Muhendis
New member
1992 yazında Hawaii dağlarının tepesinde bir çift bilim insanı, Balık takımyıldızı boyunca ilerleyen sönük bir ışık gördüler. Neptün’ün bir milyar kilometre ötesinde bulunan bu görünüşte değersiz obje, Güneş Sistemi anlayışımızı temellerinden değiştirdi. Biz de bu yazımızda bu husustan bahsediyoruz.
Kaynak: https://www.sciencenews.org/article/k…
Bu çiftin incelediği görsellerde sonsuza uzanan boşluktan çok, bilinen gezegenlerin yörüngelerinin ötesinde gizlenen bir şeyler vardı.
Bilim insanları, Güneş Sisteminin oluşumundan arta kalan donmuş objelerin çörek biçiminde bir alan kapladığı Kuiper Kuşağı’nı keşfetti. Araştırmacılar Kuiper Jenerasyonu hakkında daha fazla şey öğrendikçe, Güneş Sistemimizin kökeni ve evrimi daha net bir biçimde ortaya çıkıyor. Kuiper Jenerasyonu’nun donmuş dünyalarının yakın çekim imgeleri, bizimki de dahil olmak üzere gezegenlerin birinci etapta nasıl oluşmuş olabileceğine ışık tutmaya devam ediyor. Ve Kuiper Nesli objeleri olarak isimlendirilen bu tıp binlerce cismi toplu olarak ortaya çıkaran araştırmalar, erken Güneş Sisteminin sanılandan daha farklı olabileceğini gösteriyor.
Her şeyi başlatan o mütevazı nesne ise yaklaşık 250 kilometre çapında bir buz ve kaya modülü.
1980’lerin sonlarında, her ikisi de o sırada MIT’de çalışan gezegen bilimci David Jewitt ve astronom Jane Luu, meraklı bir arayış arasındaydiler. İkili, akıllarında muhakkak bir gaye olmadan gece gökyüzünün kesimlerini çekmek için Arizona’daki teleskopları kullanıyordu. Jewitt, “Spesifik olarak bir şey aramıyorduk; öylesine boşluğa bakıyorduk” diyor. Araştırmacıları motive eden şey, karşılıksız bir gizemdi: İç güneş sistemi nispeten kayalık gezegenler, asteroitler ve kuyruklu yıldızlarla doluyken, niye gaz devlerinin ötesinde (küçük Pluton haricinde) hiç bir şey yoktu? Luu, ‘Belki dış güneş sisteminde de bir şeyler vardı. Denetim etmeye kıymet bir şey üzere görünüyordu” diyor.
Jewitt ve Luu, gece gökyüzünün imgelerini inceleyerek son derece yavaş hareket eden objeler aradılar.
Ancak araştırmalar sonuç vermiyordu. Luu, ‘seneler geçti ve hiç bir şey görmedik. Bunun işe yarayacağının garantisi yoktu’ diyor. İşler 1992 yılında değişti. 30 Ağustos gecesi Jewitt ve Luu, Büyük Ada’da bir Hawaii Üniversitesi teleskopunu kullanıyorlardı. Uzak objeleri aramak için her zamanki tekniklerini kullanıyorlardı: Gece gökyüzünün bir imajını almak, bir saat kadar beklemek, tıpkı gökyüzü modülünün öteki bir imgesini alıp bunu yinelamak. Güneş sisteminin dış alanlarındaki bir obje, olağan kaidelerde Dünya’nın yörüngesindeki hareketi niçiniyle, bir manzaradan başkasına epeyce yavaşça bir biçimde pozisyon değiştirecektir. Luu, ‘Eğer bu gerçek bir nesher neyse, sistematik olarak kestirim edilen bir süratte hareket eder’ diyor.
Jewitt ve Luu, Balık takımyıldızının tıpkı modülünün iki imgesini topladılar.
Aynı akşamın saat 21:14’üne kadar Jewitt ve Luu, Balık takımyıldızının çeversini içeren iki imaj topladılar. Araştırmacılar manzaraları birbiri gerisine incelerken bir nesne çabucak göze çarpıyordu: Bir ışık zerresi epeyce az batıya gerçek kaymıştı. Lakin kutlama yapmak için hayli erkendi. Uzayda dolaşan yüksek güçlü parçacıklardan gelen geçersiz sinyaller gece gökyüzünün görüntülerinde her zaman görünür. Araştırmacılar gerçek testin, bu lekenin ikiden çok manzarada görünüp görünmediği olacağını biliyordu. Jewitt ve Luu gergin bir biçimde saat 11’e kadar teleskopun kamerasının üçüncü manzarayı çekmeyi bitirmesi için beklediler. Tıpkı obje bir daha oradaydı ve biraz daha batıya hareket etmişti. Gece yarısından daha sonrasında toplanan dördüncü bir imaj, objenin bir kere daha pozisyonunu değiştirdiğini ortaya çıkardı. Jewitt ‘Bu hakikaten yaşanıyor mu? Bu gerçek olamaz’ halinde hissettiğini anlatıyor.
Jewitt ve Luu, cismin parlaklığına ve yavaş suratına dayanarak kimi süratli hesaplamalar yaptı.
Bu şey her her neyse, muhtemelen 250 kilometre çapındaydı. Bu hiç de küçük sayılmaz: Plüton’un büyüklüğünün yaklaşık onda biri kadar. Nesne Neptün’ün epeyce ötesinde bir yörüngede dönüyordu. Ve fazlaca büyük bir ihtimalle, yalnız değildi. Jewitt ve Luu yıllardır gece göğünü itinayla taramalarına karşın, gökyüzünün yalnızca epey küçük bir kısmını gözlemlemişlerdi. İkiliye göre muhtemelen bulunmayı bekleyen bunun üzere binlerce obje daha vardı. Jewitt, dış güneş sisteminin muhtemelen keşfedilmemiş cisimlerle dolu olduğunun farkına varılmasının akıllara sakinlik verdiğini söylüyor ve “Güneş sisteminin bilinen hacmini muazzam ölçüde genişlettik” diyor. Jewitt ve Luu’nun bulduğu 1992 QB1 isimli obje, orijinal bir alanı bizlere tanıttı.
1992 QB1’in keşfi, dünyanın gözlerini ismini Hollandalı astronom Gerard Kuiper’den alan Kuiper Kuşağı’na açtı.
aynı vakitte tarihin bir cilvesi olarak Kuiper, yaşadığı vakitte bu uzay bölgesinin boş olacağını öngörmüştü. 1950’lerde, orada bir vakit içinder var olabilecek rastgele bir nesnenin yerçekimi tarafınca Güneş Sisteminin daha da uzak noktalarına gitmiş olacağını öne sürmüştü. Diğer bir deyişle Kuiper, Kuiper Jenerasyonu’nun var olmadığını öngördü ve yanlış olduğu ortaya çıktı. Bugün araştırmacılar, Kuiper Jenerasyonu’nun Güneşten yaklaşık 30-55 ortası astronomik üniteye kadar uzandığını biliyorlar. Jewitt bu bölgenin şişirilmiş bir diske benzediğini söylüyor. ‘Yüzeysel olarak, şişman bir çörek üzere görünüyor’ diyor.
Kuiper Kuşağı’nı dolduran donmuş cisimler, güneşi ve gezegenleri oluşturan dönen gaz ve toz girdabının kalıntılarıdır.
Colorado Boulder Üniversitesi’nden astronom Meredith MacGregor, ‘Bu bölgede gezegenlere dönüşmemiş bir sürü şey kaldı’ diyor. Bu kozmik kalıntılardan biri, Neptün üzere bir gezegenden gelen yerçekimsel bir itme ile iç güneş sistemine fırlatıldığında ve güneşe yaklaştığında, kuyruklu yıldız olarak tanıdığımız bir objeye dönüşür. Güneşin etrafında sırf bir çeşit atması 200 yıldan fazla süren kuyruklu yıldızlar, tipik olarak güneş sisteminin Oort bulutu olarak bilinen ve daha da uzakta bulunan buzlu cisimler kümesinden türer.
Jewitt, Kuiper Nesli’nden daha sonra neler öğrenebileceğimizi düşünmenin heyecan verici olduğunu söylüyor.
İleriye dönük keşiflerin büyük ölçüde teknolojideki ilerlemeler yardımıyla mümkün olacağını da ekliyor. ‘Modern araştırma teleskobunun 1 günde çektiği görsel, bizim 1992’deki kabaca bir yıllık uğraşımıza eşit’ diyor. Lakin Jewitt, Güneş Sisteminin bu uzak bölgesi hakkında daha fazla şey ortaya çıkarsak bile, buraya olan saygımızın azalmaması gerektiğini söylüyor. ‘Güneş Sisteminin şimdiye kadar gözlemlediğimiz en büyük kesimi bu’ halinde kelamlarını bitiriyor.
Siz bu husus hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!
Kaynak: https://www.sciencenews.org/article/k…
Bu çiftin incelediği görsellerde sonsuza uzanan boşluktan çok, bilinen gezegenlerin yörüngelerinin ötesinde gizlenen bir şeyler vardı.
Bilim insanları, Güneş Sisteminin oluşumundan arta kalan donmuş objelerin çörek biçiminde bir alan kapladığı Kuiper Kuşağı’nı keşfetti. Araştırmacılar Kuiper Jenerasyonu hakkında daha fazla şey öğrendikçe, Güneş Sistemimizin kökeni ve evrimi daha net bir biçimde ortaya çıkıyor. Kuiper Jenerasyonu’nun donmuş dünyalarının yakın çekim imgeleri, bizimki de dahil olmak üzere gezegenlerin birinci etapta nasıl oluşmuş olabileceğine ışık tutmaya devam ediyor. Ve Kuiper Nesli objeleri olarak isimlendirilen bu tıp binlerce cismi toplu olarak ortaya çıkaran araştırmalar, erken Güneş Sisteminin sanılandan daha farklı olabileceğini gösteriyor.
Her şeyi başlatan o mütevazı nesne ise yaklaşık 250 kilometre çapında bir buz ve kaya modülü.
1980’lerin sonlarında, her ikisi de o sırada MIT’de çalışan gezegen bilimci David Jewitt ve astronom Jane Luu, meraklı bir arayış arasındaydiler. İkili, akıllarında muhakkak bir gaye olmadan gece gökyüzünün kesimlerini çekmek için Arizona’daki teleskopları kullanıyordu. Jewitt, “Spesifik olarak bir şey aramıyorduk; öylesine boşluğa bakıyorduk” diyor. Araştırmacıları motive eden şey, karşılıksız bir gizemdi: İç güneş sistemi nispeten kayalık gezegenler, asteroitler ve kuyruklu yıldızlarla doluyken, niye gaz devlerinin ötesinde (küçük Pluton haricinde) hiç bir şey yoktu? Luu, ‘Belki dış güneş sisteminde de bir şeyler vardı. Denetim etmeye kıymet bir şey üzere görünüyordu” diyor.
Jewitt ve Luu, gece gökyüzünün imgelerini inceleyerek son derece yavaş hareket eden objeler aradılar.
Ancak araştırmalar sonuç vermiyordu. Luu, ‘seneler geçti ve hiç bir şey görmedik. Bunun işe yarayacağının garantisi yoktu’ diyor. İşler 1992 yılında değişti. 30 Ağustos gecesi Jewitt ve Luu, Büyük Ada’da bir Hawaii Üniversitesi teleskopunu kullanıyorlardı. Uzak objeleri aramak için her zamanki tekniklerini kullanıyorlardı: Gece gökyüzünün bir imajını almak, bir saat kadar beklemek, tıpkı gökyüzü modülünün öteki bir imgesini alıp bunu yinelamak. Güneş sisteminin dış alanlarındaki bir obje, olağan kaidelerde Dünya’nın yörüngesindeki hareketi niçiniyle, bir manzaradan başkasına epeyce yavaşça bir biçimde pozisyon değiştirecektir. Luu, ‘Eğer bu gerçek bir nesher neyse, sistematik olarak kestirim edilen bir süratte hareket eder’ diyor.
Jewitt ve Luu, Balık takımyıldızının tıpkı modülünün iki imgesini topladılar.
Aynı akşamın saat 21:14’üne kadar Jewitt ve Luu, Balık takımyıldızının çeversini içeren iki imaj topladılar. Araştırmacılar manzaraları birbiri gerisine incelerken bir nesne çabucak göze çarpıyordu: Bir ışık zerresi epeyce az batıya gerçek kaymıştı. Lakin kutlama yapmak için hayli erkendi. Uzayda dolaşan yüksek güçlü parçacıklardan gelen geçersiz sinyaller gece gökyüzünün görüntülerinde her zaman görünür. Araştırmacılar gerçek testin, bu lekenin ikiden çok manzarada görünüp görünmediği olacağını biliyordu. Jewitt ve Luu gergin bir biçimde saat 11’e kadar teleskopun kamerasının üçüncü manzarayı çekmeyi bitirmesi için beklediler. Tıpkı obje bir daha oradaydı ve biraz daha batıya hareket etmişti. Gece yarısından daha sonrasında toplanan dördüncü bir imaj, objenin bir kere daha pozisyonunu değiştirdiğini ortaya çıkardı. Jewitt ‘Bu hakikaten yaşanıyor mu? Bu gerçek olamaz’ halinde hissettiğini anlatıyor.
Jewitt ve Luu, cismin parlaklığına ve yavaş suratına dayanarak kimi süratli hesaplamalar yaptı.
Bu şey her her neyse, muhtemelen 250 kilometre çapındaydı. Bu hiç de küçük sayılmaz: Plüton’un büyüklüğünün yaklaşık onda biri kadar. Nesne Neptün’ün epeyce ötesinde bir yörüngede dönüyordu. Ve fazlaca büyük bir ihtimalle, yalnız değildi. Jewitt ve Luu yıllardır gece göğünü itinayla taramalarına karşın, gökyüzünün yalnızca epey küçük bir kısmını gözlemlemişlerdi. İkiliye göre muhtemelen bulunmayı bekleyen bunun üzere binlerce obje daha vardı. Jewitt, dış güneş sisteminin muhtemelen keşfedilmemiş cisimlerle dolu olduğunun farkına varılmasının akıllara sakinlik verdiğini söylüyor ve “Güneş sisteminin bilinen hacmini muazzam ölçüde genişlettik” diyor. Jewitt ve Luu’nun bulduğu 1992 QB1 isimli obje, orijinal bir alanı bizlere tanıttı.
1992 QB1’in keşfi, dünyanın gözlerini ismini Hollandalı astronom Gerard Kuiper’den alan Kuiper Kuşağı’na açtı.
aynı vakitte tarihin bir cilvesi olarak Kuiper, yaşadığı vakitte bu uzay bölgesinin boş olacağını öngörmüştü. 1950’lerde, orada bir vakit içinder var olabilecek rastgele bir nesnenin yerçekimi tarafınca Güneş Sisteminin daha da uzak noktalarına gitmiş olacağını öne sürmüştü. Diğer bir deyişle Kuiper, Kuiper Jenerasyonu’nun var olmadığını öngördü ve yanlış olduğu ortaya çıktı. Bugün araştırmacılar, Kuiper Jenerasyonu’nun Güneşten yaklaşık 30-55 ortası astronomik üniteye kadar uzandığını biliyorlar. Jewitt bu bölgenin şişirilmiş bir diske benzediğini söylüyor. ‘Yüzeysel olarak, şişman bir çörek üzere görünüyor’ diyor.
Kuiper Kuşağı’nı dolduran donmuş cisimler, güneşi ve gezegenleri oluşturan dönen gaz ve toz girdabının kalıntılarıdır.
Colorado Boulder Üniversitesi’nden astronom Meredith MacGregor, ‘Bu bölgede gezegenlere dönüşmemiş bir sürü şey kaldı’ diyor. Bu kozmik kalıntılardan biri, Neptün üzere bir gezegenden gelen yerçekimsel bir itme ile iç güneş sistemine fırlatıldığında ve güneşe yaklaştığında, kuyruklu yıldız olarak tanıdığımız bir objeye dönüşür. Güneşin etrafında sırf bir çeşit atması 200 yıldan fazla süren kuyruklu yıldızlar, tipik olarak güneş sisteminin Oort bulutu olarak bilinen ve daha da uzakta bulunan buzlu cisimler kümesinden türer.
Jewitt, Kuiper Nesli’nden daha sonra neler öğrenebileceğimizi düşünmenin heyecan verici olduğunu söylüyor.
İleriye dönük keşiflerin büyük ölçüde teknolojideki ilerlemeler yardımıyla mümkün olacağını da ekliyor. ‘Modern araştırma teleskobunun 1 günde çektiği görsel, bizim 1992’deki kabaca bir yıllık uğraşımıza eşit’ diyor. Lakin Jewitt, Güneş Sisteminin bu uzak bölgesi hakkında daha fazla şey ortaya çıkarsak bile, buraya olan saygımızın azalmaması gerektiğini söylüyor. ‘Güneş Sisteminin şimdiye kadar gözlemlediğimiz en büyük kesimi bu’ halinde kelamlarını bitiriyor.
Siz bu husus hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım!