2022 Yılında Bilim Dünyasında Gerçekleşen Bizi Bilginin Sonsuzluğuyla Yüzleştirecek En Acayip Gelişmeler

Muhendis

New member
Bilim ve teknoloji alanındaki gelişmeler bu yıl da sürat kesmeden devam etti. Farklı gezegenler hakkındaki yeni bilgilerden, deher neysel sonuçlara, biroldukca alanda ilerlemeler yaşandı. 2022 yılının en değişik bilimsel gelişmelerini sizler için listeledik. Buyurun…
👇



Kaynak: https://www.slashgear.com/848485/the-…

1. Plüton’da ‘buz volkanları’ bulundu.


Sputnik Planitia’nın güneybatısındaki bir bölgeye bakan araştırmacılar, Plüton’un yüzebir daha gereç püskürten volkanik aktivite ile açıklanabilecek pek epeyce kubbe gibisi yapı buldular. Enteresan olan durum bu volkanların buz üzere soğuk olması. Güneş sisteminin kenarına daha yakın bir yerde bulunan Plüton, büsbütün farklı çeşitte bir tektonik aktiviteye mesken sahipliği yapıyor. Plüton’da buz volkanlarının var olabilmesi için, gezegenin ortasından gelen ısının buzları eritmesi ve onları yüzeye itmesi gerekir, Bu da Plüton’un jeolojik olarak canlı olduğunun bir göstergesi.


2. T-rex’in kısa kollarının sebebi ortaya çıktı.


T-rex büyük ihtimalle şimdiye kadar var olan en ünlü dinozor. Fakat yırtıcı olsa da, küçük kolları devasa bir vücutla çelişiyor üzere gözüküyordu. Bilim insanları, T- rex’in kollarının küçük olma sebebini bulmak için onlarca yıl harcadı ve hiç bir vakit kabul edilebilir bir yanıt bulamadı. Fakat yakın tarihindeki yayınlanan bir makale, T-rex kümelerinin, birtakım çağdaş sürüngenlerden farklı olarak ortak beslenmeye katıldığına dair ispatlar buldu. Kolları kasıtlı yahut kasıtsız öbür bir rex’in çenesinin gayesi olabileceği için, vakit içinde, bir akran tarafınca ısırılma riskinden dolayı küçülmeye başladı. T-rex’in kolları küçüldü zira bunun evrimsel bir avantajı vardı.


3. Hubble Uzay Teleskobu ‘AB Aurigae’ ismi verilen gezegenin oluşum sürecini inceleme fırsatı buldu.


Gökbilimciler bu biçimde bir surece birinci kere tanıklık ediyorlar. Oluşumu gözlemlenen bu gezegen Jüpiter’den dokuz kat daha büyük. Gezegenin yalnızca 2 milyon yaşında olduğu kestirim ediliyor. Bilim insanları bu keşfin, Jüpiter ve Satürn üzere hayli büyük gaz devlerine dair anlayışımızı değiştirebileceğini lisana getiriyor.


4. Triceratops cinsi dinozorların başlarındaki ‘fenestra’ ismi verilen deliklerin sebebi ortaya çıktı.


Triceratops fosil kalıntıları, başlarında paleontologların ilgisini çeken fenestra ismi verilen deliklere sahip. Bu deliklerin sebebi bilim insanları tarafınca araştırılıyordu. Scientific Reports mecmuasında yayınlanan yeni bir çalışma, zirvesinin sağ tarafında anahtar deliği formunda bir fenestraya sahip olan Big John olarak bilinen bir triceratops’un kalıntılarını yakından inceledi. Fenestranın tahlili, deliğin düzgünleşme sürecinde olan bir faydalanmanın kararı olduğunu ve yeni kemik büyümesini ortaya çıkardı. Bilim insanları fikri test etmek için, triceratops boynuzu modeli yaptılar ve faydalanmayı bir daha yarattılar. Deliğin büyüklüğünün ve biçiminin, arttan yapılan bir akından kaynaklı olabileceği bulundu.


5. Mars’ın iki ses suratı olduğu bulundu.


NASA’nın keşif yapmak için kullandığı araç Perseverance’ nın kaydettiği sesleri inceleyen bilim insanları gezegende iki farklı ses suratının olduğunu buldu. Dünya’da sesin suratı saniyede 340 metre iken, Mars’ta düşük frekanslı dalgalar saniyede 240 metre, yüksek frekanslı sesler ize saniyede 250 metre.


6. Neptün’den gelen onlarca yıllık bilgilere bakan son araştırmacılar, gezegenin global sıcaklıkları hakkında beklenmedik bir şey ortaya çıkardı.


Leicester Üniversitesi’ndeki gökbilimciler ısınmak yerine, gezegenin aslında yaklaşık 8 santigrat derece soğuduğunu gözlemledi. Ayrıyeten, güney kutbunun 11 santigrat derecelik bir sıcaklık artışına uğradığı gözlendi. çabucak hemen, Neptün’ün sıcaklıklarının niye beklentilerimizi karşılamadığı belirli değil. Bilim insanları gezegen yeni bir mevsime girerken, orada meydana gelen garip çevresel fenomenleri çözme umuduyla gözlemlemeye devam ediyor.


7. İnsanlığın gen haritası tamamlandı.


2003’te araştırmacılar, insan genomunun dizilimini açıklamışlardı lakin yaklaşık yüzde 8’i tam olarak çözülememişti. Bunun niçininin haritaya işlenmesi güç olan ve yüksek seviyede kendini yinelayan DNA parçacıklarıydı. Tamamlanan gen haritasının, eskisinde yer almayan proteinleri kodlayan 104 gen dahil olmak üzere 3 bin 604 yeni gen içerdiği açıklandı. Gen haritasının tamamlanması yaşlanma ve kanser üzere biroldukça hastalığın niçinlerinden olan genetik çeşitlilik ve mutasyonla ilgili bilgilerin anlaşılmasını sağlayacak.


8. Çinli bilim insanları acil tıbbi müdahalelerde kullanılabilecek, manyetik balçıktan küçük robot üretti.


Manyetik balçıktan üretilen robot uzaktan denetim edilebiliyor. Robot, ileride beyindeki, sindirim ve teneffüs sistemlerindeki tıkanıklıkları gidermek için kullanılabilir. Robot üzerinde araştırmacılar hala çalışıyor ve çabucak hemen klinik uygulamalar için hazır olmadığı söyleniyor.


9. CNEOS-2014-01-08 isimli meteor ikinci yıldızlararası obje unvanını alabilir.


Papua Yeni Gine kıyılarına yakın bir noktaya meteor düştü. Bu meteorun suratı ölçüldüğünde Güneş Sistemi’nin haricinden olduğu anlaşıldı. Bu da meteorun 2017 yılında keşfedilen Oumuamua isimli meteordan daha sonra ikinci yıldızlararası obje olduğunu gösteriyor. Düşen bu objenin incelenmesi yıldızlararası uzay hakkında biroldukca bilgi sağlayabilir.


10. Mars gezgini ‘Perseverance’ Jezero Deltası’na ulaşmayı başardı.


Perseverance Mars’a gönderildiğinde, birincil nazaranv maksatlarından biri Mars’taki eski hayatın delillerini aramaktı. NASA tarafınca belirtildiğı üzere, Jezero Krateri’ne bilhassa gönderildi. Perseverance, Jezero Krateri’ne indiğinden beri geçmişte su barındırdığına inanılan eski bir ırmak deltasının kalıntıları olan Jezero Deltası’na gerçek dolambaçlı bir yol izledi ve sonunda oraya ulaşmayı başardı. NASA’ya nazaran, suyun bölgeye aktığına, deltayı oluşturduğuna dair ispatlar var. Mars’ta ömür var ise, buranın onu bulmak için en düzgün bölge olduğu düşünülüyor. NASA krater tabanından 40 metreye tırmanmak için en güzel rotayı arıyor. Perseverance, Dünya’ya en son dönüş için kaya örneği çekirdekleri toplamaya devam edecek.


11. Mars kaşifi Perseverance, Kızıl Gezegen’in yüzeyinde güneş tutulmasının şimdiye kadarki en yeterli imgesini kaydetti.


2 Nisan 2022’de gerçekleşen tutulma 40 saniye sürdü. Mars’ın doğal uydusu Phobos’un Güneş ve Mars arasına girdiği anların manzaraları kayıt altına alındı.


12. 11 Nisan 2022’de, Physical Review Letters mecmuasında, iki kara deliğin birleştiğine ait bilgiler yayınlandı.


Bilim insanları bu birleşmeyi, büyük kütleli objelerin yerçekimsel olarak nasıl etkileşime girdiğini daha düzgün anlamanın bir yolu olarak görüyor.


13. Satürn’ün Encadalus uydusunda ömür olma ihtimali devasa yükseklikte.


NASA’nın Cassini uzay aracı, Encadalus’un kabuğunun altında su olduğunu keşfetti. Uydunun altındaki suların hayat için neredeyse tüm temel ihtiyaçları içerdiği araştırmacılar tarafında bulundu.


14. Bilim dünyası yapay bir fare embriyosu oluşturdu.


Bilim insanları, farelerden alınan gelişmemiş kök hücreleriyle, iki farklı kök hücre çeşidini birleştirdi. Çalışmayla, hastalıkların gerisindeki düzenekleri incelemek için hayli sayıda hayvanın denek olarak kullanılmasına muhtaçlık kalmamasının amaçlandığını vurgulandı.


15. Bilim insanları Dünya’ya en yakın kara deliği keşfetti.


ABD Ulusal Bilim Vakfı’na bağlı bir araştırma merkezi olan NOIRLab tarafınca işletilen Milletlerarası Gemini Gözlemevi’ni kullanan gökbilimciler, Dünya’ya en yakın arada bulunan kara deliği keşfettiler. Samanyolu’nda hareketsiz yıldız kütleli bir kara delik birinci kere tespit edildi. Dünya’ya 1600 ışık yılı uzaklıktaki kara delik, ikili sistemlerin evrimi konusundaki detaylarımizi ilerletmek için araştırma amacı sunuyor.


16. Çin’de bulunan 500 milyon yıllık fosiller evrim bilmecesinin yanıtını ortaya çıkardı.


Çin’in doğusundaki Yunnan Eyaleti’nde 250 hayvana ilişkin yeterli korunmuş fosil kalıntıları bilim insanları tarafınca bulundu. Bulunan fosillerin günümüzde yaşayan hayvanların 500 milyon yıl evvelki ataları olduğu söyleniyor. Fosiller içinde, eklem bacaklı hayvanlar, solucanlar, omurgalı hayvanların ataları bulunuyor.


17. Araştırmacılar bitki köklerinin suya ulaşabilmek için biçim değiştirdiğini buldu.


Nottingham Üniversitesi’nden bitki bilimcileri, hormon hareketinin su akışlarıyla nasıl temaslı olduğunu gösteren ‘Hidro-Sinyalleme’ ismini verdikleri yeni bir su algılama düzeneği keşfetti. Araştırmacılar, bitki köklerinin su alımını en üst seviyeye çıkarmak için tekniklerini nasıl değiştirdiklerini ve suyla temaslarını kaybettiklerinde dallanmayı durdurduklarını buldu. Suya kavuştuklarında büyümeye devam ederek en kuru şartlarda bile hayatta kalabilmeyi başarıyorlar.


18. NASA, Neptün’ün halkalarının otuz yılı aşkın bir süre daha sonra en net imgesini yakaladı.


NASA’nın James Webb Uzay Teleskobu, gezegenin halkalarının 30 yılı aşkın bir müddetdir en net imajını yakaladı. Fotoğrafta gezegenin 14 uydusundan 7’si gözüküyor. Bilim insanları bu net manzaranın Neptün hakkında bilinmeyenlere ışık tutmasını umuyor.


19. Araştırmacılar yemek pişirmek için ateşin kullanmasıyla ilgili en eski ispatları buldu.


Araştırmacılara bakılırsa, büyük bir sazan balığının kalıntıları, tarih öncesi insan tarafınca 780.000 yıl evvel pişirmenin en erken belirtilerini işaret ediyor. Bu datalar, mevcut datalardan yaklaşık 600.000 yıl öncesine dayanıyor. Şimdiye kadar, en erken yemek pişirme delili yaklaşık 170.000 yıl öncesini gösteriyordu. İlk insanın yemek pişirmek için ateşi ne vakit kullanmaya başladığı sorusu, yüzyılı aşkın bir müddetdir biroldukca bilimsel tartışmanın konusu oldu. Bu bulgular mevzuya yeni bir ışık tuttu.


20. NASA, ‘Artemis I’ nazaranvi için Orion uzay aracını Ay’a fırlattı.


NASA’nın dünyanın en kuvvetli roketi olan Uzay Fırlatma Sistemi’nin başarılı bir biçimde fırlatılmasının akabinde, ajansın Orion uzay aracı, Artemis programının bir modülü olarak Ay’a hakikat yola çıktı. Artemis, Orion’un Ay’ın yaklaşık 40.000 mil ötesine gitmesi ve 25.5 gün ortasında Dünya’ya dönmesi planlanan vazifenin birinci basamağı. Artemis I olarak bilinen bakılırsav, NASA’nın insanlığın faydasına araştırma yaptığı Ay’dan Mars’a keşif yaklaşımının kritik bir kesimi. Artemis II bakılırsavi için astronotları göndermedilk evvel kıymetli bir etap.


21. Çalışmalar, insan beyni ve primatların beyni içindeki farkların küçük lakin değerli olduğunu gösterdi.


İnsanlar ve insan olmayan primatlar içindeki fizikî farklılıklar çok bariz olsa da, yeni bir çalışma beyinlerinin dikkate bedel ölçüde benzeri olabileceğini ortaya koyuyor. İnsan beynini farklı kılan moleküler farklılıkları anlamak, araştırmacıların beynin gelişmenindeki aksaklıkları incelemesine yardımcı olabilir. Yakın vakitte Science dergisinde Wisconsin-Madison Üniversitesi nörobilim profesörü Andre Sousa’nın da ortalarında bulunduğu bir grup tarafınca yayınlanan yeni bir çalışma, prefrontal korteksteki hücrelerin farklılıklarını ve benzerliklerini araştırıyor. Beşerler ve şempanzeler, rhesus makakları, marmosetler üzere insan olmayan primatlar içindeki hücresel farklılıklar, evrimlerindeki adımları ve bu farklılıkların insanlarda görülen otizm ve zihinsel pürüzler üzere bozuklukların nasıl ortaya çıktığını aydınlatabilir.
 
Üst