevleri ve nörolojik işlevler üzerinde duruluyor. Bunlarla ilgili bulgular, şikayetler ya da hastalıkları takip etmeye çalışıyoruz. Örneğin hasta geldi, rastgele bir biçimde açıklanamayan bir çarpıntısı var. Bu sanki Kovid’in uzun devir tesiri mi, ona nazaran testlerini yapıp uygun tedavilerini vermeye çalışıyoruz. Hasta takiplerde geldi, ani başlayan göğüs ağrısı var. Nefes alırken batış şekli ağrısı var. Sanki akciğerdeki damarlara pıhtı mı attı, o taraftan çabucak spesifik uzmana, göğüs hastalıkları uzmanına hastanın konsülte edilmesi ve tedavisinin planlanmasını öneriyoruz. Çok önemli travma daha sonrası gerilim bozukluğu var Kovid hastalarında. Çok önemli işte mevt korkusu, önemli tasalar var. Bunlar için de gerekirse psikiyatri, psikoloji takviyeleri, hastaların kendilerini toplumsal ortamlarda daha rahatlatacak, spor faaliyetleri üzere, toplumsal aktiviteler üzere teklifler ve takiplerde bulunuluyor.”
KAYNAK: DHA
Kaya, Türkiye’de 65 yaş üstü ve risk kümesi hastalara dağıtımına başlanan molnupiravir etken unsurlu ilacın, hastaneye yatış ve ağır hastalığı önlemede tesirli olduğunu belirtti. İlacın semptomların görüldüğü birinci 4-5 gün ortasında başlanırsa tesirli olduğu vurgulayan Kaya, “Özellikle risk kümesindekilerin vaktinde test yaptırıp PCR olumluluğu görülürse çabucak ilaca başlaması fazlaca kıymetli. Şimdiye dek hastalarımızda değerli bir yan tesirle de karşılaşmadık” dedi.
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ve Ağır Bakım Uzmanı ve Sıhhat Bakanlığı Koronavirüs Bilim Şurası Üyesi Prof. Dr. Akın Kaya, Akciğer Sıhhati ve Ağır Bakım Derneği’nin (ASYOD) 16-19 Mart tarihleri içinde Antalya’da gerçekleştirdiği Ulusal Akciğer Sıhhati Kongresi’nde Demirören Haber Ajansı’na kıymetli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Kaya, Kovid-19’un artık ağır bir akciğer hastalığı olmaktan çıkıp bilhassa Omicron varyantıyla birlikte daha hayli üst teneffüs yolu enfeksiyonu formuna dönüştüğünü söylese de aşısızlarda, risk kümesi ve 65 yaş üzeri vatandaşlarda hala ağır tablolara yol açabildiğine işaret etti. Prof. Dr. Kaya, “Kovid’de başlarda epey fazla, viral enfeksiyonlarda görmediğimiz kadar akciğer tutulumu gördük. daha sonrasında anladık ki Kovid-19 akciğerleri epey seviyor, yapısı niçiniyle. daha sonra da teneffüs yetmezliğine ve nihayetinde maalesef vefata gdolayıyordu. Lakin vakit içerisinde, aşıların çıkmış olması, yeni Omicron varyantının daha epeyce üst teneffüs yolu enfeksiyonu bulgularıyla seyretmesiyle birlikte, bizde de hayli hadise görülmesine karşın hastaneye yatma oranları, ağır bakım oranları, hatta Kovid-19 pnömonisi geçirme oranları fazlaca düştü. Fakat bağışıklık yetmezliği ya da altta yatan kronik hastalığı olanlar, ileri yaşlarındakiler, bir de aşısızlarda Omicron bir daha de ölümcül seyredebiliyor” dedi.
“ARTIK TEDAVİDE AKTİFLİĞİ İSPATLANMIŞ BİR İLAÇ VAR”
Şu anda ağır bakımda tedavi edilen ağır hastaların birçoklarının bu kümeden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Kaya, “Aşısız ya da hatırlatma dozunu yaptırmayanlar da var. Genelde boğaz ağrısı, burun kaşıntısı, akıntısı üzere, üst teneffüs yolu bulgularıyla seyrediyor ve hasta kısa müddette, 2-3 günde toparlıyorlar. Aşılı olup da hastaneye yatırdıklarımız ise bir daha ileri yaşta ya da altta yatan bir hastalığı olan küme. Kovid-19 başladığında, tedavide kullanabileceğimiz ilaçlarla ilgili elimizde fazlaca az bilgi vardı. Çin’deki dataları biliyorduk, birtakım ilaçların tesirli olabileceğine dair çalışmalar oldu. Rehberler daima güncellendi. Sahiden de hem Türkiye’de, hem dünyada fazlaca dinamik bir müddetç yaşandı. Bir grup ilaçlar kullanıldı, faydalı olacağı düşünüldü. Lakin takiplerde, bilhassa hastaneye yatış, ağır hastalığı ya da mevti önlemede bir yararı olmadığına karar verildi. Lakin günümüzde artık hastaların Kovid pnömonisi olmasının önüne geçebilecek bir seçeneğimiz var” diye konuştu.
“İLAÇ, ERKEN EVREDE BAŞLANIRSA FAYDALI”
Geçen Şubat ayı başında Türkiye’de de bilhassa 65 yaş üstü ve risk kümesindeki Kovid olumlu hastalara fiyatsız dağıtılmaya başlanan “molnupiravir” etken unsurlu ilacın, pandeminin başından beri Kovid’e karşı tesirli olduğu büyük klinik çalışmalarla ortaya konan birinci ilaç olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Kaya ilacın, semptomlar çabucak hemen hafifçeken, Kovid’i konutta geçiren hastalara dağıtıldığını, yatışının önüne geçilmesi olduğunu söylemiş oldu ve ekledi: “Hastanın pnömoni olmasını, ötürüsıyla hastaneye, ağır bakıma yatışını tahminen de Kovid’den mevtini de önleyecek ilaçlarımız var artık. Bunlardan biri de şu an ülkemizde kullanıyor. Molnupiravir ile ilgili, Türkiye’de de datalar takip ediliyor. Ancak tüm dünyada yapılan çalışmalar, üstelik çok yüksek hadise sayılarıyla yapılmış çalışmalarda görüldü ki, bilhassa hastalığın başında, yani birinci 3-5 gün içerisinde kullanılmaya başlandığında faydalı oluyor. Hastanın semptomu olur olmaz (65 yaş üstünde olan ya da kronik hastalığı vs bulunan risk kümesi kişilerde) bu ilaca erken periyotta başlanması gerekiyor. Hastaneye yatınca değil, ağır bakıma yatınca değil. bu biçimde hiç bir yararı yok.”
“BELİRTİSİ OLAN RİSK KÜMESİ HASTALAR ÇABUCAK TEST YAPTIRMALI”
Kendi kliniklerinde de ilacı kullanan hastaları takip ettiklerini anlatan Prof. Dr. Kaya, “Herhangi önemli bir yan tesir görmedik. Lakin hastaneye ya da ağır bakıma yatışı, pnömoniyi önlediğini biliyoruz. Bakanlığımız da ilacı organize etti, bu kümedeki olumlu hastalarımız sistemden bakılırsan tabip arkadaşlarımız da takımları yönlendiriyor, ilaçları bırakıyorlar. Şu ana kadar kıymetli bir yan tesir görmedik fakat Türkiye’de de dünyada da bu bilgiler etkin olarak toplanıyor. Bu ilacın belirttiğimiz endikasyonlarda kullanmasını katiyen öneriyorum. Hele aşısız bireylerin kesinlikle kullanımını, aşılılarda da 65 yaş üstü ve risk kümesindekilerin almasını öneriyorum. Lakin semptom başlar başlamaz ya da test müspet çıkar çıkmaz başlanması değerli. Bu niçinle belirtisi olanların hiç vakit kaybetmeden test yaptırması gerektiğini de vurgulayan Prof. Dr. Kaya, kelamlarını şu biçimde noktaladı: “Eğer burun kaşıntısı, boğaz ağrısı, üst teneffüs yolu bulguları var ise kesinlikle bir Kovid testine gidip olumlu çıkarsa ilaca erkenden başlamak gerekiyor. Olumluluk görülmeden ilacı veremiyoruz. Zira o 5-6 günden daha sonra verilmesinin fazlaca tesirli olmadığını biliyoruz dedi.
“TRAVMA daha sonraSI GERİLİM BOZUKLUĞU YAŞAYAN HASTALAR DA VAR”
Yavaş yavaş dünyadaki tüm ülkeler, uzmanlık derneklerlerinin Kovid’in uzun devir tesirlerine dair rehberler yayınlamaya başladığına da işaret eden Prof. Dr. Akın Kaya, bu bahiste da şu ikazlarda bulunarak kelamlarını noktaladı: “Yani bu hastalar nasıl izlenecek, takiplerde hangi testler yapılacak vs. Kabaca bu hastalığı değerlendirirken, akciğer işlevleri, kalp işlevleri ve nörolojik işlevler üzerinde duruluyor. Bunlarla ilgili bulgular, şikayetler ya da hastalıkları takip etmeye çalışıyoruz. Örneğin hasta geldi, rastgele bir biçimde açıklanamayan bir çarpıntısı var. Bu sanki Kovid’in uzun devir tesiri mi, ona nazaran testlerini yapıp uygun tedavilerini vermeye çalışıyoruz. Hasta takiplerde geldi, ani başlayan göğüs ağrısı var. Nefes alırken batış şekli ağrısı var. Sanki akciğerdeki damarlara pıhtı mı attı, o taraftan çabucak spesifik uzmana, göğüs hastalıkları uzmanına hastanın konsülte edilmesi ve tedavisinin planlanmasını öneriyoruz. Çok önemli travma daha sonrası gerilim bozukluğu var Kovid hastalarında. Çok önemli işte mevt korkusu, önemli tasalar var. Bunlar için de gerekirse psikiyatri, psikoloji takviyeleri, hastaların kendilerini toplumsal ortamlarda daha rahatlatacak, spor faaliyetleri üzere, toplumsal aktiviteler üzere teklifler ve takiplerde bulunuluyor.”
KAYNAK: DHA